Morgunblaðið - 18.03.1983, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1983
Minning:
Hjörtur R. Björns-
son úrsmíöameistari
Fæddur 13. júní 1900
Dáinn 12. mars 1983
f dag er til moldar borinn frá
Dómkirkjunni í Reykjavík, Hjört-
ur Ragnar Björnsson úrsmíða-
meistari, en hann lést í Landspít-
alanum 12. mars sl., eftir tæplega
2 mánaða erfiða sjúkdómslegu.
Hjörtur fæddist 13. júní 1900 að
Bessastöðum í Vestur-Húna-
vatnssýslu. Foreldrar hans voru:
Björn Jónsson, útvegsbóndi og
gullsmiður á Bessastöðum og kona
hans, Kristín Bjarnadóttir, ættuð
úr Húnavatnssýslum. Þeim hjón-
um varð 14 barna auðið, auk þess
ólu þau upp eina fósturdóttur. Nú
eru 3 þessara systkina á lífi svo og
fóstursystir þeirra.
Á stóru og mannmörgu heimili
sem Bessastöðum liggur í augum
uppi, að oft muni hafa þurft að
sýna dugnað og ráðdeild í hví-
vetna og þessa dýrmætu eiginleika
áttu þau hjón bæði, enda blómguð-
ust búskaparhættir og sveitalífs-
menning þeirra tíma vel á Bessa-
stöðum.
Á þessum stað ólst Hjörtur R.
Björnsson upp í fögru, grónu um-
hverfi, umvafinn ástríki foreldra
og systkina. Snemma bar á góðum
gáfum hjá honum, bæði til munns
og handa, eins og öðrum systkin-
um hans.
í þá daga var nú skólagangan
ekki löng, ef miðað er við nútím-
ann. Fenginn var kennari á bæinn
hluta úr vetri og það látið duga og
dugði oft vel.
1919 hleypir Hjörtur heimdrag-
anum, vill víka sjóndeildarhring-
inn og læra. Heldur þá til Reykja-
víkur og sest þar á skólabekk og
nemur úrsmíði, hjá hinum lands-
kunna meistara Magnúsi Benja-
mínssyni. Námið sóttist vel, enda
maðurinn skarpgreindur og verk-
laginn. Að loknu námi hóf Hjörtur
svo starf hjá hinu þekkta úr-
smíðafyrirtæki Magnúsar
Benjamínssonar, og að nokkrum
árum liðnum gerist hann meðeig-
andi og vinnur því fyrirtæki um
áratugi af sérstakri trúmennsku,
verkhyggni og lagni, eða allt þar
til að þessi úrsmíðastofa og versl-
un var'lögð niður 1975.
Þótt árin færðust yfir, var alls
ekki sest í helgan stein, heldur tók
Hjörtur úr og annað þeim skylt
heim til sín, og gerði við það þar.
Þeir eru því ófáir, sem fengu úrin
sín bætt hjá Hirti. Það má um
hann segja, að aldrei legði hann
svo hönd að úri, að ekki kæmi það
gott til baka. Álltaf gat Hjörtur
bætt og lagað hið ómögulega, sem
aðrir höfðu jafnvel gefið upp á
bátinn.
1. desember árið 1927 var ham-
ingjudagur í lífi Hjartar. Þá gekk
hann að eiga glæsilega unga konu,
sem nú lifir mann sinn, Vilborgu
Bjarnadóttur, Jónssonar með-
hjálpara og kennara hér í borg.
Ungu hjónin eignuðust fyrst
heimili á Öldugötu 59 og bjuggu
þar í 3 ár. Þar eignuðust þau sitt
eina barn, Hjört, lögfræðing, sem
starfar hjá Reykjavíkurborg. Gift-
ur er hann Rósu Karlsdóttur og
eiga þau tvo syni, Karl og Ragnar.
Eftir þessi ár eignuðust þau
Bogga og Hjörtur Holtsgötu 26,
lítið, snoturt hús með sérstaklega
fallegum garði, sem var fyrst og
fremst stolt húsfreyjunnar. Þarna
á Holtsgötu 26 áttu þau yndislegt
heimili, sem undirritaður, ætt-
ingjar allir og fleiri og fleiri muna
svo vel.
Hjónin voru ákaflega vinsæl og
gestrisin og var því oft mjög
gestkvæmt á heimili þeirra.
Þótt húsnæðið væri engir salir
eða hallir, var aldrei minnst á
átroðning eða þrengsli — hjarta-
rýmið var svo stórt, að allra vandi
var oftast leystur þarna, og þá
ekki hvað síst þeirra sem minna
máttu sín.
