Morgunblaðið - 11.01.2006, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Tuttugu
handteknir
á Spáni
Madríd. AFP. | Lögreglan á Spáni
handtók í gærmorgun 20 menn, sem
grunaðir eru um að tengjast ísl-
amskri hryðjuverkastarfsemi og ógn-
arverkum í Írak.
Að sögn Jose Antonio Alonso, inn-
anríkisráðherra Spánar, eru flestir
hinna handteknu frá Marokkó. Kom
fram í máli hans að mennirnir væru
grunaðir um að tengjast m.a. hópi
vígamanna, sem gerði árás á ítalska
herstöð í Írak í nóvember árið 2003. Í
þeirri árás féllu 28 menn, þar af 19
ítalskir hermenn.
Mennirnir voru handteknir á ýms-
um stöðum á Spáni og eru 15 þeirra
frá Marokkó, þrír eru Spánverjar,
einn Tyrki og einn Alsírbúi.
Sagði Alonso að mennirnir væru
grunaðir um að tilheyra tveimur
tengdum hópum. Þessir hópar hefðu
síðan veitt hryðjuverkamönnum
ýmsa aðstoð m.a. fjárhagslega. Ein-
hverjir þeirra manna, sem hópar
þessir hefðu náð til, hefðu barist gegn
hernámsliði Bandaríkjamanna í Írak.
Í máli ráðherrans kom og fram að
ekki væri talið að mennirnir hefðu
undirbúið hermdarverk á Spáni.
Sharon ekki
í lífshættu
Jerúsalem. AFP. | Læknar Ariels
Sharons, forsætisráðherra Ísraels,
sögðu í gær, að hann væri ekki leng-
ur í lífshættu og sýndi aukin merki
heilastarfsemi.
„Líkamlegt ástand forsætisráð-
herrans er vissulega alvarlegt en
hann er þó ekki í beinni lífshættu
lengur,“ sagði Yoram Weiss, einn
læknanna, og gaf í skyn, að enn
myndu nokkrir dagar líða áður en
allri svæfingu yrði hætt.
Sharon hefur hreyft útlimi, jafnt
hægra- sem vinstramegin, og þykir
það góðs viti. Læknrnir vilja þó ekk-
ert um batahorfur hans segja en
nefna meðal annars, að verk eftir
Mozart, uppáhaldstónskáld Sharons,
séu leikin allan sólarhringinn auk
þess sem lyktarskyn hans sé örvað
með ilminum af steiktu kjöti.
Ekki er búist við, að langur tími
líði áður en læknar kveði upp sinn
dóm um heilsufar Sharons en þá
mun dómsmálaráðherra Ísraels
ákveða hvort hann sé fær um að
gegna forsætisráðherraembættinu.
PALESTÍNUMENN, sem búsettir eru í
Austur-Jerúsalem, munu geta tekið þátt í
þingkosningum 25. þessa mánaðar. Shaul
Mofaz, varnarmálaráðherra Ísraels, greindi
frá þessu í gær og síðar um daginn var haft
eftir Ehud Olmert, starfandi forsætisráð-
herra, að formlegt samþykki myndi liggja
fyrir eftir fund ríkisstjórnarinnar á sunnu-
dag.
Stjórnvöld í Ísrael höfðu hótað að koma í
veg fyrir þátttöku íbúa í hinum arabíska
austurhluta borgarinnar m.a. sökum þess að
hin íslömsku Hamas-samtök munu nú bjóða
fram til þings Palestínumanna.
Þessari hótun Ísralea hafði Mahmoud Ab-
bas, forseti heimastjórnar Palestínumanna,
svarað á þann veg, að hætt yrði við kosn-
ingarnar fengju íbúar Austur-Jerúsalem
ekki að greiða atkvæði í þeim.
Ísraelar hertóku Austur-Jerúsalem árið
1967 og innlimuðu síðan borgarhlutann í
ríki sitt. Palestínumenn líta til Austur-
Jerúsalem sem höfuðborgar framtíðarríkis
síns. Ísraelar telja hins vegar borgina alla
höfuðborg sína.
Á mánudag var frá því skýrt að stjórn-
völd í Ísrael hefðu ákveðið að leyfa fram-
bjóðendum í þingkosningum Palest-
ínumanna að heyja kosningabaráttu í
austurhlutanum. Þetta ætti þó ekki við um
frambjóðendur Hamas-hreyfingarinnar og
fulltrúar annarra samtaka þyrftu að leita
eftir sérstöku leyfi lögregluyfirvalda.
Jafnframt skýrðu palestínskir ráðamenn
frá því á mánudag að þeim hefðu borist boð
frá Bandaríkjastjórn þess efnis að kjós-
endur í Austur-Jerúsalem myndu fá leyfi til
að taka þátt í kosningunum. Slík yfirlýsing
hafði á hinn bóginn þá ekki borist frá ráða-
mönnum í Ísrael.
