Morgunblaðið - 09.02.1983, Page 41

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 1983
Stefán Jóhann Sigurðsson.
— segir Stefán
Jóhann
Sigurðsson
oddviti
verði veitt kaupstaðaréttindi og
er það von okkar að það verði
samþykkt hið fyrsta."
Hvað er að frétta af atvinnu-
horfum í Ólafsvik?
„Verstöðvarnar við Breiða-
fjörð hafa gegnt þýðingarmiklu
hlutverki í atvinnusögu þjóðar-
innar fyrr og síðar. Þegar
harðnaði í ári flykktist fólkið til
verstöðvanna undir Jökli til að
afla sér lífsviðurværis. Undan-
farin ár hefur átt sér stað mikil
uppbygging atvinnufyrirtækja í
sjávarútvegi og í Ólafsvík hafa
íbúarnir lagt hart að sér við
uppbyggingu hafnarinnar til að
hægt væri að efla fiskiskipaflot-
ann og bæta afkomu íbúanna.
Um þessar mundir virðist syrta
í álinn í atvinnumálum víða um
landið og um leið hefur stórauk-
izt eftirspurn eftir atvinnu í
Ólafsvík og öðrum verstöðvum
við Breiðafjörð. Skilyrði okkar
til að skapa atvinnutækifæri eru
aðallega fólgin í vinnu við sjáv-
arútveg og fiskvinnslu nú sem
stendur. Fiskiskipum hefur
fjölgað frá síðustu vertíð og
aukningin kallar á fleira starfs-
fólk. íbúunum fjölgar stöðugt og
jafnframt eykst eftirspurn eftir
íbúðarhúsnæði. Samkvæmt
handbærum tölum um fólks-
fjölgun 1971 til 1981 kemur fram
að meðaltals aukning þetta ára-
bil er þannig: Landið allt 1,12%,
Vesturland 1,28% Snæfellsnes-
sýsla 0,96% og Ólafsvík 1,78%. í
dag vantar um 20 íbúðir til að
anna brýnustu eftirspurn og þar
til viðbótar vantar húsnæði
fyrir þá, sem vilja flytja á stað-
inn til búsetu. Þannig að á
næstu 3 til 4 árum þurfum við
að byggja 30 til 40 íbúðir til að
anna brýnustu eftirspurn eftir
húsnæði. Þjóðhagslega tel ég
mjög hagkvæmt að íbúum fjölgi
í sjávarkauptúnunum við
Breiðafjörð, fiskvinnslufyrir-
tækin eru orðin vel búin tækjum
og afkastamikil. Efla þarf kynn-
ingu á atvinnutækifærum í iðn-
aði og þjónustu og skapa grund-
völl fyrir markvissan stuðning
við þá aðila, sem vilja takast á
við þau verkefni. Efling iðnaðar
og þjónustu er grundvallaratriði
bæði fyrir þann atvinnurekstur,
sem fyrir er og til að bæta þjón-
ustu við íbúana."
Hver er afstaða þín í byggða-
málum?
„Mikið er talað og ritað um
nýja stjórnarskrá og leiðrétt-
ingu á vægi atkvæða. Viður-
kennt er að nauðsynlegt er að
jafna vægi atkvæða og fjölga
glæpamaður og hver er ekki
glæpamaður."
Eru nokkur skynsamleg rök
fy ir því að menn, sem eru að
berjast fyrir þingsætum sínum og
alls konar annarlegum sjónarmið-
um, geti skipað sjálfa sig til að
ráða öllu í þessu máli? ... Verður
kannski næsta skref hjá þeim að
láta alla, sem eru með óhreint
mjöl í pokahorninu og hafa komist
eitthvað upp á kant við samfélag-
ið, fara sjálfa að dæma í málum
sínum.
í seinni tíð hefir oft verið talað
um minnkandi virðingu fyrir Al-
þingi. Og mun það ekki ofmælt, að
svo sé. — En hvers vegna? Þing-
menn virðast stundum allóhressir
yfir þessu. En láta sér ekki skilj-
ast, að þeir einir gætu breytt
þessu. — Ég er sannfærð um, að
fólk vildi umfram allt, að störf
þingmanna væru þannig, að hægt
væri að bera virðingu fyrir þeim.
