Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1926, Page 47

49
skaplega, gera húsin hlý með tvöföldu gleri og skýla
þeim með dýnum þá kaldast er, drögum við um of úr
áhrifum Ijóssins. Petta er hin gildandi regla, en hún er
ekki undantekningarlaus og ein stóra undantekningin frá
þeirri reglu er land vort Island. Hjer er að vísu nógur
kuldi á vetrum og margir sólarlitlir dagar, en hjer rekum
vjer oss á þá einkennilegu mótsetningu náttúruaflanna,
að vjer höfum líka nógan hita, sem kostar alls ekki neitt.
Aðeins nokkur hluti þess hita mundi vafalaust nægja til
þess að hita upp öll vermihús og vermireiti Dana. Þessir
miklu hitagjafar, eru vorir hverir og laugar.
Viðsvegar í bygðum og óbygðum þessa lands, streymir
heitt vatn upp úr iðrum jarðarinnar. Hiti þessa vatns er
á ýmsum stigum, sumstaðar aðeins ofurlitil velgja, ann-
arstaðar suðuhiti og vatnsmagnið, sem þessar lindir flytja,
er líka mjög breytilegt, í einum staðnum ofurlítil vætlandi
uppspretta, í öðrum vellandi gýgur, sem spýtir mörgum
tugum sekúndulítra allan ársins hring. Miljónir nothæfra
hitaeininga') streyma þannig Iátlaust upp úr skauti jarð-
arinnar, án þess því sje verulegur gaumur gefinn, og
gufa til engra nota út í himingeyminn, en djúpt undir
yfirborði jarðar er sú mikla miðstöð, sem leggur til þessa
feikna orku.
Til þess, að gefa ofurlitla hugmynd um, hvilík stórvirki
sje unt að gera með öllum þeim býsnum af heitu vatni,
sem streymir hjer upp úr jörðinni, set jeg eftirfarandi
útreikning:
Hver, sem gefur 1 sek.lít. af 90° C heitu vatni, gefur
á klst., ef vatnið er notað þar til það er 30° C heitt. 603
= 216000 H.E. Nú er talið að vermihús noti á klst.,
‘) Ein hitaeining (H. E.) er sá hiti, sem þarf til að hita einn líter
af vatni um 1° C.
4