Vísir - 23.12.1951, Qupperneq 3

JÓLABLAÐ -VlSJS
3
Jól á Betlehemsvölliiin 1950.
Enginn staður á jörðunni er eins ofarlega í
hugum kristinna manna á aðfangadagskvöld og
Betlehem. Aðfangadagskvöldið 1950 mun lengi
vérða mér minnisstætt, því að þetta kvöld gafst
mér tækifæri að vera viðstaddur messu, ekki í
Betlehem, en á völlunum fyrir utan borgina,
þar sem engill drottins birtist fjárhirðunum,
er Kristur fæddist.
Fyrir um það bil 15 árum var byrjað að halda
jólamessur á þessum stað. Eru það mótmæl-
endur, sem standa að þessum messum, en þeir
liafa ekki aðgang að sjálfri Fæðingarkirkjunni
í Betlehem á aðfangadagskvöld. Okkur Islend-
ingum, sem þar vorum stödd, gafst tækifæri að
vera viðslödd slíka jólamessu að þessu sinni.
Við komum til vallanna rétt fyrir sólsetur.
Vellir þessir liggja um það.bil tvo km. í austur
frá Betlehem og eru raunverulega all víðáttu-
mikil, lág hæð. Á austanverðri hæðinni er hell-
ir sá, sem. talið er, að fjárhirðarnir hafi verið
staddir við fyrstu jólanóttina.
Við fylgdumst með fólksstraumnum frá
þjóðveginum að hellinum, sem er nokkur hundr-
nð metra frá veginu. Við gengum um staðinn
um stund og skoðuðum hellinn. Utan við hann
er jarðfall, og þar átti messan að fara fram.
Er fólkið hafði skoðað sig um þarna nokkra
stund, fór að finnast matarlykt, og þegar að
var gáð, voru tveir fjárhirðar að moðsjóða
kjöt. Mannfjöldinn þyrptist þarna að, og þótti
mörgum einkennilegt að sjá þessa fornu að-
ferð við matartilbúning. En við þurftum ekki
að láta okkur nægja lyktina eina. Fljótlega fóru
lih’ðarnir að útbýta kjötinu ásamt flatbrauði,
meðal mannfjöldans. Kjötið bragðaðist mis-
jafnlega, enda flestir óvanir slikri meðhöndlun
á .því. Og ekki voru hnífar eða gafflar notaðir.
Maður fékk kjötbitana í lófann og svo voru
þeir étnh’.
Um 5-leytið var sólin gengin til viðar, cn
tunglið komið hátt á loft og lýsti upp staðinn,
því að ekki sást ský á liimninum. Guðsþjónustan
liófst með því að kór söng sálma, en viðstáddir
tóku undir hver á sinni tungu. Við þekktum
tvo sálmana, sem sungnir voru, Heims um ból
og Faðir andanna, og tókum við undir, auðvit-
að á íslenzku. Á milli sálmasöngsins voru haldn-
ar stuttar predikanir, ýmist á ensku eða ara-
bisku. Ein stjarna sást á hinminum yfir Betle-
hem, og vakti einn af prédikurunum athygli við-
staddra á þessari stjörnu, og eins og ósjálfrátt
Eftir Ks'istÍBt IfvItjSMSon
Eiifjí'«»fjlnuþjjsÍBi. í»i’ starfaði
á wffutsn Sameinaða /i/óð«
aaaa í löffretfiaiiði
Jierásaietasborgar-
litu allir til himins. Það var áhrifaríkt að sjá
allan mannfjöldann líta til himins á sömu
stundu, og óneitanlega minnti þessi skæra
stjama mig á Betlehemsstjörnuna, og vissulega
hefir fleirum flogið hún í hug. Þessi látlausa
en áhrifamikla athöfn þama á völlunum, undir
stjörnubjörtum himni og í tunglskini, hafði
mikil áhrif á mig, og mun eg minnast þessa að-
fangadagskvölds á sinn hátt sem jóla jólanna.
' Ef tir messuna fórum við til Betlehem og hafði
það einkennilega áhrif á mig að koma frá völl-
unum utan við borgina, þar sem allt var svo
kyrrlátt, og minnti mann svo á söguna um
fjárhirðana fyrstu jólahóttina, því að borgin
Uktist mest markaði. Verzlanir voru opnar, þó
að klukkan væri orðin 9 að kvöldi, útsendarar
frá þeirn á eftir liverjimi ferðamanni, til að fá
hann til að koma inn og verzla, og um götumar
voru boi’in auglýsingaspjöld fyrir kvikmynda-
húsinu. Hver skyldi halda, sem ekki þekkti til,
að lífið í Betlehem á þessari helgu nótt væri
líkt þessu, en við öðru er varla að búast, því
að þótt allmargt kristinna manna sé í Betlehem,
er aðeins lítill hluli þeiiTa, sem heldur upp á
jólanóttina á sama tíma og við. Flestir er grísk-
kaþólskir, en grísk-kaþólskir söfnuðir í Palest-
ínu, fara eftir öðru tímatali en við, og það sama
gera Armenar, sem einnig eru kristnir.
