Morgunblaðið - 30.05.2002, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 30. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SIGRÚN Jóhannesdóttir, forstjóri
Persónuverndar, segist telja nauð-
synlegt að heilbrigðisráðuneytið
taki afstöðu til óskar Íslenskrar
erfðagreiningar ehf. um hvort net-
tengja megi gagnagrunn á heilbrigð-
issviði.
Hún segir slíka tengingu líklega
til draga úr öryggi gagnagrunnsins.
„Þegar heilbrigðisráðuneytið
veitti Íslenskri erfðagreiningu ehf.
leyfi til að reka gagnagrunn á heil-
brigðissviði var það bundið ýmsum
skilmálum. Öryggiskröfur Persónu-
verndar voru hluti af þessum skil-
málum. Ósk ÍE núna um að mega
nettengja gagnagrunninn kallar á
breytingar á þessum kröfum okkar
og felur í sér aukna áhættu varðandi
öryggi gagnagrunnsins. Slík ákvörð-
un verður í raun hvorki studd óum-
deilanlegum lagalegum né tæknileg-
um rökum heldur verður einnig að
styðja hana pólitískum rökum. Þess
vegna höfum við farið fram á að-
komu heilbrigðisráðuneytisins að
málinu.
Persónuvernd telur að það sé ekki
hennar hlutverk að ákveða það fyrir
hönd íslensku þjóðarinnar hvort slík
áhætta sé viðunandi. Því viljum vil
að pólitísk afstaða um þetta liggi
fyrir áður en við höldum áfram okk-
ar vinnu við málið,“ sagði Sigrún.
Sigrún sagði að til skýringar
mætti segja að öryggiskröfur Per-
sónuverndar fælust í því að reisa
fjölþætta veggi í kringum gagna-
grunninn. Ef leyfður yrði beinn
netaðgangur að fyrirspurnarlagi
gagnagrunnsins væri í raun verið að
taka niður hluta þessara veggja.
Ósk Persónuverndar um afstöðu
heilbrigðisráðuneytisins byggðist á
ákvæðum laganna og þeirri umræðu
sem átti sér stað þegar gagna-
grunnslögin voru samþykkt. Einnig
væri óskin tilkomin vegna fyrirmæla
í rekstrarleyfi ráðuneytisins.
Ráðuneytið telur að það sé Per-
sónuverndar að meta öryggið
Persónuvernd sendi heilbrigðis-
ráðuneytinu bréf 22. mars sl. þar
sem kallað er eftir afstöðu ráðuneyt-
isins. Það svaraði 10. maí þar sem
fram kemur að ráðuneytið telji það
hlutverk Persónuverndar að meta
óskir ÍE um breytingar með tilliti til
öryggis gagna í gagnagrunninum.
Jafnframt kemur fram í bréfinu að
ekki sé ljóst við hvað sé átt þegar
Persónuvernd tali um ósk ÍE um „að
gangagrunnurinn verði nettengd-
ur“. Persónuvernd sendi heilbrigð-
isráðuneytinu annað bréf 22. maí
þar sem ítrekað er að nauðsynlegt sé
að ráðuneytið svari því hvort það
telji að ósk ÍE sé í samræmi við lög
um gagnagrunn, reglugerð ráðu-
neytisins og útgefið rekstrarleyfi.
Sama dag sendi Persónuvernd ÍE
bréf þar sem óskað er eftir nánari
skýringum á því við hvað sé átt með
nettengingu grunnsins.
Guðríður Þorsteinsdóttir, skrif-
stofustjóri í heilbrigðisráðuneytinu,
sagði að ráðuneytið myndi ekki
svara bréfi Persónuverndar fyrr en
nánari upplýsingar hefðu borist frá
ÍE.
„Persónuvernd talar um netteng-
ingu gagnagrunnsins í bréfi sínu til
ráðuneytisins án þess að skýra nán-
ar hvað við er átt. Það er að sjálf-
sögðu ljóst að það má ekki setja
gagnagrunninn á Netið og það má
ekki veita beinan aðgang að grunn-
inum á Netinu. Það væri klárlega
brot á lögunum. Hins vegar gildir
allt annað mál um sendingu og mót-
töku fyrirspurna með rafrænum
hætti, en fram hefur komið hjá ÍE að
það sé það sem átt sé við. Það er
spurning hvort það sé eðlilegt að
kalla það nettengingu.“
Guðríður sagði að sending fyrir-
spurna og svara með rafrænum
hætti væri hluti af nútímasamskipt-
um, en að sjálfsögðu þyrfti að
tryggja öryggi í slíkum samskiptum.