Munu kjósa á
ísraelskum pósthúsum
Formleg staðfesting þessa virtist hafa
borist í gær er Mofaz varnarmálaráðherra
sagði að sami háttur yrði hafður á nú og ár-
ið 1996 þegar Palestínumenn kusu síðast
menn til setu á þinginu í Ramallah. Myndu
Palestínumenn því greiða atkvæði á ísra-
elskum pósthúsum í borgarhlutanum. Um-
mæli Mofaz féllu á sama tíma og háttsettir
bandarískir embættismenn voru á ferð um
Ísrael og Palestínu. Ræðir þar um þá David
Welch, einn aðstoðarutanríkisráðherra
Bandaríkjanna, og Elliot Abrams, sem er
aðstoðarþjóðaröryggisráðgjafi Bandaríkja-
forseta.
Síðar í gær var síðan haft eftir Ehud Ol-
mert, starfandi forsætisráðherra, að rík-
isstjórn Ísraels myndi á sunnudag sam-
þykkja formlega að kjósendum skuli hleypt
að kjörðborðinu í Austur-Jerúsalem. Var
sagt að þetta hefði komið fram er Olmert
ræddi í gær í síma við Condoleezza Rice,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna. Olmert
hefði og tekið fram að skilyrði þessa yrði að
tryggt yrði að „fulltrúum hryðjuverkahreyf-
inga“ yrði ekki gert kleift að taka þátt í
kosningunum í Jerúsalem. Þessi orð áttu
sýnilega við um Hamas-hreyfinguna. Sýnist
því liggja fyrir að fulltrúum Hamas verði
ekki einungis bannað að halda uppi áróðri í
austurhlutanum heldur verði þeim og bann-
að að bjóða sig fram þar.
Dagblaðið Haaretz sagði í frétt á vefsíðu
sinni að þeir Mofaz varnarmálaráðherra og
Silvan Shalom utanríkisráðherra hefðu deilt
hart í gærmorgun um réttmæti þess að
leyfa kosningar í hinum arabíska hluta
borgarinnar. Deilan hefði blossað upp eftir
að greint hafði verið frá yfirlýsingu Mofaz.
Virðist því sem Olmert hafi ákveðið að bera
málið formlega undir atkvæði á ríkisstjórn-
arfundi á sunnudag en þá verða tíu dagar
til kosninganna. Olmert virðist því öruggur
um að meirihluti ráðherra samþykki það
fyrirkomulag, sem Mofaz lýsti og þau skil-
yrði, sem Olmert greindi frá í samtalinu við
Rice. Fjórir ráðherrar Líkud-flokksins sitja
enn í stjórninni og eru þeir öldungis and-
vígir kosningunum í Jerúsalem.
Hamas-liðar segja auðvelt
að sniðganga bannið
Raunar hafa palestínskir stjórnmálamenn
þegar mótmælt þeim skilyrðum, sem Ísrael-
ar hafa sett varðandi kosningabaráttuna í
Austur-Jerúsalem. Talsmenn Hamas-
hreyfingarinnar segja baráttuna þegar
hafna þar og telja bann ísraelskra stjórn-
valda litlu breyta. Auðveldlega megi reka
kosningabaráttu í borgarhlutanum með að-
stoðarmönnum og um síma og net. Kosn-
ingabaráttan hefur að sögn enn ekki náð
flugi í Austur-Jerúsalem hvað sem síðar
kann að verða. Íbúar verða lítt varir við
frambjóðendur og áhugi sýnist lítill.
Hamas-hreyfingin hefur mjög styrkt
stöðu sína í palestínskum stjórnmálum að
undanförnu.
Vera kann að hreyfingin fái allt að þriðj-
ung atkvæða í þingkosningunum og veiti
Fatah-hreyfingu Mahmoud Abbas forseta
harða keppni. Hamas hefur staðið fyrir fjöl-
mörgum mannskæðum árásum í Ísrael og
neitar að viðurkenna tilverurétt ríkis gyð-
inga.
Hyggjast útiloka Hamas í A-Jerúsalem
Deilur hafa blossa upp innan ríkisstjórnar
Ísraels um réttmæti þess að heimila þing-
kosningar í arabískum hluta borgarinnar
Eftir Ásgeir Sverrisson
asv@mbl.is
ALLAR helstu niðurstöður stofn-
frumurannsókna suður-kóreska
vísindamannsins Hwang Woo-Suk
voru hreinn tilbúningur. Honum
tókst að vísu að einrækta hund en
lokaskýrsla nefndar, sem fór yfir
rannsóknir hans og birt var í gær,
kann að verða til þess að Hwang
verði nú dreginn fyrir rétt.
