Eimreiðin - 01.04.1937, Blaðsíða 112

232
RITSJÁ
EIMHEIÐIN
Páll S. Pálsson: NORÐUR-REYKIR. Kvæði. Winnipeg 193G. (Viking
Press Ltd.) — Eg liygg að þess hafi verið getið i timariti þessn eigi
alls fvrir löngn, að prófessor einn i Winnipeg, sem er liinn mesti galdra-
karl um tungumálaþekkingu og kannað hefur vandlega Ijóðakveðskap
þeirra nýlendumanna i Kanada, sem ekki yrkja á ensku, liafi kveðið skj’rt
á um það, að íslendingar bæru af öllum þjóðum þar i landi um ljóðagerð.
Hér á landi þekkjast ekki verulega önnur islenzk ljóðskáld Vesturheims
en Stephan G. og K. N. Hér þekkist t. d. litið sá maður, sem Kirkconnell,
prófessorinn er áður getur, telur mestan djúphvggjumann islenzkra Ijóð-
skálda i Vesturheimi — Guttormur .1. Guttormsson í Riverton. Pað er því
eigi að kynja, þótt menn viti litil deili á Páli S. Pálssyni, þvi að þótt
hann sé hálf-sextugur að aldri, þá hafa kvæði lians aldrei áður verið
gefin út í samfeldu iagi, en aðeins birzt eftir hann nokkur kvæði i blöðum.
Þótt kvæði þessi, sem birt hafa verið á stangli, liali mörg verið eftir-
tektarverð, þá hvgg ég að Páll hati í raun réttri um langt skeið vilt heim-
ildir á sér með kátlegum gamanvísum, græskulausum og smellnum, sem
hann oft söng á skemtunum við mikinn orðstír. Því Páll er ekki eingöngu
raddmaður, hehlur og færasti leikari íslendinga i Winnipeg. En nú mun
eigi hjá þvi fara, aö Páll setjist á þann bekk ljóðskálda i meðvitund manna
þar vestra, þar sem hann á sæti — á bekk þeirra færustu manna.
Páll er fimtán ára að aldri, þegar hann yrkir sitt fvrsta kvæði, og er
það prentað í bókinni. Kvæðið er unggæðislegt, en þó eru í þvi einkenni,
sem vart verður enn hjá þeim fullþroska manni. Kvæðið er ort heima á
Norður-Reykjum, sem bókin er nefnd eftir, og þess verður þráfaldlega
vart, fram i kvæði hinna siðustu ára, að þrátt fvrir nærri fjögurra ára-
tuga dvöl fjærri Rorgarlirðinum, þá hefur æskusveitin alveg óvenjulega
sterk tök á þessu fjarlæga barni sinu. Aðeins i einu kvæði kemur þetta
þó frain sem ójiolinmæði óyndisins:
Hér eru engir álfar, Alls er jmdis varnað,
enginn »Huldu-klettur«, Island, barni þínu,
Ok, né Eiriksjökull utan eins: — jn'i lifir
alt eru tómar sléttur. æ, i hjarta mínu.
Hitt er lieldur, að livar sem náttúru vestra er lýst, verður vart eins og
bergmáls úr ómum að heiman. Og mikill innileikur er í endurminningum
í kvæðinu fsleiízki smaladrengurinn:
Við sól og regn í sátt þú ert,
og sunnan-vind og norðan-garra.
Þau hafa öll þitt hjarta snert.
A holtsins auðn og millum kjarra
jni söngst ineð »Norðra« sigurlag,
er sókn og vörn gekk jöfnum höndum,
en auðnin geymir ein jiann hrag
við vztu tanga’ á gleymsku-ströndum.
Sennilega eiga þessar viðkvæmu minningar um þessar stöðvar, sein
skáldið hefur ekki séð í nærri fjóra áratugi, sinn jiátt i Jjvi, að jiað virð-
ist ciga jafnvel óvenjulega örðugt með jiá tilhugsun, að aldurinn sé að