Þessi ágætu hjón hefi ég þekkt í
tugi ára. Eftir því sem árin liðu,
sannfærðist ég æ betur um
mannkosti þeirra og kærleika.
Okkar fyrstu kynni eru mér
ávallt í fersku minni. Ég og fjöl-
skylda mín þökkum þeim því
þeirra ástúð og einlægni af alúð.
Hjörtur R. Björnsson var dreng-
ur góður. Öllum var vel við hann.
Hann var hrókur alls fagnaðar.
Hjörtur átti mikið og gott bóka-
safn, margar dýrmætar og fáséðar
bækur. Af þessum gnægtarbrunni,
íslenskra og erlendra bóka sinna,
teygaði hann vísdóm og þekkingu,
sem entist ævina út. Maðurinn
hafði stálminni.
Engan mann hefi ég fyrir hitt,
sem hefur verið sú uppspretta —
brunnur íslensks skáldskapar —
bæði í bundnu- og óbundnu máli,
sem Hjörtur. Það var alveg sama,
að hverju maður spurði Hjört,
hvort sem það nú var um líðandi
stund eða viðburði liðinna ára og
alda, Hjörtur vissi bókstaflega
allt og málfar hans allt svo tært
og vel mótað íslenskt mál, að á
betra verður vart kosið.
Hann átti mjög gott með að
koma fyrir sig orði, og ekki
skammaði fagur málsmekkur
framsetningu alla.
Hann hafði ekki mikið fyrir því,
að setja saman bundið mál, en
hann bar það ekki á torg. Hjörtur
mun nýlega hafa lokið við að taka
saman sögu íslenskra úrsmiða frá
fyrstu tíð til þessa dags.
Annað hugðarefni Hjartar var
íslensk náttúra. Náttúrudýrkari
var hann mikill. Hvenær sem færi
gafst, hvort heldur var á yngri eða
efri árum var hann kominn á vit
hinnar íslensku móður jarðar.
Daglega og oftar, er hann bjó að
Holtsgötunni, gekk hann út í Ör-
firisey og um næsta nágrenni. Þá
var ekki spurt um veður, aðeins ef
tími var til. Á efri árum flytja þau
hjón, Bogga og Hjörtur, að Hátúni
10A (Öryrkjabandalagið) og þar
hafa þau átt indælt heimili síð-
ustu 10 árin. Öll þau ár gekk
Hjörtur oft daglega í bæinn og
stundum heim aftur og ótaldar
eru ferðir hans í Lauganesið og
ekki má gleyma sundlaug staðar-
ins, en þar átti hann margar
stundir.
Þannig var Hjörtur sífellt á
tveimur jafnfljótum — þegar tími
gafst, léttur í spori, hress og kátur
og svo sannarlega bar hann þess
ekki merki, að hann hefði 2 ár um
áttrætt.
Nú þegar góður vinur er allur,
er mér efst í huga þakklæti fyrir
að hafa átt þess kost að eiga sam-
leið um tíma með þessum ágæta
dreng.
Ég og fjölskylda mín sendum
Boggu frænku, sem á nú á bak að
sjá ástkærum eiginmanni, ætt-
ingjum öllum og ástvinum, sam-
úðarkveðjur og biðjum Guð að
veita þeim styrk í þungum harmi.
Hédan skal halda
beimili sitt kvedur
heimilLsprýrtin í hinsta sinn.
Síðasta sinni
sárt er að skilja,
en heimvon jjóA í himininn.
(V. Briem)
Jón Þ. Eggertsson
Kynni okkar Hjartar Ragnars
Björnssonar, úrsmíðameistara,
voru bæði löng og ánægjuleg. Þau
byrjuðu í nóvember 1927 þegar ég
kom á verkstæði Magnúsar Benja-
mínssonar í Veltusundi 3, til náms
í úrsmíði. Þá var þar fyrir, meðal
annarra, ungur úrsmiður og nem-
andi Magnúsar, Hjörtur að nafni,
og varð hann sessunautur minn á
verkstæðinu. Hjörtur mun hafa
byrjað sitt úrsmíðanám um 1920,
og var það ekki ónýtt fyrir mig
ungan og óreyndan að hafa jafn
góðan mann við hlið mér. Hjörtur
var góður úrsmiður, hagur vel,
handlaginn og útsjónarsamur.
