Morgunblaðið - 09.02.1983, Page 39
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 1983
39
fjarðar, 58 km til Seyðisfjarðar og
100 km til Breiðdalsvíkur. Þar hef-
ur um nokkurt skeið verið tollvöru-
geymsla, en takmarkanir og skipu-
lagsleysi á vörudreifingu staðið í
vegi fyrir eðlilegri þróun“ o.s.frv.
(leturbreyting höfundar).
Er nú kyn þó keraldið leki? Ég
frábið mér algjörlega að alþing-
ismenn Austurlands hafi slíkan
hugsunargang, hvað þá heldur að
þeir hinir sömu komist upp með að
framkvæma slíka endileysu. Þið
verðið aldrei látnir komast upp
með svona nokkuð, hér væri um
stórt spor afturábak að ræða.
Reyðarfjörður er alls góðs mak-
legur, en hann mun aldrei þjóna
nauðsynjum fyrir íbúa t.d. Seyð-
isfjarðar í 58 km fjarlægð, hvað þá
heldur Breiðdalsvíkur í 100 km
fjarðlægð.
Til hvers haldið þið að skip sigli
með ströndum fram og hafnir hafi
verið uppbyggðar, ef síðan á að
samþykkja einn útgangspunkt,
hvaðan vörum skal dreift yfir fjöll
og dal? Út yfir tekur þó þegar full-
yrt er, að á Reyðarfirði hafi um
nokkurt skeið verið tollvöru-
geymsla. Hér er um hreinan upp-
spuna að ræða.
Húsið var að vísu reist með
ærnum fæðingarhríðum, en af-
kvæmið reyndist því miður and-
vana. Um þetta „Tollvörugeymslu-
félag" má raunar segja, að andinn
hafi að sönnu verið reiðubúinn, en
holdið of veikt. Einhverjar eignir
munu hafa skapast af framtakinu
og er aðalreglan víst sú í dánar-
búum að reitunum sé skipt milli
aðstandenda. Fyrir þessu hefur
ekki verið haft, enda engir skipta-
fundir (aðalfundir) haldnir, svo
árum skiptir og er mér tjáð, að hér
sem oftar hafi eitthvert útgerðar-
fyrirtæki hlaupið undir bagga og
nýtt húsið undir skreið og saltfisk,
ella lægi það sjálfsagt undir
skemmdum eða eyðileggingu.
Vöruafgreiðsla —
tollvörugeymsla
á Seyðisfirði?
Öðruvísi mér áður brá, því nóg-
ur var kjarkurinn og þorið, er
krossferð þessarar húsbyggingar
hófst (tollvörug. á Reyðarfirði), en
hér sem oftar .yirðist úthaldið
hafa brugðist.
í þann tíð var forvígismönnum
undirbúnings að stofnsetningu
þessa fyrirtækis á Austurlandi
boðið uppá húsnæði, án nokkurs
endurgjalds eða kvaða, annarra en
þeirra að vera rekið frá Seyðisfirði
í því húsnæði, sem þá var komið
vel á veg með að byggja.
Hin „framtakssömu öfl“ mann-
kílómetra (svo notað sé orðbragð
Austurlandsáætlunar) og miðstýr-
ingar sáu sér þó engan hag í að
þiggja slíka rausn úr hendi Seyð-
firðinga.
Og verkin sýna merkin? Fólks-
og vöruafgreiðsluhúsi, auk ramm-
gerðrar tollgirðingar, var komið
upp á Seyðisfirði fyrir eigin til-
styrk byggðarlagsins, það hefur
þjónað sínum tilgangi, vonandi
með nokkrum sóma, í um það bil 7
ár og það án íhlutunar eða aðstoð-
ar alþingismanna eða ríkisvalds.
Þetta höfum við framkvæmt og
rekið sjálf og tak þú nú sérstak-
lega eftir þessu, góði Egill Jónsson
11. landskjörinn, sem gjarna villt
láta kenna stefnu þína, störf og
málflutning við áræði og framtak.
