Tímarit lögfræðinga - 01.10.1991, Síða 8
af þeim er stofnfundargerð frá 1941, en að auki eru til aðalfundargerðir frá 1947
og 1949. Stofnfundargerðin er þar mikilvægasta heimildin. Hins vegar vantar
útskriftir af aðalfundargerðum frá 1943 og 1945. Auk þess er til frá þessu tímabili
nokkurt safn bréfa og annarra gagna sem varða starfsemi félagsins, þó að erfitt
sé að átta sig á því hvort og þá hversu mikið vantar í þau. Ekki eru til neinar
heimildir um stjórnarfundi frá þessu tímabili, né almenna félagsfundi utan hinna
reglulegu aðalfunda. Heimildaskorturinn er þó ekki eins alvarlegur og mönnum
kann að virðast, þar sem flest bendir til þess að eiginlegt starf utan aðalfundanna
hafi verið mjög lítið á þessu tímabili. Stjórnarfundir hafa án efa verið mjög
fátíðir og sum árin hafa þeir alls ekki verið haldnir. Þetta má meðal annars ráða
af því að í skýrslum formanna á aðalfundum er þess nálega aldrei getið að
stjórnin hafi komið saman. Hafi slíkir fundir verið haldnir er víst að mönnum
hefur ekki þótt taka að nefna það á aðalfundunum sem þar gerðist. Þessu til
viðbótar má benda á að menn í stjórn félagsins bjuggu hver í sínum landshluta og
því skilyrði til tíðra fundahalda erfið. Því verður að telja að fá megi sannverðuga
mynd af starfsemi félagsins á þessu tímabili af þeim heimildum sem tiltækar eru.
Þegar tímabilinu 1941-1949 sleppir virðast gögn félagsins vera vel varðveitt og
fundargerðir síðan þá til dagsins í dag eru allar til. Auk þess er til allmikið safn
bréfa, umsagnir um lagafrumvörp, skýrslur stjórnar frá 1977, blaðaúrklippur er
varða málefni dómarastéttarinnar og fleira sem ekki er ástæða til að nefna á
þessu stigi.
Mikilvægustu heimildirnar sem stuðst er við hér eru að sjálfsögðu útskriftir
aðalfundargerða 1941, 1947-1970 og 1976-1990 og gerðabók félagsins fyrir
tímabilið 14. október 1971 - 4. nóvember 1983. Er aðallega stuðst við þær
heimildir hér. Auk þeirra heimilda eru skýrslur stjórnar mikilvæg heimild,
einkum eftir 1977 þegar farið var að fjölrita þær sérstaklega og dreifa meðal
félagsmanna á aðalfundum félagsins.
Sá sem fær það hlutverk að skrifa sögu, hvort sem það er saga þjóðar, saga
byggðarlags, ævisaga manns eða saga félags eins og hér um ræðir, skapar
jafnframt þá sögu í vissum skilningi. Saga Dómarafélags íslands er hér engin
undantekning. Höfundur breytir að sjálfsögðu ekki staðreyndum úr fortíðinni,
né býr til nýjar, en hann ákveður hvaða staðreyndir teljast þess verðugar að þeim
sé haldið til haga og gefur þeim merkingu. Sú mynd sem hér er brugðið upp er
einfaldlega sú mynd sem höfundur þessarar greinar hefur fengið af starfsemi
félagsins frá upphafi við lestur þeirra heimilda sem tiltækar eru og í viðtölum við
þá menn sem starfað hafa innan þess í lengri eða skemmri tíma. Ef annar hefði
verið fenginn til verksins er eins líklegt að efnistökin hefðu orðið á annan veg og
sú mynd sem þannig hefði fengist frábrugðin þeirri sem hér er brugðið upp.
Sérstök ástæða er til að árétta þetta hér þar sem fjölmargir núverandi félags-
menn í Dómarafélagi Islands hafa verið í félaginu í fleiri áratugi og þrír þeirra,
166