Heimilistíminn - 14.10.1976, Blaðsíða 8

Kristján frá Djúpalæk er nú skáld Akureyrar og hefur nýlega ritaö frásögn með fagurri myndabók „Akureyri og nororio tagra”.
Hann er náttúruunnandiog hefur veriö veiöivöröur i Hörgárdal og einnig starfaö viö minjasafniö á Akureyri.
En á siöari árum hefur lifsviöhorf
Kristjáns breytzt. Hann hefur hneigzt
meira og meira aB andlegum málum
meBal annars austrænni heimspeki og
lesiB mikiB um þau efni.
Vin sinn séra Jakob Kristinsson kvaddi
skáldiB á þennan hátt:
„Þin heimþrá i guöageim var djúp
i gleöi jafnt eins og trega.
Ég vissi engan, sem heilli hug
til himins leitaöi vega.
Þar beiö þin — hiö hvfta bræöralag. —
Nú binztu þvi endanlega.”
Þannig er viöhorf skáldsins til eilífBar-
málanna.
LandiB og náttúra þess hefur oft orBiB
Kristjáni aB yrkisefni. Stundum notar
hann náttúruna sem tákn. Hann hefur
ekki aBeins ort um báruna viB ströndina
heldur einnig blómskrúB hásumarsins.
í síBustu ljóBabók skáldsins er kvæBiB:
Þetta land. ÞaB hefst þannig:
„Þetta land geymir alit, sem ég ann.
Býr l árniöi grunntónn mins lags.
Hjá þess jurt veit ég blómálf mfns
brags.
Milli bjarkanna yndi ég fann.”
8
Þannig lýsir skáldiB af mikilli einlægni
tengslum sinum viB ættjörBina.
Kristján frá Djúpalæk hefur ort marga
texta viB sönglög. Hafa þessi ljóö hans
mikið veriB sungin m.a. inn á hljómplöt-
ur. Hefur hann meB þvi sýnt, hve mikils
virði það er, aB þessir textar séu vel ortir,
en á þvi vill oft verBa misbrestur. Af
þessum kvæðum hans má minna á Sjó-
mannavalsinn, Eyjuna hvitu og Nótt I
Atlavik, en hin vinsælu lög viB þessi ljóB
eru öll eftir Svavar Benediktsson.
Þá hefur Kristján ort mikiö af ljóðum i
ýmis leikrit, einkum barnaleikrit, og eru
sum þeirra mikið sungin. Mörg þessi lög
eru einnig á hljómplötum. Ég hygg, að
ekkert islenzkt skáld sé i eins nánum
tengslum viö tónlistina i landinu og
Kristján frá Djúpalæk. Það er gott, þegar
góð ljóB tengjast tónlistinni.'' Nýlega er
komin út hljómplata, sem Vilhjálmur
Vilhjálmsson hefur sungiB inn á, og eru
allir textarnir eftir Kristján.
Nýlega kom út forkunnarfögur mynda-
bók, sem bar nafniB „Akureyri og noröriö
fagra”. Kristján ritaBi texta þessarar
bókar. Þar kemur viBa fram, hve snilld-
arlega skáldinu læturaB rita óbundiB mál.
Þar er þessi kafli:
„Aldir liBu og árþúsundir. Eyjan prúBa
i Atlantshafi lá þar ósnortin eins og mey I
festum, erbiBurelskhugasins.Eldur og Is
léku sér aB þvl aB umbylta henni, mynda
og móta. En hún var ekki lifi sneydd,—
Alfar léku viB lindir i lundum skóganna.
huldufólk byggBi hóla og klettaborgir,
dvergar stein, en tröllin hella og hrika-
fjöll. LoftiB var þrungiB blaki vængja og
lofsöngvum, selir sleiktu sólskiniB á
skerjum og hleinum og kæptu i látrunum.
EnhafiB og hverf jörBur og flói var kvikur
af fiski og stórhveli, ár og fljót af silungi
og laxi.”
ÞaB þarf ekki aB óttast um Islenzkt mál,
meBan þaB er ritaB á þennan hátt.
ÞaB var ekki áform mitt meB þessu
greinarkorni aB fara aB trana fram mín-
um skoBunum i sambandi viB skáldskap
Kristjáns frá Djúpalæk. Enda finn mig
tæpast mann til aB fella þar neinn dóm.
Hitt vakti fyrir mér, aB minna á hvaB
hann hefur gefiB þjóB sinni á þessum
merku timamótum i ævi hans.
Ég ætla aB ljúka þessum llnum meB þvl
aB gefa skáldinu sjálfu oröiB og birta hér
kvæBiB „Sólin og ég.”