Heimilistíminn - 14.10.1976, Blaðsíða 18

Þeir fóru vestur
Indíánana. Aöeins einn þeirra komst aö
honum og Coulter tókst aö hrifsa af hon-
um spjótiö og drepa hann. Svo stakk hann
sér i ána og leyndist þaö sem eftir var
dagsins undir rekaviöi, meö höfuöiö eitt
upp lír vatninu. Siöan beiö hans sjö daga
ganga til næsta landnáms hvitra manna.
bessi frásögn er tilmarks um hörku þá og
þrek sem einkenndi leiöangursmennina.
Þeir voru flestir á þrítugsaldri. Allii
hermennirnir og Kentuckymennirnir
voru ókvæntir. Einn þeirra, George
Shannon, var aöeins sautján ára er förin
hófst. 1 samræmi viö gildismat samtim-
ans lætur sagnritari leiöangursins þess
getiö, aö Shannon einn þátttakenda hafi
staöiö jafnfætis Meriwether Lewis aö
viröingu og ættgöfi. Og vist er um þaö, aö
Shannon var ætlaö aö vinna á viö hvern
annan og hann var oft sendur einn út af
örkinni i ýmsum erindum. En hann haföi
heldur illa þroskaö áttaskyn og var sifellt
aö villast. Alltaf tókst honum þó aö lokum
aö finna féiaga sina, hress en svangur.
Þess má geta aö hann einn bátttakenda
komsttilmetoröa siöar Illfinu. Hann varö
lögfræöingur og siöar dómari og fylkis-
þingmaöur i Kentucky og heföi kannski
A þessari mynd A.J. Millers af Sú-indiána má sjá einkannandi hárskurö
þessara manna meö mön af hári aftur eftir miöju höföi er endar I fléttu aöaftan.
Djarflegur uppburöur Súanna vakti athygii og aödáun Lewis og Clarks.
18
komizt lengra og inn á sviö bandariskra
alríkisstjórnmála heföi hann ekki dáiö á
fimmtugasta aldursári:
Hér veröa aöeins tilgreindir tveir menn
enn. Trésmiöurinn, Peter Gass, var um
margt vandræöamaöur en úrræöagóöur
erá reyndi. Hann haföi veriö hermaöur og
var eldri flestum hinum. Hann var skip-
aöur liöþjálfi eftir fráfall Floyds. Og loks
var negrinn York, þræll Clarks höfuös-
manns, sem fór alla leiöina án þess aö
þiggja nokkur laun fyrir. Svört húö hans
oghrókkiö hár vakti meö Indiánum mikla
furöu og stundum lotningu, og konur
þeirra sóttust eftir honum vegna kyn-
hreysti.
Þeir héldu nú upp fljótiö á bátum sln-
um höföu uppi segl þar sem þeim varö viö
komiö, en oftar uröu þeir þó aö róa gegn
straumi sem stundum var mjög sterkur.
Þegar þeir komu aö flúöum, en þaö mátti
heita daglegur viöburöur, uröu flestir aö
fara úr bátunum og draga þá á löngum
taugum sem voru sislitnandi. Þetta var
annaö en auövelt:' I fyrstu flúöunum fundu
þeir hve fákunnandi þeir voru um aö
hlaöa báta. Ef of mikiö var látiö i skutinn
lét stóri báturinn ekki aö stjórn. Þeir
festu bátana á sandrifjum og uröu aö
hlaupa út i vatniö til aö losa þá. Siglutré
stóra bátsins brotnaöi er þá þar undir tré
sem slútti yfir ána. Arar kubbuöust á
klettum. Þó aö feröalangarnir færu fyrstu
tvö þúsund kilómetrana þar yfir sem
kalla mætti þjóöbrautina til norövesturs
var för þeirra viöa erfiö. Sitthvaö varö þó
til aö bæta þeim upp andstreymiö. Osage-
Indiánarnir, sem byggöu bakka fljótsins á
svæöi um þrjú hundruö kilmetra ofan viö
St. Louis, voru þeim vinsamlegir. Gert
var ráö fyrir aö leiöangursmenn öfluöu
sér sjálfir matar og þeir leiddu tvo hesta
upp meö fljótinu handa veiöimönnum en
Lewis og Clark létu til leiöast aö kaupa af
Indiánunum hjartarskrokk fyrir tvo potta
af viskii, þessara viöskipta hafa þeir
sjálfsagt iörast siöar, þvl leiöangurinn
var oröinn áfengislaus meira en ári fyrir
heimkomuna.
Um miöjan júni var lif þeirra komiö I
fastar skoröur. Flesta daga tókst þeim aö
komast eina þrjátiu kllómetra upp meö
ánni en stundum var of hvasst og þeir
uröu aö halda kyrru fyrir. Þá notuöu þeir
timann til aö þurrka kjöt til neyzlu slöar,
eöa þeir smiöuöu árar, helzt úr aski, þar
sem þann viö var aö finna, I staö þeirra
sem slfellt brotnuöu i flúöunum.
Hinn 26. júnl lá viö aö illa færi fyrir
þeim. Missourifljót rann þarna I þrengls-
um um gljúfur og straumur var mjög
haröur. Dráttartaug slitnaöi frá stóra
bátnum og hann skemmdist illa á eggja-