RM: Ritlist og myndlist - 01.06.1947, Qupperneq 100

RM
STEPHEN LEACOCK
að fara og sagði án minnstu umhugs-
unar: „— í fimmtíu dala seðlum.“
Hann fékk mér fimmtíu dala seðil.
„Og þessa sex dali?“ spurði liann
þurrlega.
„I sex dölum,“ anzaði ég.
Hann fékk mér þá, og ég ruddist
út.
Um leið og ég skellti hurðinni á
eftir mér, heyrði ég óm af hlátur-
skriðu, svo magnaðri, að ætla mátti,
að hún svipti þakinu af húsinu.
Eyðslufé mitt geng ég með í buxna-
vasanum, en spariféð í silfurdölum
geymi ég í háleist.
Kristmundur Bjarnason íslenzkaði.
Vart hefur nokkur einstakur maðtir unnið
betur að því að hef ja smásöguna til vegs og
virðingar en Edward J. O’Brien. Hið mikil-
væga starf hans í því efni hefur haft geysi-
lega þýðingu í hinum enskumælandi heimi.
Edward J. O’Brien var fæddur í Boston
árið 1890. Hann nam við Harvard háskóla,
en fluttist til Englands árið 1919 og dvaldist
þar lengst af síðan, aðallega í Oxford og
London. Árið 1915 hóf hann að gefa út ár-
legl úrval amerískra smásagna, og liélt því
áfram til dauðadags, 1940. Með mikilli elju
og samvizkusemi kannaði hann smásögur
þær, er birtust í blöðum og tímaritum, las
ennfremur smásagnasöfn öll, eftir því sem
hann fékk yfir komizt, en kvaddi að öðru
leyti hæfa menn sér til aðstoðar. Síðan valdi
hann úr öllum þeim smásögum er út konm
ár hvert 15—20 sögur, er hann taldi beztar,
og gaf út í bók. Arið 1922 hóf hann að gefa
út úrval hrezkra smásagna á sama hátt og
hinna amerísku.
O’Brien ritaði jafnan glögga og góða for-
mála að útgáfum sínum, þar sem hann
kvaddi sér hljóðs til að benda á gildi smá-
sögunnar og skýra hið sérstæða listform
hennar. Einnig kynnti hann höfunda úr-
valssagnanna með stuttum en snjöllum
greinum.
Þetta starf O’Brien liefur haft geysimikil-
væga þýðingu fyrir smásagnagerð meðal
enskumælandi þjóða og stuðlað mjög að
því, að smásagan skipar nú langtum veg-
legri sess í hugum lesandi manna en hún
gerði fyrir 20—30 árum.
O’Brien var kvæntur skáldkonunni Rom-
er Wilson, en hún samdi ágætar smásögur
og hlaut Hawthornverðlaunin fyrir bók-
menntastörf sín.
Auk útgáfustarfa var O’Brien þekkt ljóð-
skáld. Helztu ljóðasöfn hans eru: „White
Fountains“, „Distant Music“ og „Hard Say-
ings“. Auk þess hefur hann samið nokkrar
bækur um bókmenntafræðileg efni. Kunnust
þeirra er ágæt bók um amerískar smásögur:
„The Advance of the American sliort Story."
O’Brien lézt árið 1940, en útgáfustarfi
hans er haldið áfram.
☆
KvœSi Jóns úr Vör, sem birtist hér í heft-
inu, er tekið úr bókinni I}orpið, sem kom út
nokkru fyrir jól og vakti allmikla athygli.
☆
Það er góð regla að lána aldrei bækur,
því að sjaldnast er þeim skilað. Margar
bækurnar í hókasafni mínu hef ég upphaf-
lega fengið lánaðar hjá kunningjum mín-
um. — Anatole France.
☆
Segja má með nokkrum sanni um margar
bækur: Þessi bók flytur ýmislegt nýtt og
sitthvað gott, en því miður er hið nýja ekki
gott og hið góða ekki nýtt. — Lessing.
94