Hwang fullyrti í ritgerð, sem
birt var í bandaríska vísindaritinu
Science árið 2004, að hann og sam-
starfsmenn hans hefðu búið til
stofnfrumulínu úr einræktuðum
mannafósturvísi. Þetta var talið
vera meiri háttar vísindaafrek og
stórt skref á vettvangi læknisfræð-
innar. Sagt var að með þessari
tækni yrði í framtíðinni hugsanlega
unnt að lækna marga sjúkdóma á
borð við Parkinsons-veiki og syk-
ursýki, þ.e. unnt yrði að framleiða
„sérhannaðar“ frumur fyrir hvern
og einn sjúkling og koma fyrir í lík-
ama viðkomandi í stað þeirra, sem
skemmdar væru. Með slíkri klónun
myndi t.a.m. engin hætta skapast á
að líkami sjúklingsins hafnaði nýju
frumunum. Með öðrum orðum yrði
með þessu móti unnt að framleiða
eins konar sérsniðna „varahluti“ í
líkama manna. Alls kvaðst Hwang
hafa dregið stofnfrumur úr ellefu
einræktuðum fósturvísum.
Þegar efasemdir vöknuðu um
gildi rannsókna Hwangs var vís-
indamönnum við Þjóðarháskólann í
Seoul falið að fara yfir þær. Nefnd-
in skilaði áfangaskýrslu fyrir jól og
var niðurstaðan sú, að um upp-
spuna hefði verið að ræða. Óvissa
ríkti þó um tvo klasa stofnfrumna,
sem Hwang kvaðst hafa dregið úr
einræktuðum erfðavísum. Í loka-
skýrslu rannsóknarhópsins, sem
birt var í gær, er kveðinn upp end-
anlegur dómur; allt var þetta upp-
spuni.
Ósvikinn afganskur seppi
Raunar sögðu vísindamennirnir
þá fullyrðingu Hwangs standast að
hann hefði einræktað hund en efa-
semdir höfðu einnig vaknað um það
vísindaafrek. Seppi ku vera af afg-
önsku kyni og mun vera lifandi eft-
irmynd föður síns í orðsins fyllstu
merkingu, að því er segir í frétta-
skeytum. Hwang greindi frá því í
ágústmánuði í fyrra að hann hefði
fyrstur manna einræktað hund og
var sá árangur því ekki beinlínis
tengdur stofnfrumurannsóknum
hans og greininni í Science.
Hwang, sem er 52 ára að aldri,
hefur haldið upp vörnum fyrir að-
ferð sína og lagt áherslu á að
einkaleyfið fyrir henni sé í eigu
Suður-Kóreu. Þá hefur hann gefið í
skyn að starfsmenn á rannsókn-
arstofu hans kunni viljandi að hafa
spillt gögnum til að koma á hann
höggi.
Rannsóknir Hwangs vöktu mikla
athygli víða um heim og hann hefur
notið stöðu þjóðhetju í heimalandi
sínu. Alþýða manna fylltist miklu
stolti sökum þessa einstæða „vís-
indaafreks“ og stjórnvöld veittu
honum rausnarlega styrki til að
halda áfram rannsóknum sínum.
Giskað er á að Hwang hafi alls þeg-
ið um tvo og hálfan milljarð ís-
lenskra króna í formi styrkja frá
ríkinu. Málið er því í senn áfall fyr-
ir suður-kóresku þjóðina, stjórn-
völd og vísindasamfélagið þar
eystra.
Mikil reiði ríkir nú í garð
Hwangs í Suður-Kóreu og ýmsir
telja skáldskap hans einhver mestu
vísindasvik síðari tíma.
Tímaritið Science hefur dregið
greinina til baka og nú kann svo að
fara að vísindamaðurinn verði sak-
aður um svik og dreginn fyrir rétt.
Hann hefur nú þegar sagt upp
stöðu sinni sem prófessor við Þjóð-
arháskólann í Seoul og beðið þjóð
sína afsökunar. Ólíklegt er nú talið
að yfirvöld láti afsökunarbeiðni
nægja. Óvissa ríkir og um framtíð
sérstakrar rannsóknarstofu, sem
komið var á fót í októbermánuði í
fyrra og ætlað var að starfa á
grundvelli „afreka“ Hwangs.
Klónaði hund en skáld-
aði upp önnur afrek
Stofnfrumusvik
Hwang-Woo-Suk
staðfest í S-Kóreu
Reuters
Stuðningsmaður vísindamannsins Hwang Woo-suk með mynd af honum fyrir framan Þjóðarháskólann í Seoul.
Nokkur hópur manna kom þar saman til að mótmæla dóminum um rannsóknir hans.
♦♦♦