— En svo lengi sem þau eru unnin
á þann veg sem nú er, má búast
við, að slíkt sé torfengið.
í sjónvarpsþætti fyrir nokkru
var rætt við fjóra menn úr stjórn-
arskrárnefnd. Þar bar ýmislegt á
góma. Sérstaklega vil ég minnast
á það, er varðaði hálendi og auð-
lindir íslands ... Að ekki skyldi
geta orðið samkomulag í nefnd-
inni um að þetta landsvæði með
öllum þess gögnum og gæðum,
sem enginn hafði rétt til að eigna
sér, yrði skilyrðislaust yfirlýst
þjóðareign, sýnist mér ófyrirgef-
anleg svik við þjóðfélagið ... Slík
vinnubrögð dæma sig sjálf...
Þetta skyldu verða geðþótta-
ákvarðanir Alþingis. Einn þeirra
manna, sem þarna var taldi, að
þetta væri ekki hægt að taka inn í
stjórnarskrána, hún væri aðeins
rammi. En hvers vegna hægt var
að fella inn í þennan ramma eign-
arrétt íslendinga á auðlindum í
hafi og á hafsbotni, láðist þeim
góða manni að geta um. Vissulega
er það augljóst mál, hvers vegna
þannig er að málum staðið. — Að
sjáifsögðu, hversu mikið sem
menn kann að langa til að eignast
meira en þeim ber, er vart hægt að
búast við að þeir geri kröfu á hafið
eða hafsbotninn. — En með
óbyggðir landsins og auðlindir i
jörðu og á gegnir öðru máli... Þar
eiga þingmenn að fá tækifæri til
að hygla gæðingum, eftir því sem
þeim þóknast.
En hver gefur Alþingi vald til
að ráðstafa landi og auðlindum á
þennan hátt? Er ekki mál til kom-
ið að stöðva þetta landnám og
fjárkúgun, sem af því hefir hlotist.
Þar sem einstaklingar hafa kom-
ist upp með það að selja þjóðinni
afnot af hennar eigin orkulindum
fyrir svo ótrúlegar fjárhæðir, að
meira en lítið hugrekki hlýtur að
þurfa að hafa til að þora að kveða
uppúr með slíkt. — Þess vegna
sýnist það vítavert af Alþingi að
hafa ekki haft það siðferðisþrek
til að bera að úrskurða að allar
auðlindir landsins, hvort heldur
þær væru á hálendi eða i byggð,
skyldu án allra undantekninga
dæmast þjóðareign, og þar með
taka fyrir þessa svívirðilegu auðg-
unarstarfsemi.
Þegar öllu er á botninn hvolft,
þá kemur greinilega fram, að mis-
rétti þjóðfélagsþegnanna er ekki
aðeins fólgið í misjöfnum kosn-
ingarétti, heldur virðast einstakir
menn mega eignast allt landið og
auðlindir þess, ef Alþingi vill hafa
það svo, án þess að gjald komi þar
fyrir. En hér á höfuðborgarsvæð-
inu mega menn ekki eiga þann
smáa blett, sem hús þeirra stend-
ur á, þó að þeir hafi borgað fyrir
hann margar millj. kr. (gkr.) Nei,
leigulóð heitir það reyndar, sem
alla tíð verður að borga leigu
af... Kannski er ekki svo skrýtið,
þó að svona yfirburðum fylgi
margfaldur kosningaréttur? Svo
hefur verið sagt, að ekki sé til
aðalsstétt á fslandi.
Að sjálfsögðu er stjórnarskráin
mikið merkisplagg, eins og vænta
mátti. — En þar sem ég hefi að-
eins litið á upphaf hennar og endi,
þekki ég lítið hennar órannsakan-
legu vegi. — Hitt er annað mál, að
mér sýnist næstum því eins og
vanti í hana botninn, blessaða.
Hann getur þó víst ekki hafa orðið
eftir uppi í Borgarfirði? — Það
væri leitt til þess að vita, ef þessi
stjórnarskrá ætti að verða leiðar-
ljós íslensku þjóðarinnar í öld eða
aldir, að þeirra tíma menn hefðu
ekki hugmynd um hverjum bæri
að þakka tilvist hennar. Vissu ekki
hverjir það voru, sem gengu með
hana í maganum í 20 ár og tóku
síðustu fæðingarhríðarnar á því
herrans ári 1983 og fengju einnig
að vita, að yfirhönnuðurinn var
samtryggingakerfi stjórnmála-
flokkanna.