Það þarf ekki alltaf að bogna í
hnjáliðunum þó á móti blási um
stundarsakir, öll él birtir upp um
síðir og sú tilhneiging sem þarna
er á ferðinni finnst manni í hróp-
legu ósamræmi við lífsskoðun og
störf ykkar beggja, Egill Jónsson
og Jón minn Kristjánsson. Hér er
um að ræða hreinan og kláran
ríkiskapítalisma af hvimleiðustu
tegund. Finnst manni að ykkur
stæði þó nær að liðsinna á annan
hátt, annaðhvort duglegum ein-
staklingum eða samvinnuhreyf-
ingunni, nema hvorttveggja færi
saman, til að ljúka þessu máli og
þeirri skömm, sem hér er á ferð-
inni, án þess að verða ykkur til
minnkunar með jafn kjánalegum
tillöguflutningi á hæstvirtu Al-
þingi.
Ég sé hinsvegar fyrir hugskots-
sjónum brosmild andlit þeirra fé-
laga Helga Seljan og Sveins Jóns-
sonar, jafnvel að vottað hafi fyrir
háðsglotti og skal engan furða,
enda vel að slíku komnir.
Undarlegt er það, alþingismenn
góðir, að ykkur skuli aldrei hafa
komið til hugar að spyrjast fyrir
um, á hvern hátt þessi mál voru
leyst á Seyðisfirði án ríkisaf-
skipta.
Ennþá undarlegra er þó, að nú
viljið þið leggja upp með ríkis-
fjármagn í umferðarmiðstöð á Eg-
ilsstöðum og meðal annars notið
þau rök í greinargerð, að þar fari
um garð 7—9000 farþegar úr
Smyril á hverju ári, en að ykkur
komi til hugar að liðsinna eða
hjálpa til við þessa sömu 7—9000
farþega á Seyðisfirði virðist alveg
þvergirt fyrir. Er þar þó um enda-
stöð að ræða og fólk oft misjafn-
lega á sig komið eftir volk í hafi.
Öll ykkar hjálpsemi og fórnfýsi
skal enn sem fyrr enda á hinum
einu og sönnu „Guðs útvöldu stöð-
um“. Eg segi svei og aftur svei.
En sem betur fer hjálpar víst
Guð ennþá þeim sem nenna að
hjálpa sér sjálfir og ilia trúi ég, að
ekki fyrirfinnist enn framtaks-
samir einstaklingar bæði á Reyð-
arfirði og Egilsstöðum, að
ógleymdum samtökum samvinnu-
manna, sem frábiðja sér svona
kukl.
NiÖurlag
Að lokum skal tekið fram, að
stundum hefur bæjarstjórinn á
Seyðisfirði setið undir ákúrum um
„hreppamennsku", þegar stofn-
anadreifingu á Austurlandi ber á
góma, fúslega skal játað að illt er
að eiga að dæma í eigin sök og oft
eru fleiri en einn flötur á hverju
máli.
Hér tekur þó steininn úr og
verður að gera þá skilyrðislausu
kröfu til títtnefndra hæstvirtra
alþingismanna okkar, að annað
tveggja komi til, þessi dæmalausa
þingsályktunartillaga verði dregin
til baka, eða henni breytt á þann
veg, að tillögumenn þurfi ekki að
hafa skömm eða landsfjórðungur-
inn skaða af.
í þeirri von að frekari eftirmál
þurfi ekki að koma til út af þessu
máli, sendi ég ykkur öllum fjór-
menningum bestu hvatningar- og
nýársóskir.
James Leighton, sem er með inn-
flutta bíla í Minneapolis. Martha
Rannveig útskrifaðist úr College
of the Atlantic, Bar Harbor,
Maine og starfar nú hjá U.S. For-
est Service í North Carolina sem
líffræðingur — biological techn-
ician.
Hjónin voru í jólaheimsókn hjá
aldraðri móður Emils á Lundar,
og Leslie, eftirlifandi bróðurnum;
lagði hann sig til hvílu eftir há-
degi eins og hann gerði oft, en nú á
gamla heimilinu. Er hans var vitj-
að innan skamms hafði hann dáið
þar, liggjandi á legubekk. Orsökin
var augljós, hjartabilun. Þetta
skeði 27. desember 1982, og á
gamlársdag var Emil jarðaður í
fjölskyldugrafreitnum eftir at-
höfn sem séra John Gilbert
stjórnaði, Únítara-presturinn frá
Winnipeg sem tók við af séra Phil-
ip Péturssyni eftir að hann lét af
stöfum fyrir fáeinum árum. Minn-
ingarathöfn sem Minnesota Valley
Unitarian Universalist Fellowship
sá um, var haldin laugardaginn 8.
janúar í Universalist Church, 5000
Girard Avenue í Minneapolis. Að-
alræðuna flutti kvenprestur, dr.
