Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2009, Blaðsíða 59
fyrir snið C eru: X 147 / Y 516; hnitin
fyrir D eru: X 130 / Y 505.
Rúst I
Rúst I er af ferhyrndu húsi sem
mældist 5,8 m að lengd og 3 m á
breidd að innanmáli. Áður en rannsókn
hófst var það þessi rúst sem mótaði
greinilegast fyrir svæði í landslaginu á
austursvæðinu (myndir 44 og 45).
Undir rúst I fundust leifar eldri
bygginga. Í sniðunum A-B og C-D
sáust greinilegar byggingaleifar í formi
torfs, grjóts og raskaðra laga. Þessar
leifar voru ekki hlutar af heilum
húsum, heldur veggjum sem höfðu
verið jafnaðir við jörðu, líklega að
skapa pláss fyrir eldri hús.
Veggirnir
Veggirnir voru hlaðnir úr grjóti, torfi
og mold. Grjótið var á innbrún
veggjanna, hlaðið í þrjár til fjórar raðir
með torfi á milli. Séð innan frá leit
húsið út eins og veggirnir væru hlaðnir
úr grjóti. Flestir steinarnir í grjót-
hleðslunni voru milli 20 og 40 sm á
þykkt en sumir þeirra voru eitthvað
þykkri. Stærstur var hornsteinninn sem
stóð austan megin við innganginn.
Hann var um 60 sm í þvermál.
Kjarni veggjanna var úr mold og
torfi en það var ríkjandi byggingarefni
á Íslandi í árhundruðir. Þykkt þeirra
var 1-1,5 m. Veggirnir voru eftir upp-
gröftinn ennþá 70 sm á hæð. Torfið
sem hafði verið milli steinanna í grjót-
hleðslunni var nær allt horfið. Upp-
runaleg hæð veggjarins hefur því verið
eitthvað hærri.
Steinar úr efstu röðunum höfðu fallið
inn í húsið. Langhliðarnar í húsinu
voru verst farnar (mynd 46). Þær höfðu
báðar fallið inn um miðjuna. Gaflarnir
voru ekki eins illa farnir. Neðsta
steinaröðin var öll á sínum uppruna-
lega stað (mynd 47), fyrir utan horn-
steininn við vesturhlið inngangsins.
Hann hafði staðið lítið eitt innan við
innganginn.
Inngangur
Inngangurinn í húsið var um 1 m á
breidd og 2,4 m langur. Ekki fundust
ummerki um hurð þó hún hljóti að hafa
verið til staðar. Hún hefur líklega verið
fremst í dyragættinni en ekki var hægt
að ákvarða nákvæmlega hvar hún stóð.
Gólfskánir
Í rúst I voru tvö greinanleg gólflög.
Það sýnir að húsið var í notkun á tveim
tímabilum. Ef til vill er hér hægt að
tala um tvö blómaskeið staðarins. Yfir
báðum þessum gólflögum voru 20 sm
þykk mannvistarlög, sem í voru sams-
konar gripir og í gólfskánunum en þó í
minna mæli. Húsið virðist því hafa
verið í stöðugri notkun, þótt það hafi
ekki alltaf verið nægilega mikið til
þess að greinanlegar gólfskánir hafi
náð að myndast (mynd 48).
Neðra gólflagið
Neðra gólflagið tilheyrir upprunalega
húsinu og hefur myndast við neðsta
kant steinveggjanna. Gólflagið var
mjög þunnt og sums staðar ógreinan-
legt. Meðfram veggjunum var það
mjög blandað viðarkolum en minna
bar á því þegar nær dró miðju, þar sem
litur gólfsins var gráleitur. Við inn-
ganginn fannst þunnt sandlag á gólfinu
og rétt undir því. Nokkrar stakar hellur
fundust á gólfinu, sérstaklega í og inn
__________
59