Vera - 01.10.1991, Blaðsíða 2

K V
N R
T T
N
D A K O N A N
MARGE PIERCY
f. 1936
Hún skrifaði um fóstureyðingar, lesbíur, homma,
erótík og jafnrétti kynjanna. löngu áður en slík
umræða var viðurkennd. Hún er umdeildur
metsölurithöfundur í Bandaríkjunum,
skáldsögur hennar og ljóð fjalla á
opinskáan og hreinskilinn hátt um
félagslegar aðstæður fólks, oftast
lágstéttanna.
„Sem kona var ég algjörlega
misheppnuð á mælikvarða
þjóðfélagsins. Ég var 23 ára,
nýskilin, fátæk og illa klædd.
Ég kallaði mig rithöfund, en
enginn tók því alvarlega. Sem
kvenrithöfundur var ég ósýni-
leg.“ Þannig kemst Marge Piercy
að orði um líf sitt í kringum 1960,
þegar hún var að reyna að koma
verkum sínum á framfæri. Hún skrifaði
skáldsögur sem enginn vildi gefa út. í dag á
Marge Piercy margar metsölubækur að baki.
Margar þeirra fjalla um líf kvenna og á sjöunda og
áttunda áratugnum var hún í hópi þeirra kven-
rithöfunda, t.d. Lisu Alther, Marilyn French og
Ericu Jong, sem skrifuðu hvað mest um raun-
verulegt líf kvenna og baráttumál þeirra.
Marge Piercy fæddist árið 1936 í Detroit í
Bandaríkjunum. Hún ólst upp í mikilli fátækt,
faðir hennar var velskur og móðirin af gyðinga-
ættum. Sem unglingur veiktist hún mjög alvarlega
og breyttist að eigin sögn í veiklulegt, ófrítt barn,
sem gekk illa í skóla og var stritt af skólafélögum.
En þrátt fyrir heilsuleysið, sem hún hefur átt við
að stríða meira og minna síðan, féll hún í kramið
á meðal götustrákanna í hverfinu. Hún hafði
nefnilega hæflleika til að skálda sögur sem vöktu
ómælda athygli þeirra.
Piercy lét ekki staðar numið eftir menntaskóla
og fór í háskóla, sú fyrsta úr sinni fjölskyldu. Hún
giftist mjög ung en skildi fljótlega og þegar hún var
26 ára giftist hún í annað sinn. Hjónin lifðu mjög
frjálslegu lífi, voru í svokölluðu opnu hjónabandi,
og bjuggu iðulega saman með öðrum eða þá að
leiðir skildu um óákveðinn tíma á meðan þau voru
í annarri sambúð. Undir lokin var sambandið
orðið svo flókið að þau þurftu að „panta“ tíma hjá
hvort öðru til að geta hist í einrúmi. Lélegt
heilsufar og aðrar aðstæður leiddu til þess að
2
Piercy skildi við mann sinn og fluttist frá New
York. í dag býr hún með rithöfundi í rólegum
litlum smábæ í Massachussetts .
í verkum sinum fjallar Marge Piercy oftar
en ekki um þjóðfélagshópa sem sífellt
þurfa að berjast fyrir réttindum
sínum. Innilytjendur og samkyn-
hneigðir hafa iðulega verið aðal-
persónur skáldverka hennar og
hún hefur tekið jaátt i mörgum
kröfugöngum og stjórnmálaleg-
um aðgerðum til að vekja at-
hygli á kjörum þessa fólks.
Piercy hefur einnig verið ötul
baráttukona fyrir kvenréttindum
og má m.a. nefna ljóðabækurnar
To Be ofUse, L iving in the Open ,The
Moon is always Female, og My Mothers
Body sem fjalla um hlutskipti kvenna.
„Kvenfrelsisbaráttan hefur ekki verið jnrauta-
laus og enn er langt í land“ segir Piercy. „Eitt af því
jákvæða í baráttunni er hin opinskáa umræða
sem hefur verið hrundið af stað um líkama okkar,
líf og aðstæður yfirleitt." í síðastnefndu ljóða-
bókinni fjallar höfundurinn m.a. um hið sérstaka
og sterka samband sem ríkir á milli móður og
dóttur, þar sem hún ber m.a. lof á daglegar
skyldur og kvenlegt eðli. Og um sambandið við
sína eigin móður segir hún m.a: „Móðir min gerði
mig að rithöfundi. Hún var sérstaklega forvitin
kona og var stolt af því. Tillinninganæm,
hugmyndarík, og hæfileikarik manneskja, með
hugann fullan af sérstökum hefðum og hjátrú.
Hún kenndi mér að taka vel eftir umhverfi mínu
og muna eftir því. Og hún kenndi mér að vera
forvitin.“
Frægasta verk Piercy er án efa Woman on the
Edge ofTime frá 1976. Þetta er blanda af útópíu og
raunsæi sem á að gerast árið 2137. Hún fjallar um
mexíkanska konu Connie, sem lifir í tveimur
heimum, annarsvegar á geðsjúkrahúsi og hins-
vegar í fyrirmyndarríki á tilbúnum stað þar sem
fullkomið jafnrétti ríkir á öllum sviðum. Bókin
hefur hlotið mikið lof gagnrýnenda, hún þykir
uppreisnargjörn og djörf. Nýjasta verk Marge
Piercy er skáldsagan Summer People sem kom út
1989.
5/1991 — 10. árg.
VERA Laugavegi 17
101 Reykjavík
Útgefandi:
Samtök um Kvennalista
Sími 22188
Forsíða:
Vala Óla
Ritnefnd:
Anna Ólafsdóttir Björnsson
Björg Árnadóttir
Guðlaug Gísladóttir
Guðrún Ólafsdóttir
Hildur Jónsdóttir
Hrund Ólafsdóttir
Inga Dóra Björnsdóttir
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
Kristín Karlsdóttir
Starfskonur Veru:
Drífa Hrönn Kristjándóttir
Ragnhildur Vigfúsdóttir
Vala Valdimarsdóttir
Útlit:
Margrét Laxness
Harpa Björnsdóttir
Teikningar:
Ásgerður Helgadóttir
Margrét Laxness
Sigurborg Stefánsdóttir
Ábyrgö:
Ragnhildur Vigfúsdóttir
Setning og
tölvuumbrot:
Edda Harðardóttir
Filmuvinna:
Prentþjónustan hf.
Prentun og bókband:
Frjáls Fjölmiðlun
Plastpökkun:
Vinnuheimilið Bjarkarás
Ath. Greinar í Veru eru birtar
á ábyrgð höfunda sinna
og eru ekki endilega
stefna útgefenda.