Heimilistíminn - 14.10.1976, Blaðsíða 34

Bodil brosir ósjálf rátt með sjálf ri sér ... í myrkrinu
og einsemdinni.
Hún er komin til Vermalands.
Um nóttina sefur hún djúpum svefni í rúmi í
hótelherbergi í Kristinehamn, enda dauðþreytt og
þegar hún ekur áfram á laugardagsmorgun, er hún
hætt að brjóta heilann um hvort þessi ferð sé í raun
og veru til einhvers gagns.
Hún hefur farið eftir hugboði líkt og Ingalill er
vön að gera, og hún hef ur auðvitað f ullan rétt til að
fara sínu fram. Og út af fyrir sig kemur út á eitt,
hvort hún traðkar um göturnar í Cambridge eða
þýtur áfram eftir E-18 undir septemberbláum
himni Vermalands.
1 Karlstad skín sólin hún er kannski í föstu starf i
hjá landsfeðrunum og auglýsendum bæjarins, en
fær hana þó ekki til að staldra við. Leiðin til norð-
vesturs meðfram spegilsléttri tilkomumikilli Karl-
elfi er mjög falleg. Bodil ekur fram hjá görðum
með hvers kyns blómskrúði fram hjá gulum
rauðum grænum og gulbrúnum birkitrjám, reisu-
legum herragarði og því næst verður útsýnið
skyndilega víðara og tilkomumeira, f suðurenda
litils dalverpis þar sem Frykenvötnin eru.
Bodil uppgötvar sér til undrunar, að hún man vel
eftir lýsingu á Frykenvötnunum og að hún kann
vissa kafla næstum utan bókar. En hugsar hún hér
er ekki um að ræða hverja aðra staðarlýsingu
heldur óvenjulegustu umdeildustu og kröftugustu
skáldsögu í sænskum bókmenntum.
— Nú verð ég að lýsa langa vatninu, frjósamri
sléttunni og bláum fjöllunum, þar sem þetta var
sviðið þar sem Gösta Berling og kavallerarnir á
Eikarbæ lif ðu sinni glöðu tilveru. Vatnið nær langt i
norður inn í dýrlegt umhverfi.
Fólksvagn með skrásetningarnúmerinu S er á
eftir henni, og þeir sem í honum eru virðast ekki
vera heillaðir af þessu sögufræga umhverfi og
flauta ákaft. Þjóta síðan áfram í rykskýi. En hún
ekur hægt áfram að austanverðu við vatnið með
hliðargluggann niðri og brúnt hárið flaksandi við
eyrun. Hrífandi falleg gata liggur þvert í gegnum
Bergslagsskóginn og við og við ekur hún út úr
rökkri grenitrjánna og ekur alveg niðri við vatns-
borðið.
Kirkjan í Amtervik trónir upp á hæð yfir
byggðinni á sléttunni langtfyrir neðan f rjósömu
héraði með mörgum sveitabæjum, víðáttumiklum
engjum og ökrum. AAikil vegarskilti gefa til kynna
hverja beygjuá veginum ekki einu sinni ókunnugur
Japani myndi komast hjá því að f inna áfangastað-
inn.
Marbakki.
Marbakki!
Hún dáist að byggingunni úr f jarlægð og tilkomu-
miklu þaki hennar en hún f innur einnig til saknaðar
að vatnið skuli vera horf ið úr augsýn og að húsið
skuli standa eitt mitt á þurri sléttunni. Hugsanir
hennar reika til stúlkunnar, sem fæddist hér fyrir
meira en hundraðárum, og sem vegna ímyndaraf Is
síns ávann sér mikla frægð.
Þegar hún er búin að troða amasóninum inn á
milli bílanna og áætunarvagnanna á bílastæðinu og
gengur hægt í átt til hringlaga grasf latarinnar, sem
var þakin haustlaufum, er henni Ijóst, að hún er
ekki komin til Marbakka heimilis Selmu Lagerlöf,
af áhuga fyrir ævintýrum og skáldskap eða f rægri
listakonu, heldur í algerum einkaerindum.
Sú hugarsýn, sem hún reynir örvæntingarfull að
kalla f ram, er ekki mynd gamallar þreyttrar skáld-
konu með viturleg skarpskyggn augu, heldur mynd
af núlifandi gesti hennar og leiðsögumanni. Myndin
af Ingulill.
Dag einn í júlí lék hún sér sannanlega að fimm
kettlingum í sólskininu hér á stéttinni.
Dag einn í júlí sendi hún póstkort héðan til systur
sinnar í Englandi.
Tveir þýðingarlitlir, hversdagsatburðir sem ekki
virtust hafa nokkurn sérstakan tilgang.
Og síðar?
Síðan þá hefur ekkert gerzt.
Ekkert — burtséð f rá því, að hún hef ur ekki látið
heyra frá sér síðan.
Fyrstu viðbrögð hennar eru vonbrigði. Síðast
þegar Bodil kom til Marbakka, var hún með
Ragnari Karlman ferðaskrifstofustjóra. Það var
snemma í maí áður en ávaxtatrén í garðinum
blómstra og einnig áður en dyr herragarðsins eru
opnaðar fyrir ferðamannastraumi sumarsins. Hún
hafði gengið alein undir kastaníu- og eikartrjánum
og um þöglar stof urnar. Endurminningin um þessa
heimsókn einkenndist af ró og einmanaleika, já
næstum friði, sem henni er nú Ijóst, að hún hefur
þráð og af einni eða annarri ástæðu hefur bundið
vonir við. En ef hún hefur farið alla leiðina frá
Stokkhólmi til þess að skilja og leysa gátuna um
Ingulill í þessari einsemd, hefur hún bæði sýnilega
og heyranlega farið erindisleysu.
Hún er búin að gleyma að ferðamannatíminn
stendur enn sem hæst og laugardagur er vinsæl til
ferðalaga einnig í september. Fjöldi skólanema
sem fylla marga áætlunarbíla, hafa lagt undir sig
allt hlaðið meðan þeir bíða eftir aðfáaðfara inn í
húsið, þar sem skáldkonan bjó á sínum tíma. Allir,
bæði drengir og stúlkur eru í gallabuxum og leður-
jökkum, öll síðhærð og hræðilega hávær. Sum eru
auk þess með gjallandi transistorviðtæki.
Og svona var það í tíð Selmu Lagerlöf! Hóparnir,
sem þá söf nuðust saman undir svölum hennar, voru
að vísu hálfnakið fólk, en ekki í gallabuxum, og
áreiðanlega söng það vermlenzkar vísur og
ættjaðarsöngva fullum hálsi, og vafasamt er hvort
það væri þægilegra áheyrnar en Lill-Babs og
Bítlarnir.
Mitt í öllum hávaðanum og ringulreiðinni byrjar
fólk að tínast út úr húsinu í smáhópum og í hléinu
milli tveggja sýningarferða birtist roskin gráhærð
kona í dyrunum. Bodil horf ir á hana og spyr:
— Frú Haraldsson?
— Já, það er ég.
— Við töluðum saman í vor. Ég hringdi af því að
systir mín átti að koma hingað og starfa sem
leiðsögumaður. Ég heiti Odén, Bodil Odén.
— Systir Ingulill? Það var skemmtilegt. Verm-
lenzki raddblærinn leynir sér ekki í vingjarnlegri
röddinni. Hún var mjög elskuleg og falleg stúlka
okkur þótti öllum vænt um hana.
Heyrið þér frú Haraldsson, mig langar til að tala