Ef eitthvað gengi skrykkjótt hjá
landsfeðrum framtíðarinnar og
þeir ættu erfitt með að koma ár
sinni nógu vel fyrir borð gætu þeir
kannski eitthvað lært af því að
sjá, hvernig landsráðamenn for-
tíðarinnar fóru í kerfi.
þingmönnum á þettbýlustu
svæðum landsins. Inn í þessar
umræður blandast önnur hags-
munamál, sem snerta búsetu-
skilyrði vítt um landið. Með
verulegu átaki á sviði orku-
sparnaðar er ljóst að allt að 90%
af landsmönnum eiga kost á
mun hagstæðara verði í húshit-
un heldur en þau 10%, sem eftir
verða. Einnig liggur það fyrir,
að raforkuverð er verulega
hærra á hinum dreifbýlli svæð-
um landsins og sama er að segja
um ýmsa aðra þætti, sem þarfn-
ast leiðréttingar. Við dreifbýlis-
fólk eigum ekki að halda uppi
neikvæðum málflutningi varð-
andi samlanda okkar í þéttbýl-
inu sunnanlands, við eigum ekki
að vanmeta þann árangur, sem
þar hefur náðst í rekstri varma-
og rafveitna svo dæmi séu nefnd
og við skulum einnig hafa það í
huga, að það er víðar en á stór
Reykjavíkursvæðinu, sem rekn-
ar eru hagkvæmar varma- og
rafmagnsveitur er skila íbúun-
um verulegum sparnaði í rekstri
heimilanna. Dreifbýlisfólkið á
að taka þátt í þessari umræðu
með jákvæðu hugarfari, setja
fram skoðanir sínar á úrbótum
af fullri einurð og byggja þar á
haldbærum rökum með öflun
gagna á hverjum stað þannig að
hægt sé að sanna mismun á
framfærslukostnaði og fá hann
þannig leiðréttan. En við meg-
um aldrei gleyma því að búsetu-
val fólks er einnig bundið átt-
högunum með mismunandi
sterkum böndum. Þar liggja oft
svo sterkir þræðir að fólk vill
heldur taka á sig aukinn kostn-
að á veraldlegum gæðum heldur
að slíta hin rótföstu átthaga-
bönd.
Mig langar að lokum til að
rifja upp síðustu erindin í lof-
kvæði því, sem ljóðskáldið og
Snæfellingurinn Steingrímur
Thorsteinson orti til Snæfells-
jökuls er hann stóð á þiljum
Ólafsvíkur Svansins, sem var í
förum milli Ólafsvíkur og Dan-
merkur í samfleytt 120 ár.“
Kærsl mér er af rillum
þín eyriilega sveil.
Beltud brunafjrillum
brims við kaldan reil.
Dapran frá þér drrifn mig sleit,
er af þiljum hafskips hám
þig í hinsta sinn ég leit.
Kg sá þig sídlfá kvrildi,
sveif í vindi fley.
Kennandi rrióuls eldi
ródinn og vissi ei,
er þúfa hvarf mér hæsta þín.
Hvort aó frildu hana sjón
haf eóa tárin mín.
Viltu auka afl þitt!
Jakaból hefur á undanförnum árum fóstraö okkar sterkustu
menn til aó mvnda iþróttamenn ársins síöustu 7 ár, þá Hrein
Halldórsson, Skúla Oskarsson, Jón Pál Sigmarsson og Óskar
Jakobsson. í Jakabóli veröur haldiö byrjendanámskeiö fyrir þá
sem vilja leggja fyrir sig hinar ýmsu greinar kraftiþrotta og hefst
þaö 15. febrúar kl. 20.00. Færustu kraftamenn okkar annast
leiöbeiningar. Staöurinn tryggir að menn veröi aðnjótandi
bestu leiöbeininga til aö auka afl.
Gjald kr. 400.
Uppl. í síma 81286.
I i tl 3>! faMfr
?! £ Gódcin daginn!