Breiðfirðingur - 01.04.1990, Blaðsíða 16

14
BREIÐFIRÐJNGUR
Auðséð er, að Guðbrandur hefur áður haft bréfaskipti við
Jón um hugmynd sína varðandi róðrarvélina, þar sem hann
þakkar honum fyrir leiðbeiningar og hann hafi sýnt hana
„herra B. Sigurðssyni“. Ekki er víst hver sá maður er, en
giska má á Björn Sigurðsson, síðar bankastjóra. Pað var
gamla vélarhugmyndin, sem Jón fékk fréttir af, en nú hefur
Guðbrandur endurbætt vélina, og það var hún, sem hann er
þessu sinni að ámálga við Jón. Óvíst er, hvort um frekari
undirtektir hafi verið að ræða af hans hálfu.
V.
Áður en lengra er haldið verður að kynna hér eilítið Eyjólf,
bróður Guðbrands, því að hann var frábær hugvitsmaður.
Eyjólfur varð fyrstur íslendinga til að taka próf erlendis í
úrsmíði. Áður höfðu verið hér menn, sem fengust við við-
gerðir á úrum, en þeir voru allir sjálflærðir. Árið 1888 var
mikil sýning í Kaupmannahöfn og á hana sendi Eyjólfur
klukku, sem hann hafði sjálfur gert og talinn mikill kjörgrip-
ur, sýndi t.d. flóð og fjöru, tunglkomu, mánaðardaga
o.s.frv. Fyrir þessa klukku hlaut hann verðlaunapening.
Eyjólfur er talinn hafa fengist fyrstur manna við rafmagn hér
á landi. Árið 1899 kom olíuvél í ísafoldarprentsmiðju, er
átti að knýja hraðpressu. Tveim árum síðar fann Eyjólfur
upp á því að tengja rafal við olíuvélina og leiða þráð til sín
í vinnustofuna í Austurstræti 6, setja þar upp tvö ljós og það
þriðja í skrifstofu ísafoldar. Notaðir voru bogalampar og bar
hvert ljós 16 kerta birtu. Þessi var fyrsta raflýsing í Reykja-
vík.
Um svipað leyti bauðst Eyjólfur til að útvega tilboð frá
þýsku félagi til raflýsingar í höfuðstaðnum og að rafmagn
yrði leitt frá Varmá. Bæjarstjórn skoðaði vel ábendingu
hans, en þessi framkvæmd átti að kosta 100 þús. kr.; þótti
því ekki tök á að ráðast í hana. Vit sitt um rafmagn hafði
Eyjólfur úr erlendum fræðibókum. Það var því ekki að ófyr-
irsynju að Guðbrandur ráðfærði sig við Eyjólf, en það stað-
festist af bréfi, sem síðar verður birt.