Árbók VFÍ - 01.01.1992, Blaðsíða 44

42 Árbók VFÍ 1990/91
það við Þorstein Vilhjálmsson prófessor, formann orðanefndar Eðlisfræðifélags íslands.
Orðanefnd telur mikilvægt, að íðorðum ásamt skilgreiningum, sem nefndin býr til, sé komið
sem fyrst á framfæri til þess að fá gagnrýni á verkið. Ekki er hægt að birta orðasafn í bók fyrr
en búið er að afgreiða síðasta orðið á hverju sviði. Árið 1989 bauðst Vegagerð ríkisins til þess
að birta íðorðaskrár sem fylgiblöð með tímariti sínu „Vegamál", er kemur út nokkrum sinnum
á ári. Á því ári voru birtar þannig 10 síður (A4) af Orðasafni um jarðfræði með 155 hugtökum,
en á árinu 1990 átta síður með 119 hugtökum. Þeir sem óska, fá arkirnar sendar endurgjalds-
laust, ef þeir gera útgáfustjóra Vegagerðar rikisins viðvart.
Verkefni orðanefnda er að auka svo íðorðum við íslenska tungu, að hún dugi til að fjalla um
viðfangsefni í nútíma þjóðfélagi, þ.á.m. vísindi og tækni. Reynsla í orðanefnd okkar á undan-
förnum 10 árum sýnir, að því markmiði verður ekki náð með því framtaki, sem nú er í íðorða-
starfi í þjóðfélaginu. Miklu meira starf og fjármunir þurfa til að koma.
Formaður nefndarinnar tók það mál upp við fyrrverandi menntamálaráðherra Sverri Her-
mannsson, árið 1986, en án árangurs. Árið 1989 var þetta el'ni rætt við Svavar Gestsson
menntamálaráðherra og aðstoðarmann hans Gerði G. Óskarsdóttur. Þeint umræðum var haldið
áfram á árinu 1990, en ekki varð á því ári ljóst, hvers árangurs mætti vænta.
Óvissan leiddi til þess, að formaður nefndarinnar ræddi við háskólarektor Sigmund Guð-
bjarnarson um aðstöðu til íðorðastarfa og hugsanlegt framtak Háskólans í því efni með hlið-
sjón af því, að Háskólinn er stórvirkasti innflytjandi erlendra hugtaka til landsins. Rektor tók
því máli með áhuga og fól undirrituðum að semja áætlun um aðgerðir. Á grundvelli þeirrar
áætlunar, sem dagsett er 23.08.90, samþykkti háskólaráð tvær ályktanir þann 25.10.90:
I. Háskólaráð beinir þeim eindregnu tilmælum til allra háskóladeilda að þær vinni skipu-
lega að því að til verði íslenskt íðorðasafn á kennslusviði deildarinnar. Líta skal á vinnu
við íðorðagerð sem sjálfsagðan þátt í fræðastarfi kennara og sérfræðinga í Háskóla
íslands.
II. Háskólaráð mælir með eftirfarandi vinnutilhögun við íslenskt íðorðastarf á fræðasvið-
um háskóladeilda. Markmiðið með slfku starfi er að auðga íslenska tungu af fræðiorð-
um til þess að unnt verði að ræða og rita um vísindi og tækni á íslensku.
1. Hver háskóladeild skipar starfshóp um skipulagningu fðorðastarfs.
2. Starfshópurinn kynnir sér vinnulag við íðorðagerð, skilgreinir umfang verksins, þ.e.
fjölda hugtaka, og gerir tillögu til deildar um skipan orðanefnda sem funda reglulega.
3. Verkefni orðanefnda er að skilgreina og þýða hugtök og að mynda nýyrði. Við
nýyrðasmíð skulu orðanefndir njóta aðstoðar sérfræðinga frá íslenskri málstöð.
Með tilliti til samþykktar Háskólaráðs hafa ýmsir starfsmenn Háskólans komið sem gestir á
fundi orðanefndarinnar til þess að kynnast vinnulagi hennar.
Fyrir atbeina Háskólans tók formaður nefndarinnar þátt í námskeiði um íðorðastarfsemi, er
haldið var á vegum „Nordiska forskarkurser" á Álandi 3. - 13. sept. 1990, og heimsótti síðan
Tekniska nomenklaturcentralen í Svíþjóð. Reynslan af því var, að margt sé fyrir okkur að læra
á því sviði og mikið verk að vinna.
Reykjavík, 5. apríl 1991
f.h. orðanefnclar byggingarverkfrœðinga
EinarB. Pálsson, formaður