Hún sagði mikilvægt að hafa í huga
að fyrirspurnir og svör sem send
væru gagnagrunninum gætu aldrei
gefið neinar upplýsingar um ein-
staklinga vegna þess að úr grunn-
inum væri einungis hægt að fá töl-
fræðilegar upplýsingar um hópa.
Hún sagði að heilbrigðisráðuneytið
hefði ekki aðstöðu til að meta hvort
slíkar rafrænar fyrirspurnir og svör
stæðust öryggiskröfur. Það væri
Persónuverndar að meta það.
Sigrún sagðist persónulega ekki
eiga von á öðru en að Persónuvernd
myndi una ákvörðun ráðuneytisins
þegar hún lægi fyrir, en hún gæti
hins vegar ekki svarað fyrir stjórn
stofnunarinnar.
Mun aldrei verða óskað eftir
nettengingu gagnagrunns
Páll Magnússon, framkvæmda-
stjóri samskipta- og upplýsingasviðs
ÍE, segir að tal um nettengingu
gagnagrunnsins sé á misskilningi
byggt. Um sé að ræða tillögu ÍE að
tæknilegri útfærslu á samskiptaleið-
um við þá sem koma til með að verða
áskrifendur að niðurstöðum sem
byggjast á rannsóknum þar sem
sjálf heilsufarsgögnin hafa verið
notuð. „Það hefur aldrei verið óskað
eftir því að gagnagrunnurinn verði
nettengdur og eftir því mun aldrei
verða óskað, enda andstætt lögun-
um um gagnagrunn á heilbrigðis-
sviði,“ segir Páll. „Það verða því
engar heilsufarsupplýsingar net-
tengdar. Það eina sem hægt er að
gera á Netinu, er að spyrja og fá
svör við fyrirspurnum í gegnum svo-
kallað fyrirspurnarlag. Þetta hefur
legið fyrir athugasemdalaust í tvö
ár. Tiltekinn öryggisbúnaður verður
notaður svo það er ekki um að ræða
venjulegan tölvupóst í þessu sam-
hengi.“
Persónuvernd óskar eftir afstöðu heilbrigðisráðuneytisins til óskar ÍE
Telur að ósk ÍE feli í sér „net-
tengingu“ gagnagrunnsinsALBANINN sem handtekinnvar með fölsuð vegabréf fyrirskömmu hefur verið ákærður
fyrir brot gegn lögum um út-
lendinga. Farbannið yfir hon-
um var jafnframt framlengt til
28. júní nk. eða þar til dómur
fellur. Albaninn er ákærður
fyrir brot gegn 5. tölulið 17.
greinar útlendingalaga sem
leggur bann við því að hjálpa
útlendingi til að dvelja ólöglega
hér á landi eða aðstoða hann í
hagnaðarskyni við að dvelja
ólöglega í ríki sem tekur þátt í
Schengen-samstarfinu.
Þegar hann var handtekinn á
Keflavíkurflugvelli fundust á
honum tvö fölsuð vegabréf sem
ætluð voru albanskri fjölskyldu
sem hér hefur dvalið. Eftir að
handtökuna sótti fjölskyldan
um pólitískt hæli hér á landi.
Skv. heimildum Morgun-
blaðsins telur lögregla víst að
þau hafi ætlað að komast til
Norður-Ameríku. Leikur grun-
ur á að samstarfsmenn Alb-
anans hafi áður smyglað fólki í
gegnum Ísland. Refsing við
brotum á útlendingalögum
varðar sektum eða fangelsi í
allt að sex mánuði. Skv. nýjum
lögum um útlendinga sem taka
gildi um næstu áramót hækkar
refsiramminn í tvö ár.
Ákærður
og farbann
framlengt
KONUM fjölgaði úr einni í sex í
kosningum til Kirkjuþings sem fram
fóru nýlega, en talið var á Biskups-
stofu á þriðjudagskvöld. 21 fulltrúi
var kosinn á þingið, tólf leikmenn og
níu prestar. Hlutfall kvenna á kirkju-
þingi verður því 29% næstu fjögur
ár, en áður var hlutfallið 5%. Af hálfu
kirkjunnar var sérstök áhersla lögð á
það í aðdraganda kosninganna að
fjölga konum á þinginu.
Þrír prestar af níu sem kjörnir
voru eru konur, en um fjórðungur
prestastéttarinnar er kvenkyns. Sr.