Kathy Fuson Hurt, auk þátttöku
sóknarprestsins, dr. John Cumm-
ins; um 300 manns voru viðstadd-
ir.
Það var skemmtilegt að vera
með séra Emil Guðmundssyni.
Hann var spaugsamur, líflegur í
viðræðum, sérstaklega um sín
áhugamál og hafði góða frásagn-
arhæfileika. Hann hafði unun af
sögu, var víðlesinn og athugull
menntamaður og kennimaður í
húð og hár. Stefnur hans í trúmál-
um og stjórnmálum lýsast ofast
nær sem frjálslyndar — en hann
var fastheldinn í skoðunum. Til er
enskt máltæki: „Give me your con-
victions, I have doubts enough of
my own.“ Þetta tilheyrði honum
Emil — hann virti sannfæringar
en hafði væga dóma um efasemd-
ir.
Hann var rammíslenzkur að
eðlisfari, hann Emil — hafði
ágætt vald á málinu og las tals-
vert á íslenzku, sér til skemmtun-
ar og fróðleiks. Þetta var eðlilegt,
þar sem hann lagði fyrir sig svo
mikinn lestur í sambandi við rit-
gerðarefnið um trúarbrögðin.
Síðari árin var séra Emil mikið
á ferðalagi. Starfssvið hans í Únít-
ara kirkjunni var óhemju stórt og
hann komst allar þessar vega-
lengdir aftur og aftur, stóraukinn
kunningjahópur ár frá ári með
vaxandi vinsældum og tiltrú skoð-
anabræðra. Einkenni Emils sem
eiginmanns og föður voru honum
til mikils sóma og konu hans og
dætrum til hamingju og öryggis.
Lengi verður hans saknað af vin-
um og vandamönnum.
Refabúið við Lyngfell.
V estmannaeyjar:
Refarækt hafin
Vpstmannaeyjum, 1. febrúar.
MANNI VIRÐIST refarækt eiga sér bjarta framtíð á íslandi ef marka
má orð bændaforustunnar og áhugi manna á þessari búgrein virðist
vaxandi. Þessi áhugi hefur nað alla leið hingað út í Eyjar þó svo
Yestmannaeyjar verði trúlega seint taldar til blómlegustu landbúnað-
arhéraða landsins. Hér eru margir „frístunda“-bændur sem dútlað hafa
við rolluskjátur og hesta og myndarlegur búrekstur var hér á nokkrum
bæjum fyrr á árum.
Tveir ungir bræður hafa nú
sett á stofn refabú, en refarækt
hefur ekki verið stunduð hér í
fjöldamörg ár. Bræðurnir, Svav-
ar og Garðar Garðarssynir, hafa
byggt um 400 ferm. stálgrinda-
hús suður á Heimaey, nálægt
Lyngfelli. Sáu bræðurnir sjálfir
um að reisa húsið enda hag-
leiksmenn báðir tveir.
í síðustu viku fluttu svo „íbú-
arnir" inn í hin veglegu húsa-
kynni, 40 læðurog 15 högnar.
Svavar Garðarsson sagði í
spjalli við Mbl. að hér væri um
hálfgerða tilraunastarfsemi að
ræða, mörgum spurningum væri
ósvarað um hvort refarækt ætti
framtíð fyrir sér í Eyjum. Ref-
irnir voru keyptir frá Blárefi í
Krísuvík og til að byrja með
verður fóður keypt frá fóðurstöð
í Þorlákshöfn.
Fleiri aðilar í Eyjum hafa sýnt
áhuga á því að setja þar á stofn
refabú. — hkj.
Svavar Garðarsson fóðrar refina.
MorRunblaÖiö/ Sipurgeir
Nýjasti innflytjandinn í Gyjum, refurinn.
m # l| mmt
cn m »r> eo Metsclubiadá hverjam degi!