Heimilistíminn - 14.10.1976, Blaðsíða 19

Á leið til Mandana
grjóti. Við lá að þeir misstu bátinn alveg,
en 2 menn syntu með taug út i hann og
hann náðist. En þarna glötuðust tveir
dagar i viðgerðir. Og viku siðar brotn-
aði siglutréð á stóra bátnum aftur.
En fleira varð til tiðinda en átök þeirra
við ána. Um þessar mundir reyndi mjög á
agann i hópnum. Floyd liðþjálfi, sem
stjórnaði varðsveit bar á einn af vörðun-
um, John Collins, að vera drukkinn á
verði og hafa hleypt Hugh Hall I
viskibirgðir leiðangursins svo hann varð
einnig drukkinn. Collins var sekur fund-
inn og dæmdur til að þola hundrað svipu-
högg en Hall, sem gekkst við sök sinni
slapp með fimmtiu. Ef fararstjórarnir
hefðu ekki beitt ströngum viðurlögum á
þessu stigi er óvist þeir hefðu nokkru sinni
getað treyst þessum harðjaxlaflokki til
algerðrar hlýðni siðar, þegar meira lá
við. Það er athyglisvert, að þegar búið
var að tyfta hópinn til að raunveruleg
könnunarstörf hófust þá voru „réttar-
höld” af þessu tagi liðin saga.
NU voru þeir komnir þar hjá sem
Kansasfljót rennur saman viö Missouri,
en þar er nú Kansasborg. Þeir stefndu nú
upp i átt að Platte-fljóti með Kansasgresj-
umar miklu á vinstri hönd. A þessum
slóðum (rétt þar hjá sem nú heitir
Aitchison) héldu þeir þjóðhátiðardaginn,
4. juii, hátiðlegan i fyrsta sinn i feröinni.
(Ari siöar áttu þeir eftir að minnast sama
dags með þvi að ljúka við siðasta viskitár-
ið i ferðinni, og að ári liðnu eftir það voru
þeir skiptir i tvo hópa og umkringdir
ófriðvænlegum Indiánum, og höfðu hvorki
tima né tilefni til hátiðahalda.) Þeir voru
bjartsýnir i upphafi farar og hleyptu af
fagnaðarskotum bæði um morguninn og
um kvöldið. Hver maður fékk auka-
skammt af viskii og þeir dönsuðu við
fiðluleik fransks bátsmanns i umhverfi,
sem Floyd liðþjálfi skrifar, að sé „ein hin
Fegursta Gresja sem jeg hef
nokkursstaðar séð Opnast og var fagur-
lega sett Hæðum og dölum sem blöstu við
okkur.”
A þessum- átiðardegi var það eitt til að
slfyggja á ánægjuna, að eiturslanga beit
Joseph Fields, en þeir „læknarnir” Lewis
og Clark réöu bót á þvi með bakstri úr
trjáberki og saltpétri sem trúlega hefur
dregið eitrið út — i það minnsta virðist
honum hafa batnað fljótlega. Þetta var þó
ekki eina áfalliö sem þeir urðu fyrir um
þessar mundir. Annar maður var illa
haldinn af sólstungu. Hann var læknaöur
nieð allsherjarlyfinu, skammti af salt-
Pétri, auk blóðtöku, sem Lewis sá um.
Nokkrum dögum siðar stöðvaðist leiðang-
urinn þó aftur þvi að fimm menn liðu af
þungum höfuðverk.
Hinn 14. júli munaði minnstu að ferða-
lagið hlyti bráöan endL Þeir réru bátun-
um upp lygna ána, þegar fyrirvaralaust
skall á ofsastormur með eldingum og
þrumum og setti skip þeirra i háska. Stóri
báturinn hafði brotnað i spón við klappir
ef flestir skipverjar hefðu ekki stokkið
fyrir borð og haldið bátnum frá. En öld-
umar gengu yfir borðstokkinn áveðurs,
og leit út fyrir að ágjöfin mundi að lokum
sökkva bátnum, er óveðrinu létti að ein-
um fjörutiu minútum liðnum jafn snögg-
lega og það haföi skollið á og fljótið varð
spegilslétt. Eintrjáningarnir tveir voru
hálfri milu ofar á fljótinu þar sem aðstæð-
ur voru betri aö mæta áföllum, og þá sak-
aði ekki þótt þeir hristust að visu illa til.
Þá um kvöldið sáu ferðalangarnir fyrsta
elginn i ferðinni, en af þeim dýrum — sem
eru hin stærstu af ætt hjarta — átti
leiðangurinn siðar eftir að fá verulegan
hluta kjötforða sins. Framhald á bls. 26
Sem betur fór kom aldrei til þess að nein hætta væri á að Lewis og Clark eða
nokkrir manna þeirra misstu höfuöleður sin til indjána en þeir sáu viða
vott uni þess háttar minjagripasöfnun indjánakappa þar sem indjána
konur báru um mittiö höfuðleður þeirra sem menn þeirra höfðu fcllt i
bardaga. Ofan til á myndinni má sjá ýmsar aðferðir indjána við að skarta með
höfuöleðrum faliinna óvina. Neðst sést aðgerðin sjálf.
19