Morgunblaðið - 18.03.1983, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1983 J \
Traðarland 18 á kafi í snjó eins og flest önnur hús í Bolungarvík í öndverðum febrúarmánuði. Morpinbi»#i»/ Gunnnr
Bolungarvík
„Má ekki mikið út af bera ef okk-
ur á að takast að kljúfa þetta“
— segja Þóra Hallsdóttir og Hólmsteinn Guðmundsson
Bolungarvík í febrúar 1983.
bætist ekki við. Annað mál er það,
að það væri húsbyggjendum tals-
verður styrkur ef þeir þyrftu ekki
að borga fasteignagjöld fyrr en
þeir eru fluttir inn í hús sín. Þar á
móti má segja að það sé ekki rétt-
látt gagnvart öðrum skattgreið-
endum."
— Hér á Dalvík hefur nokkuð
verið byggt samkvæmt lögum um
byggingu verkamannabústaða.
Hefði ekki verið auðveldara að
eignast þak yfir höfuðið eftir
þeirri leið og hvers vegna valdir
þú að brjótast í þessu sjálfur?
„Vissulega hefði verið mun auð-
veldara að eignast þak yfir höfuð-
ið með því að kaupa verkamanna-
bústað en ég taldi mig ekki falla
undir þær reglur sem þar gilda.
Þar eru reglur um ákveðin há-
markslaun sem ég var að vísu
undir en það var vegna þess að ég
var nýkominn úr námi og hafði
ekki unnið nema 3 mánuði á ári
undanfarandi ár. Á Dalvík voru
ekki til sölu neinar íbúðir sem ég
treysti mér til að kaupa enda átti
ég lítið annað en bíl sem hefði
hrokkið skammt upp í íbúðarverð.
Ég neita því ekki að mér fannst
það líka spennandi að geta ráðið
einhverju sjálfur um það hvernig
húsið mitt yrði en aðalatriðið er
þó það að þetta var eina leiðin til
þess að koma sér upp eigin hús-
næði. íbúðin sem ég er nú í er i
eigu Dalvíkurbæjar og ég má vera
í henni áfram og leigan er ekki há
miðað við þær upphæðir sem
heyrast frá leigumarkaði í
Reykjavík. Þegar ég hafði kannað
hvaða leiðir voru vænlegastar
varð þessi ofan á.
Búið er að steypa neðri plötu og
burðarveggi undir efri plötu og
efri plötuna. Þeir reikningar sem
ég hef greitt eru 200.000 krónur,
mest fyrir efni og lóða- og gatna-
gerðargjöld. Af þessu eru vinnu-
laun lítill hluti," sagði ólafur.
„Aumingja þeir sem
byggja frá grunni“
Kristján Hjartarson er frá Tjörn í
Svarfaðardal. Hann er smiður og
hefur unnið við smíðar á Dalvík
undanfarin ár. í fyrra keypti hann
íbúð í raðhúsi sem er í smíðum.
Við byrjum á að spyrja Kristján í
hvaða ástandi íbúðin sé afhent.
„Hún er fokheld, glerjuð og með
útihurðum. Frágengin að utan,
múruð og máluð, og lóð grófjöfn-
uð.“
— Hver er íbúðarstærð?
„íbúðin er 108 m*.“
— Hvert er kaupverð og
greiðslukjör á slíkri íbúð?
„Kaupverð var í júlí 492.000 sem
greiðist samkvæmt samningi á
einu ári en síðasta greiðsla á að
fara fram í september á þessu ári.
Ofan á allar greiðslur leggjast svo
verðbætur."
— Nú ert þú smiður, hefur þú
möguleika á að leggja fram eigin
vinnu við byggingu íþúðarinnar og
hefur þú möguleika á að koma
fram með óskir um breytingar frá
teikningu?
„íbúðin er ekki með steyptri
plötu svo öll skilrúm verða létt svo
það gefur möguleika á einhverjum
breytingum á innréttingu og þar
sem ég er smiður hef ég hugsað
mér að vinna í þessu sjálfur eins
mikið og hægt er. Öðruvísi gæti ég
þetta ekki.“
— Hvernig gengur að fjár-
magna framkvæmdina og eru
lánafyrirgreiðslur nægjanlegar?
„íbúðin þarf að vera fokheld til
að lánastofnanir sjái ástæðu til að
lána út á fyrirtækið, svo hús-
byggjandinn þarf að eiga í budd-
unni fyrir húsinu fokheldu. Maður
sem er að byggja í fyrsta sinn og
er kominn með fjölskyldu á í fæst-
um tilfellum meira en bót fyrir
rassinn á sér og sínum. Svo menn
geta séð að það dæmi getur ekki
gengið upp. Sem betur fer eru
veittar undanþágur frá þessari
meginreglu, að minnsta kosti hef-
ur mér tekist, með talsverðum erf-
iðismunum þó, að standa við
samninginn enn sem komið er.