Hann var geðprúður maður,
greindur vel og víðlesinn, bóka-
maður mikill, stálminnugur og
sagði vel frá og einnig átti hann
létt með að setja saman vísu. 1
félagsmálum var Hjörtur frekar
hlédrægur, en þó slapp hann ekki
við að vera kosinn í varastjórn í
Úrsmiðafélagi íslands, og um
skeið var hann formaður þess fé-
lags. Á 50 ára afmæli Úrsmiðafé-
lagsins, þann 27. október 1977, var
Hjörtur heiðraður með gullmerki
félagsins. 3. janúar 1934 breytti
Magnús Benjamínsson fyrirtæki
sínu þannig að hann gerði okkur
Hjört að meðeigendum sínum
ásamt tengdasyni sínum, Sverri
Sigurðssyni, og rákum við fyrir-
tækið í sameiningu fram til ársins
1976, að fyrirtækið var lagt niður.
En nú skilur leiðir eftir nær hálfr-
ar aldar samstarf og að leiðarlok-
um votta ég og fjölskylda mín
ástvinum hans samúð okkar og
þakklæti.
Olafur Tryggvason,
úrsmíðamcistari.
t
Eiginmaöur minn, faðir okkar og afi,
VÉSTEINN BJARNASON,
Laugabraut 16, Akranasi,
lést í sjúkrahúsinu á Sauöárkróki 17. mars.
Rósa Guömundsdóttir,
Guömundur Vésteinsson,
Vésteinn Vésteinsson,
Grétar Vésteinsson,
Sigurður Vésteinsson,
Bjarni Vésteinsson,
Viöar Vésteinsson,
Auður Vésteinsdóttir,
Anna M. Vésteinsdóttir,
Guöbjörg Vésteinsdóttir,
Árni Þ. Vésteinsson,
og barnabörn.
Málhildur Traustadóttir,
Elínborg Bessadóttir,
Gyöa Ólafsdóttir,
Hafdís Karvelsdóttir,
Steinunn Sigurðardóttir,
Guörún L. Víkingsdóttir,
Sveinn K. Baldursson,
Eíríkur Karlsson,
Sveinbjörn M. Njálsson,
Ingibjörg Rögnvaldsdóttir
+
Eiginmaöur minn, faðir okkar og afi,
ADALSTEINN ÁRNASON,
Sunnubraut 15, Akranesi,
veröur jarösunginn laugardaginn 19. marz kl. 11.30 frá Akranes-
kirkju.
J»im sem vildu minnast hans er vinsamlegast bent á Sjúkrahús
-neSS' Ingibjörg Bjarnadóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
Eiginmaöur minn, +
TORFI SIGGEIRSSON, Kirkjuvegi 13, Keflavík, veröur jarösunginn frá Grindavíkurkirkju, laugardaginn 19. marz
kl. 2.00 e.h. Anna Vilmundardóttir.
+
Faöir okkar,
BJÖRN HELGASON,
Læk, Skagaströnd,
veröur jarðsettur frá Hólaneskirkju, Skagaströnd,
19. mars kl. 2.
laugardaginn
Guörún M. Björnsdóttir,
Helgi Ó. Björnsson.
+
Systir okkar,
KRISTÍN GUÐRÚN VALDIMARSDÓTTIR,
Birkiteig 16, Keflavik,
veröur jarösungin frá Keflavíkurkirkju, laugardaginn 19. mars kl.
14.00.
Kolbrún Valdimarsdóttir,
Jón A. Valdimarsson.
+
Þökkum innilega auösýnda samúö og hlvhug viö andlát og útför,
BALDRÚNAR LAUFEYJAR ARNADÓTTUR
fré Hrísey.
Mikael Sigurösson, Linda Axelsdóttir,
Björg Siguröardóttir, Magnús Þorsteinsson,
Guóný Siguröardóttir, Ólafur Bjarnason,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Þökkum innilega auösýnda samúö og hlýhug viö andlát og útför,
ÓLAFAR SÓLEYJAR SIGRÍÐAR GUÐMUNDSDÓTTUR,
Hraunbæ 50.
Eyjólfur Þ. Jakobson
og börn.
+
Þökkum hjartanlega auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og
jaröarför ástkærrar eiginkonu, móöur, tengdamóöur, ömmu og
langömmu,
ELINAR SIGRÍDAR LÁRUSDÓTTUR,
Hellu i Steingrímsfiröi.
Guö blessi ykkur öll.
Jörundur Gestsson fré Hellu,
börn, tengdabörn, barnabörn
og barnabarnabörn.
Lokað
vegna jarðarfarar
BJÖRGVINS JÓNSSONAR
eftir hádegi í dag.
Fiskbúöin Sæbjörg.
Lokað vegna
jarðarfarar
frá kl. 1—6.
Lífstykkjabúðin hf.