Skinfaxi - 01.11.1941, Blaðsíða 2
50
SKINFAXI
ur, er þarna lét líf sitl með svo sviplegum hætti, var
höfuðsnillingur íslenzkra bókmennta að fornu og nýju,
eini Islendingurinn, sem hlotið liefir svo óskoraða lieims-
frægð, að bókmenntamenn um víða veröld telja sér
skylt að kunna á honum nokkur skil, sjálfur Snorri
Sturluson, þá fer það að verða skiljanlegt, að þessi at-
burður sé einn sá liarmsögulegasti og minnisstæðasti
í sögu þessarar fámennu og afskekktu þjóðar. — Sjálf-
ur Sliakespeare liefði naumast getað fundið öllu átakan-
legri leikslok en þessi, sem lífið sjálft liefir ort hér norð-
ur í haustmyrkrunum og fásinninu: Nokkrir ótíndir og
liversdagslegir þorparar og illvirkjar ráða niðurlögum
slíks verslegs og andlegs höfðingja á svo níðinslegan
hátt.
Svo segir í Sturlungu, að Simon knútur l)að Árna
beisk að höggva hann. „Eigi skal liöggva“, sagði Snorri.
„Högg þú“, sagði Simon. „Eigi skal höggva“, sagði
Snorri þá aftur. Eftir það veitti Árni beiskur honum
banasár, „ok báðir þeir Þorsteinn (Guðinason) unnu á
honum“.
II.
Snorri Sturluson var vilanlega engan veginn galla-
laus maður. Því fer meira að segja víðsfjarri, þótt hinir
miklu kostir lians og snilldargáfur orki því, að brestir
lians eru löngurn gleymdir og fyrirgefnir. En þótt hann
væri að ýmsu leyti ekki barnanna beztur meðal liöfð-
ingja sinna tima, hygg eg þó, að þessi andlátsorð hans,
„eigi skal höggva“, séu í fullu samræmi við lif hans og
slörf. Sjálfur var hann enginn vígamaður, þótt hann
hafi vafalaust stundum ált nokkurn þátt í vígaferlum
m.eð ráðum sínum og tillögum. En óhætt mun að full-
yrða, að honum liafi iiæði verið það miklu tamara, enda
hafi það og verið í miklu betra samræmi við lundarfar
lians og lifsskoðanir allar, að koma ár sinni fyrir horð
með tilstyrk vitsmuna sinna og ldókinda en með likam-
lcgu ofheldi, blóðsúthellingum og vígaferlum. —- Hitt