Eimreiðin - 01.04.1937, Blaðsíða 104
224
eimreiðin
HRIKALEG ÖRLÖG
IJað var í þessum lilóðugu skærum, sem kona hans sást
fyrst á hestbaki við hlið hans. Hann var nú orðinn bæði
öruggur og sigurviss eftir ófarir andstæðinganna og hættur
að vera sjálfur í fararbroddi liðsins, en í stað þess stjórnaði
liann, eins og æfður hershöfðingi, hre}rfingum hersins frá
hæð eða sjónarhól að haki og sendi þaðan fyrirskipanir sínar.
Ivona hans sást oft í för með honum, en í fyrstu héldu menn
að þar væri um karlmann að ræða, og var mikið talað uni
náfölan mann, sem fylgdist með Gaspari, og margir eignuðu
þessum leyndardómsfulla förunaut ósigra okkar. Hún reið karl-
vega, eins og Indíána-kona, bar barðastóran hatt og svarta
kápu. Síðar, eða þegar vegur þeirra stóð sem hæst, var kápa
þessi lögð gyltum horða, og hún bar þá einnig sverð liðs-
foringja eins frá Chile, sem hét Don Anlonio de Leyva. Hann
hafði verið umkringdur og drepinn, ásamt föruneyti sínu, af
Arauco-Indíánunum, en þeir voru samherjar Gaspars. Höfð-
ingi þeirra liafði fært Ermíniu sverð þetta að gjöf. Þeir um-
gengust þessa rólegu, fölleitu konu, sem aldrei lét sér bregða
í hardögum, eins og yfirnáttúrlega veru, en það jók á álit jiað
og yfirburði, sem Gaspar Ruiz naut meðal þeirra. Sjálf mun
hún hafa nolið sætleika hefndarinnar, þegar hún girti sig
sverði Don Antonios, og aldrei skildi hún það við sig, nema
þegar liún klæddist kvenklæðum. Það var lienni sýnilegt tákn
þeirrar vansæmdar, sem vopn lýðveldissinna höfðu sætt. Þó
að hún notaði það ekki sjálf, þá hafði hún nautn af að vita
af því hangandi við hlið sér. Hatur hennar var óseðjandi,
og hún æsti upp sama hatrið hjá manni sínum. Aldrei mýktist
svipur hennar, og faðmlög hennar munu liafa verið köld. Hon-
um tókst ekki að milda hjarta hennar.þótt hann reyndi að verma
það í straumum af blóði. Enskir sjóliðsforingjar, sem lieim-
sótlu Gaspar um þelta leyti, veittu því eftirtekt, hve undarlegt
var sambandið milli þeirra hjóna. Ruiz hafði fallist á að veita
þeim áheyrn, til þess að ræða um lausn nokkurra enskra fanga.
Á þeim slóðum, þar sem Gaspar Ruiz hélt sig, var vík ein,
þar sem skip voru vön að liafna sig og taka timbur og vatn.
Á þessari vík tók liann lierfangi hvalveiðaskipið Hersaliu, og
síðar tók hann með áhlaupi tvö önnur skip, annað amerískt
og hitt enslct.