Morgunblaðið - 18.03.1983, Blaðsíða 18

/ 18 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1983
Nýjar launabætur sendar út:
25.400 einstaklingar
fá 22,8 milljónir kr.
ÁKVEÐIÐ hefur verið að senda launabætur til liðlega 25 þúsund einstakl-
inga sem litlar eða engar bætur fengu í desember sl. en þá voru greiðslur úr
ríkissjóði sendar til 38 þúsund framteljenda, segir í fréttatilkynningu, sem
Morgunblaðinu hefur borizt frá fjármálaráðuneytinu.
Menningarmiðstöðin við Gerðuberg:
Opið hús fyrir aldraða
Fischer
Timman
Heyja Fischer og
Timman einvígi?
Góðar horfur virðast nú á því að Bobby Fischer, heimsmeistari í skák
á árunum 1972—75, og hollenski stórmeistarinn Jan Timman, tefli
einvígi í Hollandi á þessu ári. Þarlendu dagblaði, Telegraaf, tókst að
komast í samband við Fischer fyrir nokkru og lýsti hann sig þá reiðubú-
inn að tefla við Timman ef gengið yrði að kröfum hans. Þar sem kröfur
þessar voru geysilega háar virtist á tímabili sem málinu væri lokið, en
nú hefur Joop van Oosterum, forstjóri tölvufyrirtækisins Volmac, lýst
fyrirtæki sitt reiðubúið til að standa straum af kostnaði við einvígið.
Volmac hefur um árabil tekið að. Þá tók hann 5.000 dollara
þátt í kostnaði af skákkeppnum,
t.d. heldur fyrirtækið úti liði í
hollensku deildakeppninni í skák
og eru m.a. þeir Timman og
Viktor Korchnoi á meðal liðs-
manna þess. Kostnaður sá sem
Volmac þarf að bera í sambandi
við fyrirhugað einvígi er fyrst og
fremst einnar og hálfrar millj-
óna dollara greiðsla til Fischers
fyrir þátttökuna og ein milljón
dollara í verðlaun. Auk þess hef-
ur hann krafist hluta af öllum
tekjum sem koma inn fyrir ein-
vígið, svo sem kvikmyndarétt-
indum o.fl.
Samningaviðræður vegna ein-
vígisins standa nú yfir. Fulltrúi
Fischers er ritari hans, Claudia
Moratov, en af hálfu Timmans
einn blaðamanna Telegraaf,
Henk de Mari.
Mbl. sneri sér til Friðriks
ólafssonar, sem staddur var í
Hollandi fyrir nokkru og innti
hann eftir fréttum af þess ein-
vígi:
„Þessu var slegið upp í hol-
lenska blaðinu Telegraaf í janú-
ar, en á mótinu í Wijk aan Zee
voru fáir sem tóku þetta alvar-
lega, fyrst og fremst vegna þess-
ara háu krafna Fischers. Auk
fjárkrafnanna vill hann að ein-
vígið fari fram með algjörri
leynd, en þá er auðvitað borin
von að nokkuð fáist upp í kostn-
(eitt hundrað þúsund ísl. krónur)
fyrir hvert viðtal við Telegraaf,
en bauðst til að draga það frá
endanlegri þóknun sinni fyrir
einvígið. En eftir þetta tilboð
Volmac-forstjórans hafa mögu-
leikarnir á einvíginu auðvitað
aukist," sagði Friðrik.
Síðan 1972, er Fischer tefldi
síðast, hafa oft sögur gengið
fjöllunum hærra um að hann
hyggist tefla einvígi. Hefur þú
trú á að eitthvað verði úr þessu
nú?
Það er rétt, oft hafa samn-
ingaviðræður við Fischer verið
komnar mjög langt, t.d. var
komið samkomulag milli hans og
Karpovs um einvígi sem var að
miklu leyti sniðið eftir kröfum
Fischers, en það strandaði á því
að hann krafðist þess að fá að
tefla í einvíginu sem heims-
meistari og það stóð skiljanlega í
Karpov. Síðan hefur hann verið
kominn á fremsta hlunn með að
tefla við Gligoric á Ítalíu, svo og
einvígi í Hong Kong, en ávallt
hefur slitnað upp úr. Ég get þvl
ekki verið sérlega trúaður á að
eitthvað verði úr þessu nú, en
það er auðvitað aldrei að vita. Og
það vita allir að Fischer er ekki
byrjaður að tefla á nýjan leik
fyrr en hann er deztur við borðið
og búinn að leika fyrsta leikinn,"
sagði Friðrik að lokum.
Við ákvörðun bóta í desember var
sú meginhugsun ráðandi að bæta að
nokkru vísitöluskerðingu bráða-
birgðalaganna. Úthlutunin var mið-
uð við fólk með lágar eða meðal-
tekjur og byggt á skattaframtölum
1982, auk þess sem tekið var tillit til
ýmissá ftatriða.
Ýmsir ágallar komu fram á regl-
unum sem notaðar voru við út-
reikning bótanna og núverandi
tekjuskattskerfi reyndist í mörgum
tilvikum villandi vísbending um
raunverulega bótaþörf.
