Helgarpósturinn - 23.04.1986, Side 28
Hundrab kossa í viðbót vil ég fá
og viö þá bœta þúsund — kysstu meir!
og miklu fleiri, uns milljón verda þeir.
Þreföldum þá milljón, uns þrjár við höfum kysst,
og þá byrjum við aftur, á sama háll og fyrst.
Catullus
Hjúkrunarkona á fertugsaldri:
„Kossinn er prófsteinn og sálðrkönnun
en stundum verður mér óglatt...
„Ég á við ákvedið vandamál að
stríða i sambandi við kossa sem
hefur háð mér pínulítið í gegnum
árin. Það hefur komið fyrir oftar
en einu sinni og oftar en tvisvar,
að þegar ég er búin að fá mér of-
boðlítið í glas og einhver ætlar að
kyssa mig, þá verður mér óglatt!
Ég man eftir nokkrum tilvikum í
aftursætum leigubíla þar sem ég
komst í algjör vandræði. Þetta hef-
ur markað sín spor á minn kossa-
feril og oft valdið misskilningi ef
ég hef verið of uppburðarlítil til að
segja að mér hafi verið óglatt.
Blautlegir kossar svokallaðir
þurfa ekkert endilega að vera kyn-
ferðislegir. Stundum kyssist mað-
ur eiginlega bara í bróðerni til að
hafa það huggulegt án þess að því
þurfi að fylgja að maður verði við-
þolslaus úr greddu. En stundum
geta kossar verið ægilega æsandi.
Eg veit ekki í hverju þessi munur
liggur.
Eg held að fólk kyssist meira en
ella þegar það er að draga sig sam-
an. Þegar frá líður verður allt
meiri rútína, kossarnir eins og allt
annað.
En ég tek talsvert mark á koss-
um varðandi það hvort ég spekú-
lera áfram í mönnum eða ekki.
Með kossinum er maður að sínu
leyti að prófa fyrir sér hvort manni
líkar við viðkomandi manneskju
og þá ekki bara kynferðislega.
Það fer svolítið eftir hvernig
manni líkar að kyssa hana. Mér er
t.d. illa við að reynt sé að gleypa
mig í fyrstu lotu. Við fyrstu kynni
vil ég að farið sé dálítið fínt í hlut-
ina. Mér finnst afar óþægilegt þeg-
ar ég er að kyssa einhvern í fyrsta
skipti og viðkomandi ætlar að
taka úr mér hálskirtlana í leiðinni.
Það er einhver djöfuls frekja í því.
Kossinn er því talsverður próf-
steinn á það hvort grundvöllur er
fyrir nánari kynnum, eins konar
sálarkönnun þegar maður er að
velta einhverjum fyrir sér.“
/ fljólu bragði virðist kossinn, að
minnsta kosti sá langi, blauti, vera
eitt þeirra atriða sem greinir mann-
skepnuna frá öðrum skepnum. Hér
œtlum við að reyna að varpa
nokkru Ijósi á hvers vegna menn
kyssast, hvort hugsanlega sé um að
rœða einhverjar samsvaranir meðal
annarra dýrategunda, hvort kossar
séu með ólíkum hœtti eftir menn-
ingarsamfélögum; hvort annað kyn-
ið kyssi meira en hitt og hvort kossa-
þörf fólks sé einstaklingsbundin.
Kossar, nebbari
og sjálfshermun
HP leitaði til tveggja mannfræð-
inga, þeirra Gísla Pálssonar og Sig-
ríðar Dúnu Kristmundsdóttur og
þau sögðu að því miður hefðu koss-
ar og önnur slík nálgun fólks ekki
verið rannsökuð kerfisbundið í
„góðri" klassískri mannfræði.
„En snerting er mjög mismunandi
yfirleitt eftir samfélögum og hefur
mismunandi þýðingu," sagði Gísli.
„Fólk nálgast á ólíkan hátt, nálægð-
in hefur mismunandi þýðingu. Koss-
arnir eru hluti af þessum skilgrein-
ingum á nánd.
Eg held að hægt sé að fullyrða að
ástaratlot gerist með mjög mismun-
andi hætti. Mannfræðingur nokkur
rannsakaði t.d. samlíf hjóna í Suður-
Afríku. Niðurstöður hans sýndu að
ástaratlot gerðust þar öðruvísi en á
Vesturlöndum og að mikilvægi
ákveðinna líkamshluta var annað.
Það er æði misjafnt hvað er talið
sexý og hvað ekki meðal þjóða. Við,
vestrænir karlmenn, leggjum t.d.
mikið upp úr brjóstum og skilgrein-
um nekt nánast út frá þeim í mörg-
um vestrænum þjóðfélögum. í
mörgum öðrum þjóðfélögum skipta
þau hins vegar engu máli, heldur
það t.d. hvort fótleggirnir sjáist eða
þjóhnapparnir.
