Blanda - 01.01.1932, Page 380
374
Eftir bæ'ði kirkjurétti og Jónsbók skyldi maður
færast undan slíkri sök, sem hér var um að tefla,
með tylftareiði. Að því leyti hafði lögmaður lög
að mæla. Og að því leyti sem Randíði var veittur
kostur á undanfæri með þessum hætti, ])á braut
það ekki bág við ákvarðanir biskups, því að ekki
er vitað, að hann hafi nokkurn dóm látið dæma
beinlinis tun Randíði sjálfa. En mál hennar var
kirkjumál, alveg eins og mál Bjarna, og lögmaður
fór þvi út fyrir embættistakmörk sín. Um mál
Bjarna hafði biskup þar á móti látið dóm ganga.
Með þvi að biskup hafði fullt vald að lögum til
þess að fara með það mál, þar á meðal að dæma
um játningu Bjarna, þá hafði lögmaður ekki vald
til að hagga við aðgerðum biskups. Lögmaður átti
ekki lögsögu um það, hvort biskup hefði að formi
eða að efni til farið réttilega með málið.
Það er auðsætt, að eiðamönnum, bæði Bjarna og
Randíðar, var eigi lítill vandi á herðar lagður. Eftir
orðrómnum og dómum biskups hlaut að hvíla eigi
lítill grunur á þeim feðginum um holdlegar sam-
farir. Eiðamennirnir máttu því vera í miklum vafa
um það, hvort þeim væri eiðurinn sær eða ekki.
En nú er ekki vitað, hversu gott traust Bjarni hafði
nágranna sinna. Á því valt mjög, hvort þeir tryðu
honuin betur en biskupi og prestum hans. í annan
stað var eiðamönnum vandfarið annars vegar við
biskup og hinsvegar við lögmann. Ef þeir sóru með
Bjarna, var vís von fjandskapar og harðræða af
hendi biskups. En ef þeir sófu móti Bjarna, þá var
hann algerlega fallinn á málinu og ærulaus öreigi
þar með. Það var ósigur líka fyrir lögmann, er var
í fullum fjandskap við biskup og þá, sem hans mál
styrktu. Lögmaður gat reyndar nokkru um ráðið,
hvernig eiðsmálið færi, því að hann skyldi nefna