Skinfaxi - 01.11.1941, Blaðsíða 5
SKINFAXI
53
í meðferð heimilda, óhlutdrægni hans og sannleiksást,
eru fj'rst og fremst eiginleikar vísindamannsins, en lióf-
semi Snorra og kurteisi í lýsingum, frjálslyndi hans og
stórhugur, óskeikul samræmiskennd og skipulagsgáfa
sómir vel háðum, fræðaþulnum og listamanninum. Á
hinn hóginn sver svipmótið allt á orðavali, frásagnar-
Iiætti og stíl, dirfska hans og liugarflug, sig greinilegasl
í ætt skáldsins.
Höfuðrit Snorra Sturlusonar, Heimskringla, mun
jafnan verða talið gagnmerkasta heimild um sögu Norð-
manna frá elzlu tímum fram á tólftu öld ofanverða.
Myndi frændum vorum Norðmönnum þykja ærið skarð
fyrir skildi, el' öllum þeim fróðleik um sögu Noregs, er
frá Snorra er runninn, væri burtu kippt. Og raunar stæði
þar stórt skarð autt og gapandi eftir í heimshókmennt-
unuin öllum. Annað höfuðrit Snorra, Snorra-Edda, er
elzta og merkasta kennslubók i skáldskap á Norður-
löndum og þótt miklu víðar væri leitað. En auk þess er
Snorra-Edda ein hin langfremsta heimild um átrúnað
forfeðra vorra í heiðni.
Þau tvö rit, er nú voru nefnd, væru ærið nóg æfistarf
til þess að hlaða Snorra „óbrotgjarnan lofköst í hragar
túni“, enda hafa þau fyrir löngu skapað honum heims-
frægð meðal bókmenntamanna. Er hann sennilega eini
Islendingurinn, sem slíkt verður ýkjalaust sagt um, þeg-
ar öll kurl hinna hláköldu staðreynda koma þar til graf-
ar. Þó virðist hér enn ekki allt talið: Ýmsir góðir fræði-
menn liafa leitt að því gild rök, að Snorri muni og vera
höfundur Egils sögu Skallagrímssonar, einnar hinnar
ágælustu allra Islendingasagna, þótt ekki geti þetta tal-
izt fullsannað.
I vísu einni um Eyjólf Brúnason, segir Snorri um
Eyjólf, að
„hann lifi sælstr und sólu,
sannauðigra manna.“
Nú er það vitað um Eyjólf, að því er Ólafur hvíta-