Ég geri ráð fýrir að náin kynni
fólks ráðist að nokkru leyti af því
hvernig það skilgreinir hvað er sexý
og hvaða líkamshlutar og atferli
skipta máli í ástaratlotum. Sú nálg-
un sem kossinn veitir, hvernig ein-
staklingarnir upplifa hann, virðist
skipta mjög miklu máli á Vestur-
löndum," sagði Gísli Pálsson.
Þá vitum við að Grænlendingar
eru gefnari fyrir að nudda saman
nefjum, nebbast, fremur en að kyss-
ast blautum kossum. Svipað gera
margir fuglar í tilhugalífinu, mávar
nebbast t.d. rétt áður en mökun á
sér stað. Hvað með aðrar samsvar-
andi í dýraríkinu? Því svarar Hrefna
Sigurjónsdóttir líffræðingur:
„Franski kossinn er sjálfsagt ein-
göngu bundinn við manninn. Hvað
spendýr varðar almennt þá er al-
gengt að þau snuðri eitthvað hvað
utan í öðru, en ég held að ekkert
slíkt samsvari kossum, ekki einu
sinni hjá öpum. En það má nefna
sérstaka hegðun hjá karlkyns klauf-
og hófdýrum. Þau þefa af kvendýr-
unum, nautin t.d. setja hausinn upp
í loftið og fitja mikið upp á trýnið,
bretta upp á vörina. Það er ekki al-
mennilega vitað hvers vegna þau
gera þetta.
Þá er svokölluð sjálfshermun ansi
skemmtileg hjá öpum. Á fengitím-
anum verður andlit sumra apateg-
unda mjög lík kynfærunum. Nefið
verður mjög langt eins og penis og
litadýrðin er svipuð. Svo er önnur
apategund sem er með hermun á
brjóstinu. Desmond Morris hefur
velt því fyrir sér hvort um einhverj-
ar slíkar samsvaranir sé að ræða hjá
manninum og dregur upp samsvar-
anir á milli vara og skapabarma,
brjósta og þjóhnappa. En almennt
eru menn heldur vantrúaðir á þess-
ar kenningar hans,“ sagði Hrefna.
Hinn kristilegi
bróðurkoss
Hugum því næst að kristna koss-
inum, hinum svokallaða bróður-
kossi, og gefum Jóni Hnefli Aðal-
steinssyni, guðfræðingi, sagn- og
þjóðfræðingi orðið:
„Það er sú athöfn þegar karimenn
kyssa hvern annan á kinnina, ósköp
hiýlega og fallega. Til sveita var það
miklu algengara að fólk heilsaðist
og kveddist með kossi og alveg fram
á miðja þessa öld voru til hér byggð-
arlög þar sem það þótti móðgun að
manni var ekki heilsað með kossi.
Til dæmis veit ég að frambjóðendur
sem vildu tryggja sér atkvæði
þurftu að gæta þess að brjóta ekki
þessar siðareglur. Það var saga um
frambjóðanda rétt um miðja öldina
sem tvísté nokkra stund fyrir fram-
an neftóbaksmann mikinn og
skeggjaðan og vissi þó að hann átti
þarna von um atkvæði þannig að
hann renndi sér á hann og kyssti
hann. Það fór held ég allt vel. Hann
náði að minnsta kosti kjöri.
Mikil kossa- og faðmlög held ég
að sé siður sem hafi viðgengist um
alla Evrópu og víðar. í Austur-
Evrópu eru þeir alltaf að kyssa
hvern annan, eins og við verðum
vitni að á skjánum.
Á síðustu öld var öllum heilsað
með kossi á islandi, að því er virðist.
Maður sem kom á bæ kyssti alla
sem fyrir voru. í sögum má sjá að
karlar hafi sóst sérstaklega eftir því
að heilsa kvenfólki með kossi, eink-
um ungum konum, samanber þetta
„Ég kyssi fólk gjarnan og kveð
með því að smella kossi á báðar
kinnar enda bjó ég í fleiri ár í
Frakklandi þar sem sá siður við-
gengst. Mér finnst hann ósköp
notalegur. Ég held ég sé frekar gef-
in fyrir að sýna og meðtaka blíðu
með strokum ýmiss konar en ekk-
ert endilega kossum. Sjálfsagt er
ég kossafíknari við upphaf ástar-
sambands en þegar það er orðið
varanlegt. Það koma löng tímabil
þegar mig langar alls ekki til að
ágæta orðtæki: Heldur kyssi ég hús-
freyjuna en bóndann. Og ég veit að-
eins dæmi þess að menn hafi hrokk-
ið við og fengið ónotatilfinningu
þegar var smellt á þá bróðurkossi
þeim að óvörum," sagði Jón Hnefill
Aðalsteinsson.
