Skírnir - 01.01.1929, Page 97
Skírnir]
Lifsskoðun Hávamála og Aristoteles.
91
því helzt ekki þiggja gjafir, til þess að þurfa ekki að gefa
aftur (48). Hann er huglaus og lífhræddur (16, 48) og sefur
ekki fyrir áhyggjum um nætur. —
Snotr, þ. e. vitur, látprúður, hóflátur á maður að vera.
Hvers Hávamál meta lastalaust líferni kemur vel fram, þar
sem þau minnast á hin önnur gæðin:
Eldr er beztr
með ýta sonum
ok sólar sýn,
heilyndi sitt
ef maðr hafa náir,
án við löst at lifa. (68)
Heilbrigðin og að lifa lastalausu lífi eru þarna talin frum-
gæðin, en næst þeim eldurinn og sólskinið. Höfundurinn
er ljóssins barn. Sólin hefur talað til hans líkt og Þorkels
mána: »Hann lét sik bera í sólargeisla í banasótt sinni, ok
fal sik á hendi þeim guði, er sólina hafði skapat«. Jafnframt
skiljum vér ást höfundarins á eldinum. Hann er barn hins
kalda lands. Hann rís snemma úr rekkju hvern morgun og
»gengur síns verka á vit«. Hann finnur hitann í sjálfum
sér, meðan hann er að verki. Það geislar frá honum at-
orkan. En þegar hann kemur heim og slakar á vöðvunum,
er honum Ijúft að finna hlýjuna frá eldinum eða baka sig
við hann, eins og Ásmundur hærulangur. Og eflaust hefur
honum dottið margt í hug, er hann horfði í langeldana, er
loguðu glatt — »líkt og hans fjörugur andi«. Þá hefur hann
hugleitt, hvernig
brandr af brandi
brenn unz brunninn er,
funi kveykisk af funa, (57)
og heimfært það til mannanna. Hann telur upp hin önnur
gæði, er geta sætt mann við lífið, jafnvel þó að heilsan bili:
Erat maðr alls vesall,
þótt hann sé illa heill;
sumr er af sonum sæll,
sumr af frændum,