Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2009, Page 93

Uppgröfturinn, svæðislýsingin eða
ritaðar samtímaheimildir gefa enga
heildarmynd af verslunarstaðnum í
Gautavík, þó saman gefi þessar upp-
lýsingar engu að síður góða mynd af
uppbyggingu staðarins á miðöldum.
Lega staðarins var augljóslega valin
af kostgæfni. Yfir sumarmánuðina
hægt að ferma og afferma skip. Það
var fyrst vegna breytinga á vatnsyfir-
borði sem flytja þurfti staðinn yfir
fjörðinn, nærri mynni fjarðarins.
Breytingin varð ekki mikil fyrir skip
sem komu frá Vestur- og Mið-Evrópu
sem og frá Skandinavíu, vegna þess að
staðurinn sem tók við af Gautavík varð
áfram helsti viðkomustaður þeirra á
suðausturhluta Íslands.
Ritaðar heimildir sýna að Gautavík
var tíður viðkomustaður á 14. öld. Eftir
það er staðarins ekki getið frekar en
fornleifafræðilegir fundir sýna engu að
síður að staðurinn hefur verið notaður
fram á 16. öld. Þetta hefur verið stað-
fest með greiningu á gjóskulögum.
Fundirnir eru ekki fjölbreyttir. Fyrir
utan nokkur bronsbrot og blýkúlur er
helst að nefna leirkerabrot og járnhluti.
Járnhlutirnir eru að mestu naglar og ró-
naglar en lögun og stærð sumra þeirra
bendir til þess að hægt hafi verið að
nota þá við bátasmíði. Leirkerabrotin
er að stærstum hluta úr þrífættum pott-
um sem eru algengustu eldunarílát
miðalda. Eins var hægt að ákvarða
uppruna þeirra en þau eru frá Norð-
vesturhluta Evrópu.
Þróun Gautavíkur hefur verið upplýst
að litlu leyti. Ekkert húsanna sem
grafin voru upp í heilu lagi eða að
hluta til reyndust vera íbúðarhús. Um
var að ræða naust og verslunarhús-
Samantekt
Mynd 60. Búðarsandur í Hvalfirði. Bátalægi fullt af sandi.
__________
93