Fjölmargir ónefndra viðmælenda
blaðsins töldu eins og Jón Hnefill að
bróðurkossinn svokallaði væri óð-
um á undanhaldi. Æ sjaldgæfara
væri að fólk heilsaðist og kveddist
með kossi miðað við það sem áður
var.
Forleikur, blíðuhót,
fullnæging
Flestum kom saman um að nú
gegni kossinn fyrst og fremst kyn-
ferðislegu hlutverki, sem nokkurs
konar fyrsta stig í forleik, eða mögu-
legum forleik. Fyrir suma reyndist
kossinn hafa sjálfstætt gildi, sem
blíðuhót eða jafnvel kynferðisleg
kyssa, þótt mig langi til að sofa hjá
og sýna blíðu með ýmiss konar
snertingu. Ég veit hreinlega ekki
af hverju þetta stjórnast. Það geta
liðið margir mánuðir án þess að
mig langi til að kyssa manninn
minn á munninn og samt er ég
ofsalega skotin í honum og stund-
um sofum við saman oft á dag. Ég
neita því ekki að stundum er hann
fúll yfir þessu, finnst þetta eins
konar höfnun. En ég ræð bara
ekkert við þetta!“
Tuttugu og tveggja óra nemi:
rFæ seyding úr hægri öxí
niður í hnésbót"
„Það er hræðilegt þegar varir
manns ná ekki að samsamast vör-
um þess sem maður er að kyssa,
það verkar hreinlega fráhrind-
andi. En ef um ekta samsömun er
að ræða fæ ég oft sting í öxlina
þegar ég er að kyssa stelpur, vana-
lega í þá hægri. Síðan fæ ég seyð-
ing úr öxlinni alveg niður i
mjöðm, og svo heldur hann áfram
niður eftir rasskinninni, lærinu og
alveg niður í hnésbót. Um leið líð-
ur mér eins og verið sé að hrista
kampavín inni í höfðinu á mér.
Þetta er svona unaðslegur og
alveg ótrúlegur straumur.
En straumurinn þarf ekki að
þýða að mig langi í stelpuna kyn-
ferðislega. Þegar þetta gerist verð
ég að vísu yfir mig skotinn og un-
aðurinn hverfur ekki úr huganum
á mér fyrr en eftir nokkra daga. Þá
fer ég að leita fyrir mér því að einn
koss kallar jú á annan, og eitthvað
meira. Ef af því verður með sömu
stelpunni þá er ekkert víst að nán-
ari kynni verði eins skemmtileg
og kossinn. Samfarir geta dregið
úr kossaunaðinum.
Kossar eru nauðsynlegri í upp-
hafi sambanda en ella. Maður þarf
að ganga úr skugga um að allt sé
á hreinu í þessari deild, viðkom-
andi aðilar þurfa að vera öryggir
hvor um annan. Þegar sambandið
er orðið fast í sessi minnkar kossa-
þörfin áreiðanlega hjá mörgum.
Svo er fólk misskilið. Það er auð-
vitað hræðilegt ef maður er með
stút á vörunum allan daginn en er
svo stöðugt ýtt í burtu. Þá fyllist
maður efasemdum og finnst að
verið sé að hafna manni.
Fyrir mér eru kossar langmikil-
vægastir hvað viðkemur öllu fé-
lags- og skemmtanalífi. Þeir geta
veitt mér fullnægingu í sjálfum sér.
Sérstaklega þegar maður finnur í
góðu kelerí að það verða bara
einar varir, og síðan einar hendur
og einn líkami. Maður þarf ekki
einu sinni að fækka fötum. Þá má
ekki gleyma þessum unaðslega
náladofa í vörunum eftir kossinn
og þessari sætu munnvatnslykt...
Váh, nú er mig farið að langa til að
kyssa!"
Blaðamaður um þrítugt:
„Blautir vinakossar eru ákveðin
blóðblöndun“
„Ég kyssi jafnt og þétt bæði kon-
una mína og aðra sem mér þykir
mjög vænt um. Ég held ég hijóti að
vera frekar kelinn. Ég kyssi stund-
um bestu vini mína af sama kyni
blautum kossi. Mér finnst visst
fóstbræðralag felast í því að geta
kysst þannig, ákveðin blóðblönd-
un. En slíkum kossum eru tak-
mörk sett, óljós að vísu. Þeir hafa
samt aldrei valdið ruglingi. Ég
held að það sé mjög jákvætt að
karlmenn geti sýnt hver öðrum
blíðuhót af þessu tagi. Vestrænir
karlmenn gera alltof lítið af því að
vera góðir hver við annan, og bara
snertast yfirleitt, enda er stundum
sagt að eina snertingin sem er
leyfileg meðal þeirra séu slagsmál.
Þeir hafa í mesta lagi ,,leyfi“ til að
kyssast við brúðkaup og jarðarfar-
Þrjátíu og tveggja ára skrifstofustúlka:
/l/llé
28 HELGARPÓSTURINN