Aumt þykir mér húsnæðisstjórn-
arlánið, sem ætti að vera sú fyrir-
greiðsla sem fleytir manni yfir
erfiðasta hjallann. Því er ekki út-
hlutað fyrr en 3—5 mánuðum eftir
að fokheldisvottorð er sent og þá í
þrennu lagi. Fyrir nú utan hvað
það er lítið og lélegt. Ég verð bú-
inn að eyða því fyrirfram í formi
skammtímalána á háum vöxtum,
löngu áður en það kemur. Þetta
kerfi verður að laga svo ríkið þurfi
ekki að bera ábyrgð á andlegri og
líkamlegri vanheilsu fleiri ungra
húsbyggjenda. Ég sé fram á það,
að allir þeir peningar sem mér
tekst að berja út renni beint í
kaupverðið á íbúðinni fokheldri og
þá er allt hitt eftir. Kannski á
þetta að vera svona. En hvað sem
því líður heldur maður áfram, sér
til hvort ekki muni úr rætast. Ég
er jú ekki sá fyrsti sem leggur út í
svona fyrirtæki."
— Hvenær var hafist handa
með byggingu á íbúðinni og hve-
nær verður hún afhent?
„Það var byrjað á húsunum í lok
ágúst og ég tók við íbúðinni fok-
heldri nú í byrjun þessa árs en
frágangur úti bíður til vorsins."
— Hvers vegna valdir þú þessa
leið til að eignast þak yfir höfuðið
en ekki hina hefðbundnu leið að
byggja sjálfur frá grunni?
„Eg hélt mig sleppa betur að
kaupa fokhelt í raðhúsi og vinna
svo sjálfur í innréttingunni heldur
en að byggja frá grunni upp á eig-
in spýtur og ég held það reyndar
enn. Aumingja þeir sem byggja
frá grunni."
Fréttaritarar.
A TRAÐARLANDI 18 í Bolung-
arvík eru þau Þóra Hallsdóttir
og Hólmsteinn Guðmundsson
að byggja sér einbýlishús. Þau
eru bæði Bolvíkingar, en bjuggu
í Reykjavík í sjö ár, þar til þau
fluttu aftur til Bolungarvíkur ár-
ið 1981. Þau hófu byggingar-
framkvæmdir í júní á síðasta ári
og gerðu húsið, sem er 150 m2
einingahús með 75 m2 kjallara,
fokhelt í byrjun október. Þau
sögðu kostnaðinn við húsið, eins
og það er nú, vera um eina millj-
ón króna.
Aðspurð um hvernig þau fjár-
mögnuðu þetta sögðu þau, að það
væri einungis hægt með ýtrustu
sparsemi og hagræðingu og auk
þess væru allir lánamöguleikar
nýttir. Þau byrjuðu með 240 þús-
und krónur, sem þau fengu fyrir
íbúð, sem þau áttu í verkamanna-
blokk í Breiðholtinu og hrukku
þeir peningar langt til að kosta
kjallarann, sem er uppsteyptur.
Húseiningarnar eru úr timbri og
kostuðu 600 þúsund krónur upp
komnar, greiðslukjörin eru 20%
við pöntun, 20% við afhendingu,
20% er lánað í eitt ár og síðan er
gert ráð fyrir, að fyrri hluti hús-
næðisstjórnarlána greiði þau 40%,
sem þá eru eftir. Auk þess lánar
Sparisjóður Bolungarvíkur bygg-
ingarlán að upphæð 80 þúsund
krónur til fimm ára.
Þau sögðu, að þetta ár yrði erf-
itt, því gera má ráð fyrir, að heild-
argreiðslur vegna hússins verði
130—150 þúsund, en síðan fara
upphæðirnar minnkandi. „Það er
ljóst, að ekki má mikið út af bera
ef okkur á að takast að kljúfa
þetta og tekjurnar minnki ekki.
Þær mættu reyndar aukast,"
sögðu þau Þóra og Hólmsteinn.
„Við höfum vitanlega reynt að
vinna eins mikið í þessu sjálf til að
spara sem mest kaup á vinnuafli."
Þau sögðust nokkuð vel sett þar
sem þau búa hjá foreldrum
Hólmsteins og því _ í ódýru hús-
næði. Hólmsteinn og Þóra stefna
að því að flytja inn í nýja húsið
fyrir páska. „Við reynum auðvitað
að flytja inn eins fljótt og nokkur
kostur er, því við erum þegar farin
að bera kostnað af kyndingu húss-
ins, sem er svo sannarlega ekki
gefið hér um slóðir. Við værum
sennilega flutt inn ef ekki væri
allt á kafi í snjó þannig að erfitt
hefur verið með alla aðdrætti allt
frá áramótum," sagði Hólmsteinn.
Þau sögðust nokkuð hafa gert
sér grein fyrir því hvernig þau
ætluðu sér að kljúfa þetta, en því
væri ekki að neita, að það væri
mikið átak að standa í þessu og
óhemju peningur, sem færi í
vaxtakostnað og annan kostnað
vegna lána. Þau sögðu að lokum,
að þó að senn liði að því að þau
flyttu inn, þá létu þau sig ekki
dreyma um að húsið yrði fullbúið
fyrr en eftir nokkur ár.
— Gunnar.
Stund railli stríða hjá Hólmsteini og Þóru.