Dalla Þórðardóttir, Húnavatns- og
Skagafjarðarprófastsdæmum, átti
áður sæti á kirkjuþingi, en sr. Anna
Sigríður Pálsdóttir, Reykjavíkur-
prófastsdæmi eystra, og sr. Lára
Oddsdóttir, Múla- og Austfjarðapró-
fastsdæmum, bættust í hóp prest-
anna. Lára komst inn á hlutkesti þar
sem atkvæði féllu jafnt.
Sr. Geir Waage
féll í kosningu
Sr. Guðjón Skarphéðinsson felldi
sr. Geir Waage í Borgarfjarðar- og
Snæfells- og Dalaprófastsdæmum í
kosningu. Sr. Guðjón fékk sjö at-
kvæði en sr. Geir fimm.
Þrír af tólf leikmönnum sem valdir
voru eru konur, Auður Garðarsdóttir
komst inn á hlutkesti í Reykjavík-
urprófastsdæmi vestra, Guðmunda
Kristjánsdóttir var kjörin leikmaður
í Kjalarnesprófastsdæmi og Sigríður
M. Jóhannsdóttir í Eyjafjarðar- og
Þingeyjarprófastsdæmum. Alls eru
nýir fulltrúar á Kirkjuþingi níu tals-
ins.
Alls kusu 555 leikmenn af 1.079
sem voru á kjörskrá, eða rúmlega 51
af hundraði. Leikmenn kjósa menn
úr sínum röðum sem fulltrúa á
kirkjuþing, en atkvæðisrétt hafa að-
almenn í sóknarnefndum. Ekkert at-
kvæði var autt eða ógilt. Þá kusu 127
prestar af 146 sem voru á kjörskrá,
eða 87%. Prestar kjósa fulltrúa úr
sinni stétt á þingið. Fjögur atkvæði
voru auð eða ógild.
Kosið er til Kirkjuþings til fjög-
urra ára í senn, en það kemur saman
í október á hverju ári og stendur
þingið í allt að tíu daga. Það er æðsta
samkunda Þjóðkirkjunnar innan lög-
mæltra marka.
Kosningar til Kirkjuþings
Konum fjölgaði
úr einni í sex
ÍSLAND hefur gerst aðili að Kyoto-
bókuninni við rammasamning Sam-
einuðu þjóðanna um loftslagsbreyt-
ingar. Aðildarskjal Íslands hefur
verið afhent aðalframkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna.
Bókunin var samþykkt í Kyoto 10.
desember 1997 og lá frammi til und-
irritunar í eitt ár, frá mars 1998 til
mars 1999. Bókunin var ekki und-
irrituð af Íslands hálfu og lýsti rík-
isstjórnin yfir að ekki bæri að und-
irrita hana þar sem ekki væri sýnt að
Ísland gæti fullnægt skuldbinding-
um samkvæmt henni.
Jafnframt var því lýst yfir að Ís-
land myndi gerast aðili að Kyoto-
bókuninni þegar fyrir lægi viðunandi
niðurstaða í sérmálum þess. Að sögn
Tómasar H. Heiðar, þjóðréttarfræð-
ings í utanríkisráðuneytinu, sköpuð-
ust forsendur fyrir staðfestingu þeg-
ar ákvörðun um útfærslu íslenska
ákvæðisins svonefnda um stór verk-
efni í litlum hagkerfum var sam-
þykkt á sjöunda aðildarríkjaþingi
rammasamningsins í Marakess í
nóvember sl.
Kyoto-bókunin mun öðlast gildi
þremur mánuðum eftir að minnst 55
aðildarríki að rammasamningnum
hafa staðfest hana, en annað skilyrði
er að þau iðnríki sem voru ábyrg fyr-
ir a.m.k. 55% af heildarútstreymi
iðnríkja á koltvíoxíði árið 1990 hafi
staðfest bókunina. Með aðild Íslands
hafa 55 aðildarríki rammasamnings-
ins staðfest Kyoto-bókunina.
Ísland ger-
ist aðili að
Kyoto-bók-
uninni
TIL að kalla fram bros á vörum
móður sinnar þarf ekki nauðsyn-
lega að heimsækja blómasala og
tína upp úr buddunni krónur. Dæt-
ur landsins hafa öld fram af öld leit-
að til móður náttúru sem býður
endurgjaldslaust dágott úrval
blóma fyrir öll tækifæri. Þessi unga
stúlka kunni vel að meta úrvalið og
safnaði í hinn veglegasta vönd tún-
fífla. Morgunblaðið/Kristinn
Blóm handa
mömmu