Skírnir - 01.01.1929, Page 99
Skírnir]
Lífsskoðun Hávamála og Aristoteles.
93
standa »kembdr«. Það má vel vera, en hitt þykir mér lík-
legra, að höfundurinn vilji, að menn komi mettir til þings
af sömu ástæðu og hann ræður mönnum að eta dögurð
seint, þegar þeir ætla í samsæti, svo að ekki fari eins og
þar segir:
sitr ok snópir
lætr sem solginn sé
ok kann fregna at fáu. (33)
Höfundurinn þekkir manneðlið nógu vel til að vita, að eng-
inn nýtur sín eða ber höfuðið hátt með soltinn maga, og
hann kannast við það. —
En um meðferð auðsins gefa Hávamál þessa frjáls-
mannlegu reglu:
Féar síns,
er fengit hefr,
skylit maðr þörf þola:
opt sparir leiðum
þats hefir ljúfum hugat;
mart gengr verr en varir. (40)
Lífernisreglur Hávamála eru allar miðaðar við afleið-
ingar breytni vorrar í þessu lífi. Siðfræði þeirra styðst ekki
við neina trúarskoðun, heldur eingöngu við manneðlið, eins
•og það birtist í reynslu vorri. Lífið verður því fullkomnara
sem vér fylgjum betur boðum skynseminnar og gætum
þess mundangshófs, sem er einkenni sannrar heilbrigði. Sá,
sem þannig lifir, getur verið »glaðr ok reifr — unz sinn
bíðr bana«. Hann veit að vísu, að:
Deyr fé,
deyja frændr,
deyr sjalfr hit sama;
en — orðstírr
deyr aldrigi
hveim er sér góðan getr. (76)
Orðstírinn er afleiðing manngildisins og framhald þess. Með
honum verður líf manns, þegar hann er sjálfur liðinn, starf-
andi afl í lífi kynslóðanna, öld eftir öld. Með því að lifa
sjálfum sér, þ. e. í samræmi við það, sem bezt er og heil-