Vera - 01.10.1991, Blaðsíða 34

KVENNABLAÐIÐ
BLAÐIÐ
Á árunum 1895-1919 gaf
Bríet Bjarnhéðinsdóltir út
Kvennablaðið, sem kom út
mánaðarlega (nema árið 1898
komu út 13 tölublöð). Bríet var
gift Valdimar Ásmundssyni rit-
stjóra Fjallkonunnar. í ævi-
ágripi sínu segir hún að fljót-
lega eftir að þau giftust hafi
Valdimar stungið upp á þvi við
hana að hún gæii út kvenna-
blað. Það fannst henni óhugs-
andi en sex árum siðar
..stakk hún upp á þessu sjálf
og gerði það.“ Bríet sendi út
boðsbréf i nóvember 1894 og
undirtektir voru það góðar að
útkoma fyrsta tölublaðsins,
sem náði 2700 eintökum,
dróst fram í febrúar 1895. í
millitíðinni sendu mæðgur á
Seyðisfirði frá sér kvenna-
blaðið Framsókn (sjá VERU
sept. 1990). Bríet hafði sent
þeim boðsbréf, en óvist er
hvort þær hafl verið farnar að
undirbúa útkomu blaðs síns
áður.
í ritstjórnargrein fyrsta
tölublaðsins segir Bríet að
Kvennablaðið eigi ekki að flytja
pólitískar greinar „...heldur
eingöngu að gefa sig að kon-
unum og heimilunum." „Það
hefur lengi verið sagt, að
heimilin væru ríki kvennanna;
því skyldum við þá ekki vilja
hlynna sem bezt að þeim?
Hvort sem við erum giftar eða
ógiftar, verður það þó jafnan
ojaná, að við erum húsmæður,
mæður, dætur eða vinnukonur.
allar vinnandi okkur sjálfum og
öðrum gagn beinlínis og óbein-
línis. Engin okkar neitar víst
því, að Jlestar aj okkur bæði
ríki og kjósi helzt að ríkja á
heimilunum, án þess þó við
könnumst við að okkur sje ekki
leyfilegt að líta út Jyrir bæjar-
dyrnar, eða að við höjum ekki
ijett eða hæfúeika til að gegna
Jleiri störjum. “ Bríet lagði
áherslu á að heimilislífið væri
sá grundvöllur sem þjóðlífið
byggðist á og þess vegna yrði
að hlynna að því með því að
bæta heimilislíflð og störfin á
heimilinu.
Ritstýran segist ætla að
taka sér erlend kvennablöð til
fyrirmyndar og birta skemmti-
sögur og ýmislegt annað til
fróðleiks, gagns og skemmt-
unar. Þó svo að blaðið ætti ekki
að vera pólitiskt hélt Bríet fram
jöfnum rétti kvenna til mennt-
unar og þeirra starfa sem þær
óskuðu, með sömu skilyrðum
og karlar. Efni Kvennablaðsins
er fjölbreytt. Fýrstu árin er
aðaláherslan lögð á ýmis hús-
legefni, mataruppskriftir, hús-
ráð, handavinnu, matjurta-
garða, meðferð ungbarna,
uppeldismál, vefnað og greinar
um hússtjórnarskóla erlendis
o.fl. Bríet þýddi bæði smá-
sögur og framhaldssögur. Það
er auðséð að hún hefur leitast
við að velja lærdómsríkar eða
táknrænar sögur, sem boða
heiðarleika, vinnusemi og að
menn eigi að vera góðir við þá
sem eru minnimáttar. Blaðið
leitaðist við að innprenta
lesendum sínum heilbrigðar
lífsskoðanir.
Bríet óskaði eftir þvi að
konur sendu blaðinu efni til
birtingar, bæði stuttar góðar
ritgerðir, ráð og leiðbeiningar.
En konur voru seinar til svars
og kvartar ritstýran margsinn-
is yfir pennaleti þeirra.
í fyrstu árgöngunum eru
greinar um skólastjóra kvenna-
skólanna þriggja sem hér voru,
Valgerði Þorsteinsdóttur, Elínu
Briem og Þóru Melsted. Bríet
birtir iðulega ferðasögur sínar
og má t.d. árið 1898 lesa
stórskemmtilega lýsingu á ferð
hennar austur um land með
skipi og síðar segir hún frá ferð
sinni til Norðurlanda þegar
hún fór að kynna sér hús-
mæðrafræðslu þar. Briet fór
fljótlega að skrifa um sjónleiki
bæjarins, n.k. leiklistargagn-
rýni og skrifaði um flestar leik-
sýningar í Reykjavík. Bríet
34