Að vísu bendir flest til þess, að
98—99 af hverjum 100 sem fengu
bætur hafi þarfnast þeirra. En lík-
ur benda til, að þessi fyrsta tölvu-
útsending á launabótum úr ríkis-
sjóði hafi ekki hitt í mark í all-
mörgum tilvikum. Þótt aðeins væri
um að ræða brot af heildargreiðsl-
um var það nægilegt til að kalla
fram gagnrýni á þá aðferð sem
beitt var.
Helstu ágallar kerfisins virðast
hafa verið þessir:
1. Ekki reyndist gerlegt að að-
greina „launþega" í starfi hjá
eigin fyrirtæki frá öðrum launa-
mönnum. Þessir atvinnurekend-
ur gátu því fengið bætur ef þeir
höfðu tiltölulega lágar framtald-
ar tekjur.
2. Eignamörk einstaklinga og ein-
stæðra foreldra voru og þröng.
3. Lágtekjumarkið var sett full
hátt.
4. Upplýsingar um tekjur voru eins
árs gamíar. Ekki var hægt að
taka tillit til afkomubreytinga
milli ára.
Reiknireglan sem notuð var í des-
ember var við það miðuð, að um
fjórði hluti framteljenda fengi bæt-
ur og voru þeir látnir hafa forgang,
1. sem taldir voru aðalframfærend-
ur heimila og höfðu því ákveðnar
lágmarkstekjur;
2. sem áttu litlar eignir og höfðu
Miðhúsum:
Ný sjálfvirk
símstöð tek-
in í notkun
Miðhúsum, 17. marz.
I DAG var opnuð hér í sveit ný
sjálfvirk símstöð með 200 númerum.
Þegar hafa rúmlega 100 bæir í
Reykhólasveit og nágrenni verið
tengdir, en bæir í Geiradalshreppi
verða tengdir á næstunni. Hins veg-
ar mun Gufudalur bíða betri tíma.
Svæðisnúmer þessara sveita er
93 og tengist stöðin hér Búðardal.
Það er mikil ánægja með þessa
nýju stöð hér og finnst mönnum
allt annað líf að geta nú talað í
síma án þess að þurfa að óttast
það, að einhver liggi á línunni.
— Sveinn
því væntanlega meiri húsnæðis-
kostnað í formi afborgana, vaxta
og leigugreiðslna en þeir sem
eiga íbúðir sínar skuldlausar.
Við ákvörðun bóta hjá hjónum
var tekið tillit til tekna maka og í
ýmsum tilvikum leiddu reglurnar
til þess, að það hjóna fékk bætur
sem hærri hafði tekjurnar. Þessi
regla hafði því í för með sér villandi
niðurstöður í mörgum tilvikum, þar
sem menn með sæmilegar tekjur
fengu bætur vegna lágra tekna
maka, sem oftast fékk þá enga
greiðslu.
Fólk með tekjur sem voru helm-
ingi lægri en samningsbundnar lág-
markstekjur (52 þús. kr. árið 1981)
fékk ekki reiknaðar bætur og held-
ur ekki þeir sem framfærslu höfðu
af tryggingabótum frá Trygg-
ingastofnun ríkisins, þar sem tekju-
trygging var sérstaklega hækkuð
umfram hækkun launa 1. desember
og 1. janúar sl.
Til að koma í veg fyrir að fólk
með miklar eignir og góðar tekjur
en litlar launatekjur fengi þessar
bætur, var ákveðið að skerða
greiðslur, ef hrein eign hjóna færi
fram úr 752 þús. kr. í árslok 1981 en
það svarar til andvirðis rúmgóðrar
fimm herbergja íbúðar. Þetta
sjálfsagða ákvæði til takmörkunar
hefur hins vegar komið sér illa fyrir
einhleypt fólk og einstæða foreldra,
sem urðu fyrir skerðingu þótt eign
væri helmingi minni.
Nýjar reglur
Með hliðsjón af fenginni reynslu
hefur því verið ákveðið að breyta
desemberreglunum og greiða við-
bótarbætur í samræmi við eftir-
taldar meginreglur.
1. Eignamörk einstaklinga eru
hækkuð um 50% og eignamörk
einstæðra foreldra um 100% frá
ákvæðum reglugerðarinnar.
2. Þeir sem fengu minna en 1.000
kr. í desember sl., en höfðu þó
10—70 þús. kr. laun á árinu 1981,
fá bætur nú, að því tilskildu að
aðrar tekjur hafi verið lægri en
20 þús. kr. og útsvarsstofn maka
ekki yfir 140 þús. kr. Bætur skv.
þessari reglu eru þó ekki greidd-
ar þeim sem áttu hreina eign
umfram eignamörk skv. 1. lið né
námsfólki með hærri námsfrá-
drátt en 5.438 kr., nema náms-
fólkið hafi börn á framfæri sínu.
Bætur skv. þessum lið eru að há-
marki 1.000 kr.
