Andvari - 01.01.1895, Qupperneq 96
66
(Campanula rotundifolia), sem er ein hin algeng-
asta blómjurt á Austurlandi, nær eigi lengra suður
en í Öræfi, Skeiðarársandur setur henni takmörk,
tvö eða þrjú blóm af þeirri tegund fann eg i fyrra
á Brunasandi1 2, en það hafa að eins verið flækingar,
sem af tilviljun hafa borizt þangað; að norðan nær
bláklukkan að Jökulsá á Fjöllum. Eggert Olafsson
getur þess, að hænsn hafi á hans dögum verið til
á hverjum bæ í Öræfum, þau voru öll lítil vexti og
svört á lit, þau urpu vel, en fengu þó aldrei korn,
á sumrum átu þau orma og maðka, á vetrum var
þeim gefið smáskorið hey bleytt í fiautum og mjólk3.
Liklega hafa hænsn þessi haldizt frá fornöld í þessu
afskekkta byggðarlagi. Nú eru hvergi haldin hænsn
í Öræfum og eru þau þó víða annarsstaðar á Austur-
landi, t. d. í Nesjum viða, í Lóni og Héraði. Á
Austurlandi eru fleiri alifuglar en annarsstaðar á
landinu, í Lóni sá eg á nokkrum bæjum tamdar
endur, á Seyðisfirði er mesti grúi aligæsa o. s. frv.
Hestalitur í Öræfum er einkennilegur, hestar eru
þar mjög margir litföróttir, grárauðir og grájarpir;
í Austur-Skaptafellssýslu sjást annars varla ljósir
hestar, flestir eru rauðir eða jarpir og margir bles-
óttir; hestar í Öræfum eru ágætir vatnahestar og
er það furða, hvað þeir eru fótvissir í ströngum og
stórgrýttum vötnum3.
1) Andvari XIX. 1894, bls. 180.
2) Reise gjennem Island II. bls. 839.
3) Eptir því sem síra Ólafur á Sandfelli sagði mér eru
nöfn voðuráttu einkennileg í Öræfum og auðsjáanlega mikið
miðuð við Öræfajökul. Áttirnar eru þessar: norður, land-
norður, ofarlegt norðaustur, norðaustur, framarlegt norðaustur,
airstur, hafaustur, það er hér um bil sama og suður, útsuður,
vestur og ofarlegt vestur.