Árbók VFÍ - 01.01.1992, Blaðsíða 50

48
Arbók VFI 1990/91
23 Lífeyrissjóður VFÍ
23.1 Almennt
Lífeyrissjóður VFÍ var stofnaður veturinn 1954-1955 innan vébanda Verkfræðingafélags
íslands. Tilgangur LVFÍ er skv. reglugerð að „veita sjóðfélögum elli- og örorkulífeyri og
eftirlátnum mökum þeirra og börnum maka- og barnalífeyri".
Stjórn LVFI skipuðu starfsárið 1990-1991 Jónas Bjamason formaður, Þórólfur Árnason
varaformaður, Eysteinn Haraldsson, Hilmar Sigurðsson og Hafsteinn Pálsson meðstjómendur.
Framkvæmdastjóri sjóðsins er Jón Hallsson
í lok ársins 1990 áttu 1189 félagar réttindi í sjóðnum, þar af voru tæplega 1.000 greiðendur.
Eign til greiðslu lífeyris var í árslok 1990 1.832 m.kr. og hafði hækkað um 26,7% á einu ári.
Eign til greiðslu lífeyris var í árslok 1990 aðallega varðveitt sem hér segir: í verðtryggðum
lánum til sjóðfélaga 53,2% (57,8%), í verðtryggðum lánum til fjárfestingarlánasjóða 38%
(32,7%), í skammtímakröfum 5,8% (5,5%) og í Verkfræðingahúsi 2,2% (2,6). Tölur fyrir árið
á undan eru innan sviga.
Á árinu 1990 var rúmur þriðjungur ráðstöfunarfjár sjóðsins lánaður sjóðfélögum, en tæpur
helmingur var lánaður sjóðfélögum árið 1989.
Iðgjöld hækkuðu um 21% á milli ára eða úr rúmunt 165 m.kr. í rúmar 200 m.kr..
Lífeyrisþegar eru nú 40 og voru 1990 greiddar 13,5 m.kr. í lífeyri. Lífeyrisgreiðslur skiptust
þannig, að ellilífeyrir var 60% (57%) af greiddum lífeyri, makalífeyrir 25% (31%),
örorkulífeyrir 13% (10%) og barnalífeyrir 2% (2%).
Á starfsári stjórnarinnar 1990-1991 voru haldnir 16 stjórnarfundir og voru 157 mál
afgreidd. Aðalfundur 1991 var haldinn þ. 27. maí 1991.
23.2 Innheimta
Við gjaldþrot fyrirtækja ábyrgist ríkissjóður vanskil á iðgjöldum til lífeyrissjóða, séu vanskilin
ekki eldri en 18 mánaða. Ábyrgðin tekur þó ekki til vanskila á iðgjöldum tiltekinna stjómenda
fyrirtækja. Innheimtuaðgerðir geta tekið nokkurn tíma. Því er vissara, til að tryggja að
fjármunir tapist ekki við gjaldþrot, að vanskil verði ekki eldri en sem nemur sex mánaða skuld.
Rætt hefur verið um að minnka ofangreinda ábyrgð ríkisins, en ríkissjóður hefur átt í erfiðeik-
um með að fjármagna greiðslur vegna þessarar ábyrgðar.
Vegna hinna miklu trygginga sem sjóðfélagar njóta hjá sjóðnum er það mikilvægt að aldrei
sé vafi hvort sjóðfélagi er greiðandi eða er t. d. í námsleyfi.
Enn fremur má nefna, að ekki er hægt að skrá lífeyrisréttindi sjóðfélaga rétt, fyrr en iðgjöld
hafa borist.
I ljósi þess, sem sagt er hér að framan, hefur stjóm LVFÍ ákveðið að herða innheimtuna hjá
sjóðnum og gera hana skilvirkari. Samkvæmt reglugerð sjóðsins skulu iðgjöld berast til
sjóðsins um leið og sjóðfélagi fær greidd laun. Óskað er eftir góðu samstarfi við sjóðfélaga og
vinnuveitendur við að halda iðgjöldum í skilum.
Ekki er víst að allir geri sér grein fyrir því, að stjórnendur fyrirtækja, þ.m.t. hlutafélaga, bera
á því persónulega ábyrgð, ef iðgjöld eru dregin af launum starfsmanna án þess að þeim sé
komið til skila til lífeyrissjóðs viðkomandi. Dæmi eru um refsidóma í slíkum tilfellum.
23.3 Vaxta- og lánamál
Frá upphafi hefur það verið mikilsverður þáttur í starfsemi LVFÍ að veita sjóðfélögum lán til
öflunar íbúðarhúsnæðis. Reyndar er nú lægra hlutfall ráðstöfunarfjár sjóðsins lánað sjóðfélög-