3. Bótaþegar óskertrar tekjutrygg-
ingar fá nú 1.000 kr. í bætur, en
þeir sem njóta skertrar tekju-
tryggingar fá 750 kr. Ákvæðin
um eignamörk gilda hér líka.
Frá endurreiknuðum bótum
dragast bætur greiddar í desember
sl. Bætur undir 300 kr. falla niður.
Sú fjárhæð sem greiða á sam-
kvæmt ofangreindum reglum nem-
ur 22,8 m.kr. og fer til 25.400 ein-
staklinga.
Frekari úthlutun greiðslna til
stuðnings fólki með lágar tekjur og
sem býr við erfiðar aðstæður er nú
til nánari athugunar. Er að vænta
ákvarðana á næstu vikum.
OPIÐ hús verður fyrir aldraða
Breiðhyltinga í hinni nýju menning-
armiðstöð við Gerðuberg laugardag-
inn 19. mars. Það eru þrjú kvenfélög
í Breiðholti, Kvenfélag Breiðholts,
Kvenfélagið Fjallkonurnar og Kven-
félag Seljasóknar sem standa að
þessari samkomu er hefst kl. 14.
Að sögn Aðalheiðar Kjartans-
dóttur, formanns Kvenfélags
Seljasóknar verður boðið upp á
ýmiss konar skemmtiatriði á laug-
ardag s.s. söng, hljóðfæraleik og
revíuflutning. T.a.m. mun kór
Fellaskóla syngja, og leikið verður
á harmoníku og jafnvel dans.
Einnig verður húsið skoðað undir
leiðsögn Elísabetar Þórisdóttur,
forstöðukonu menningarmiðstöðv-
arinnar.
Aðalheiður sagði ennfremur að
það hefði komið aðstandendum
Háskóla-
fyrirlestur
GÍSLI Kristjánsson, sagnfræöingur,
flytur opinberan fyrirlestur á vegum
heimspekideildar Háskóla fslands
laugardaginn 19. mars kl. 14 í stofu
201 í Árnagarði.
Fyrirlesturinn nefnist „Versl-
unarsvæði ísafjarðar á síðari
hluta 19. aldar“ og er sá þriðji í
röð fyrirlestra um rannsóknir á
vegum heimspekideildar á vor-
misseri 1983. Ollum er heimill að-
gangur.
(Frétt frá Háskóla fslands.)
Vöðvafjöll
á Akureyri
ÞAÐ er skammt stórra högga á milli
hjá Landssambandi vaxtarræktar-
manna á íslandi. Um sl. helgi fór
fram íslandsmeistaramót vaxtar-
ræktarmanna og nk. sunnudag fer
fram keppni í Sjallanum á Akureyri.
Að sögn formanns vaxtarrækt-
armanna, Sveinbjörns Guðjohn-
sen, mæta allir helstu kapparnir
til leiks á Akureyri og má jafnvel
búast við meiri þátttöku, en í fs-
landsmeistarakeppninni. For-
keppni verður kl. 10 á sunnu-
dagsmorgunn en úrslit hefjast kl.
14.30. Keppt verður í fjórum flokk-
um, kvennaflokki, flokki unglinga
og í flokki karla undir og yfir 80
kg að þyngd. Sérstök verðlaun
verða veitt fyrir „posur“, þ.e.
frjálsar æfingar við músik og eiga
allir keppendur möguleika á þeim
verðlaunum.
Foreldrafundur
í Norræna húsinu
SAMEIGINLEGUR fundur foreldra
barna á dagvistarheimilum í vestur-
bæ veröur haldinn laugardaginn 19.
marz klukkan 14 í Norræna húsinu.
Á dagskrá fundarins verður
starfsáætlunargerð fyrir dagvist-
arheimili, sem unnið er að á veg-
um menntamálaráðuneytisins.
Verður hún kynnt á fundinum af
Margréti Pálu Ólafsdóttur fóstru.
Ennfremur verður rætt um sér-
fræðideild dagvistarstofnana og
kynnt sú þjónusta sem þar er
veitt. Þeir sem að kynningunni
standa eru María Keld talkennari
og Ingunn Svavarsdóttir sálfræð-
ingur.
skemmtunarinnar nokkuð á óvart,
að samkvæmt þjóðskrá væru 400
borgarar eldri en 67 ára búsettir í
Breiðholti. Þó hefði ekki fyrr verið
unnt að halda skemmtanir fyrir
aldraða í Breiðholti vegna hús-
næðiseklu, Því kæmi hin nýja
Menningarmiðstöð þar mjög til
góða enda væri í ráði að hafa opið
hús fyrir aldraða tvisvar sinnum í
viku framvegis á vegum miðstöðv-
arinnar.
KÖKUBASAR — HLUTAVELTA
■ Margir glses»leg»r
vinningar
OG HAPPADRÆTTI
heldur St. Georgsgildi Reykjavíkur (Félag eldri skáta) laugardaginn 19.
marz kl. 14.00 í Safnaðarheimilinu Sólheimum 13.
í happadrættinu er sólarlandaferð ásarht öðrum
stórvinningum.