Árbók VFÍ - 01.01.1992, Blaðsíða 238

236 ÁrbókVFÍ 1990/91
samása kapal og beint inn á jákvætt inntak aðgerðarmagnara. Útgangurinn fæðir skerm
viðkomandi leiðara. Með þessu fæst vörðun á merkinu, sem dregur úr straumleka og rýmd
með því að halda sömu spennu á merkinu og nánasta umhverfi. Útmerkið er einnig fætt aftur á
öfugan inngang magnarans. Tenging aðgerðarmagnaranna er sýnd á mynd 4.
Vegna þess að aðgerðarmagnarar sem þessir hafa ávallt einhvern lekastraum er mögulegt að
mæla fram hjá þeim þegar gerðar eru mælingar á vel leiðandi sýnum. í slíkum tilfellum er
Hallspennan lág, oft um p V. Til að mögulegt sé að hleypa straum framhjá mögnurunum eru
hliðtengdir þeim einfaldir spóluliðar. Til að víxla á mælileiðum eru einnig notaðir einfaldir
spóluliðar. Mikilvægt er að þessar skiptingar fari fram á lágviðnámshlið aðgerðarmagnaranna
þannig að þær hafi sem minnst áhrif á kerfið. Rofum þessum er stýrt af merkjakóða sem kemur
frá tölvu um straumgjafann. Tölvan gefur hann frá sér um IEEE-488 samhæfða samskipta-
braut. Þannig gefur tölvan frá sér, samkvæmt forriti, þann kóða sem gildir á meðan hver mæl-
ing fer fram. Hver kóði táknar eina af þeim sex tengingum sem sýndar eru á mynd 2.
6 Tækjabúnaður
í mælingum þessum er ýmist eingöngu verið að mæla við stofuhita eða verið að kanna breyti-
lega hegðan hinna ýmsu rafeiginleika kristalsins við breytilegt hitastig. Ef verið er að mæla
rafeiginleika sem fall af hitastigi, er þörf á að kæla sýnið verulega. Það eitt krefst allnokkurs
tækjabúnaðar.
Uppistaðan í tækjabúnaðinum er rafsegull einn mikill, Varian E-9, sem getur gefið mest um
l T segulflæði yfir 10 cm pólgap. Til að stýra seglinum var notað sérhannað tæki [ 10,11] sem
hefur samskipti við tölvu eftir samskiptastaðlinum IEEE-488. Samkvæmt IEEE-488 sam-
skiptastaðlinum er hægt að tengja allt að 15 tæki inn á samskiptabrautina í einu og stýra hverju
fyrir sig. Samskipti á brautinni eru samhliða, sem gerir þau rnjög hröð.
Til spennumælinganna var valið að nota spennumæli af gerðinni Keithley 199 sem er með
innbyggðum skanna þannig að taka má inn á hann nokkur spennugildi til mælinga. Tæki þetta
býður upp á samskipti um IEEE-488 samskiptastaðalinn. Að auki er lesið inn á skannann
spennugildi frá Hallnema sem innbyggður er í rafsegul þann sem notaður er. Straumgjafinn er
einnig IEEE-488 samhæfður og er af gerðinni Keithley 224. Straummælingar eru framkvæmd-
ar með Keithley 485 straummæli.
Kæling fer fram í kælipotti af Leyhold gerð sem
kælir koparfingur í tveimur stigum niður í 10 K
(-263°C). Kælipottinn þarf að lofttæma áður en
raunveruleg kæling hefst. Tækið vinnur með
ákveðið rúmmál íturhreins helíngass, sem er kælt
með síendurtekinni þjöppun og útvfkkun, tvisvar
sinnum á sekúndu. Platan með sýninu er límd á
koparfingurinn með rafeinangrandi lími. Á hina
hlið koparfingursins er síðan skrúfaður hitanemi.
Kælipotturinn hefur lausan kælirana þannig að
mögulegt er að skipta um sýni á meðan á kælingu
stendur. Kæliraninn gengur inn í segulinn þannig
að sýnið stendur miðsvæðis milli póla segulsins og
Tækjalýsing Gerð og tegund
Rafsegull Varian E-9
Kælipottur Leybold
Straumgjafi Keithley 224
Spennumælir Keithley 199
Straummælir Keithley 485
Samskipti við segul Binnabox
Skiptirás Tenf’ibox
Stýring Fountain AT
Samskiptastaðall IEEE-488
Tafla 1: Tafla yfir tœki mcð tengiboxi II.