Morgunblaðið - 13.12.1975, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 1975
25
HVAÐ ER BETRA I SKAM
HALENDIÐ HEILLAR
SAGAN AF
Dúdúdú
Loftur Guémundsson hefur skróó
œvintýralegar frósagnir
11 þekktra Islendinga.
Þeir voru brautryójendur sem
örœfabílstjórar og opnuöu,
öórum fremur, fyrir almenningi
hina stórkostlegu hólendisparodís.
Fjöldi mynda prýóa bókina.
Hin gamansama bók eftir
Örn Snorrason heitir
Saganaf Dúdúdú.
Bókina myndskreytir
Halldór Pétursson.
BOKAUTGAFA
ÞÓRHALLS BJARNARSONAR
(Euphoriba pulcherrima)
LESENDUR blómaþóttanna sem
Garðyrkjufélag fslands hefur séð um
í Morgunblaðinu þetta ðriS undir
nafninu „Blóm vikunnar" hafa vafa-
laust veitt þvl eftirtekt hversu liflltið
það „blóm" hefur verið slðustu
vikurnar og margur jafnvel talið það
hafa dáið drottni sinum I vetrarbyrj-
un. En það er öðru nær. við
Garðyrkjufélagsfólk höfum gilda
istæðu til þess að ætla að „blómið"
hressist og verði hið brattasta nu um
vetrarsólhvörfin þvi að til þáttagerð-
anna hefur okkur borist ágætur liðs-
afli frá Garðyrkjuskóla rlkisins I
Hveragerði og hér birtist fyrsti póst-
urinn frá þvl heimshorni og flytur orð
I tima talað:
Eflaust er jólastjarnan ein þeirra
pottaplantna sem flestir þekkja.
Óhætt er að fullyrða að hún hafi
áunnið sér hefðbundinn sess sem
jólaplanta eða öllu heldur sem
nokkurskonar „jólaskraut". Jóla-
stjaman hefur náð miklum vinsæld-
um á Vesturlöndum slðastliðinn ára-
tug vegna útlits slns og endingar og
gengur oft undir nafninu poinsettia I
erlendum málum. Ættkvlslin
Euphorbia tilheyrir mjólkurjurtaætt-
inni og telur um 900 tegundir sem
finnast vlða um heim. Öllum
tegundunum er það sameiginlegt að
þær hafa mjólkurlitan safa sem kem-
ur fram við minnsta sár á yfirhúð
plantnanna. Mjólkursafi þessi er I
flestum tegundunum eitraður og
getur valdið bólgu og sviða I húðinni,
einkanlega komist hann I sár.
Plöntum þessarar ættkvlslar má
reyndar skipta I tvo hópa. Annars
vegar blaðplöntur sem mynda stór
skærlit háblöð (bractea) og hins
vegar eins konar þykkblöðunga sem
jafnvel geta llkst kaktusum. Jóla-
stjaman tilheyrir hinum fyrrnefndu
og myndar hún krans stórra háblaða
sem oftast eru rauð, en til eru af-
brigði sem hafa bleik eða hvit
háblöð. Blómin (cyatie) eru hins
vegar óásjáleg og falla af fljótlega
eftir frjóvgun, en háblöðin geta enst
mánuðum saman. Jólastjarnan er
skammdegisplanta þ.e. hún myndar
ekki blóm nema daglengdin sé 12
klst. eða minna og á blómmyndunar
koma engin háblöð. Við eðlilega dag-
lengd blómstrar jólastjarnan ekki
fyrr en um eða eftir jól og þvi verður
garðyrkjumaðurinn að grlpa til
myrkvunar til þess að hafa sölu-
hæfar plöntur frá miðjum nóvember
Jólastjömu er fjölgað með græðling-
um og má dýfa þeim I volgt vatn til
þess að minnka „blæðinguna". Góð
rótarmyndun fær.t aðeins við hátt
raka- og hitastig og er þvi mjög erfitt
I heimahúsum. Plantan er mjög
viðkvæm fyrir öllum sveiflum I um-
hverfi sinu og hana má undir engum
kringumstæðum skorta vatn. Best er
að vökva oft og þá minna I einu. Þar
eð vöxtur er nær enginn yfir hávetur-
inn þarf ekki að gefa jólastjörnunni
áburð nema svo sem einu sinni I
mánuði og þá einungis mjög veika
áburðarupplausn. Vilji fólk rækta
jólastjörnuna áfram eftir að hún
missir háblöðin, er ráðlegt að setja
hana á svalan stað (15—17°C)
seinni part vetrar og varast ofþorn-
un. Að vori skal flytja plöntuna I
bjartan glugga og gefa áburð. Varast
skal þó að gefa of sterkt áburðarvatn
vegna sviðnunarhættu. f mal er
hægt að toppstýfa plöntuna og fá
þannig fleiri greinar eða nota nýju
sprotana sem græðlinga seinna. Þó
skal á það bent að með þessari
aðferð fæst ekki sá þétti vöxtur sem
venjuleg jólastjama hefur vegna
þess að garðyrkjumaðurinn
meðhöndlar plönturnar með sér-
stöku vaxtartregðuefni til þess að
fyrirbyggja of mikinn
lengdarvöxt. H.M.—ÁB.
Veljið jólatréö
Lágt hitastig
ígýningarsal tryggir
jptrrheldni trjánna
p'rjánum er pakkaö
rí nælonnet
Við mælum með NATIONAL Hl-Top
rafhlöðunum
ýoshihn
RADI@HETTE
EINAR FARESTVEIT & CO. HF.
BERGSTAÐASTRÆTI 10A
Simi 1-69-95 Reykjavik