Við fórum í kirkjuna, sem er byggð yfir
fæðingarstað Krists og kölluð er Fæðingarkirltj-
an. Hún er mjög stór að flatarmáii og talin
elzta kirkja kristinna manna. Konstantínus
mildi lét byggja um 330 e. Kr. burð og enn
í dag má sjá handverk eftir þá menn, sem upp-
haflega byggðu hana.
Inni i kirkjunni voru á boðstólum kerti, sem
hver gat fengið sem vildi. Við fengum okkur
kerti, kveiktum á þeim og héldum til jötunar
ar með logandi kertaljós í Kendi. Er við höfð-
um gengið nokkur þrep niður, komum við í
fjárhúshellinn, sem nú hefir verið klæddur með
klæði, svo að ekki sézt í steininn. Þegar niður
kemur, er staðurinn, þar sem Kristur fæddist
til hægri handar, en á vinstri hönd er jatan,
sem Jesúbamið var lagt í. Á víð og dreif um
hellinn hanga olíulampar úr gulli og silfri og
af ýmsmn gerðum. Þetta eru gjafir, scm hafa
verið gefnar víða að úr heiminum. Þarna var
vafalaust fólk-frá flestum löndum heims, þvi
að á þessu kvöldi koma pílagrímar víðsvegar
að úr heiminum. Þarna var fólk á öllum aldi’i,
ungir sem gamhr, og gengu hægt og hljóðlega
um og virtu fyrir sér staðinn með lotningarfull-
um augum. Sumir krupu og kysstu stjöm-
una, sem er yfir fæðingarstaðnum. Auðsjáanlga
vom allir glaðir í huga yfir að hafa fengið
tækifæri til að koma á þenna heilaga stað.
Eg var dálítið undrandi að sjá hér helli i stað-
inn fyrir fjárhús, eins og eg hef venjulega séð
á jólakortum og það hafði bitið sig inn i mig,
frá því eg fyrst fékk jólakort með Jesúbarninu
liggjandi í jötunni, að þetta hafi verið svipað
venjulegu fjárhúsi. Nú veit eg að þetta var hell-
ir, notaður sem fjárhús, en ekki fjárhús byggt
af mannaliöndum.
Arabiskur lögreglumaður stóð vörð þama,
en sízt liélt eg, að á verði þyrfti að halda á þess-
um stað. Ástæðan mun vera sú, að samkomu-
lagið milli presta hinna þriggja safnaða (róm-
versk-kaþólska, grís-kaþólska og armenska),
sem hafa hver sinn hluta kirkjunnar til um-
ráða, er ekki alltaf sem bezt.
Þetta var ekki heppilegur tími til að skoða
þessa elztu kirkju kristinna manna, þvi að
mannfjöldinn var mikill og nú átti að fara að ;
hefjast messa kaþólskra (kl. 12 á miðnætti),
en ekki gátum við vcrið viðstödd liana, því að
til þess þurfti sérstaka aðgönguiniða, sem við
höfðum ekki. Við gengum út úr. kirkjunni og
þá varð mér litið niður á vellina, sem liggja
neðan við borgina, en hún stendur utan í hlíð :
allhárrar hæðar. Þetta var björt og fögur
nótt, tunglið var beint yfir höfði manns, svo
að. varla bar neins staðar slmgga á jörðina, og
svo ljósleitur virtist jarðvegurinn vera í tungls-
ljósin, að það líktist helzt, að jörðin væri snævi
þakin, Þetta var fögur jólanótt.
Við yfirgáfum þenna helga stað, glöð yfir að
hafa haft tækifæri til að koma hér. Ánægð með
það sem fyrir okkar liafði borið þenna dag,
héldum við áleiðis til Jerúsalem, þar sem að-
setursstaður okkar er hér í Landinu helga.
Myndin lengst till vinstri sýnir hluta af Fæðingarkirkjunni í Betlehem, sem höfundur kom í. Fyrir miðri þeirri mynd sjást dyrnar á kjallara kirkju-
unnar, en þar niðri er fæðingarstaðurinn sjálfur (sjá 2. mynd frá vinstri). Þriðja myndin frá viinstri sýnir drenghnokka með úlfalda, og er þetta al-
geng sjón þar eystra. Myndin lengst til hægri er af Betlehem.
þið hafið lengi vasað vel,
vetur þenna og bruggað hel.
Ó, burtu hafís, eldur, jökull,
aliur kuldi og veðra þrá,
burtu fjallanna bjartur hökull,
burtu sérhvað, sem hryggja má,
drottinn vill sefa dauða og
stríð,
drottinn vill gefa betri tíð!
Kom þú sumarið þæga, þíða,
þína sólblíðu þráum vér,
kom þú vordaga veðrið blíða,
og vökvandi skúradroparnir,
kdmáð þið blessuö grösin græn,
grói nú. tún og engi væn!
. Komiö þið sumarfuglar fríðir,
fagnandi með oss. syngi lof,
berizt að höndum betri tíðir,
börmum oss ekki því um of,
býsnað hefir til batnaðar,
bendi oss guð til varygðar.
Til þín himnanna kóngur kæri,
kvaki því fuglar, menn og dýr,
elskan þín blíð oss endurnæri,
eilíf réttlætissólin hýr,
skíni nú geislaglansinn þinn,
glóandi í vor hjörtun inn.
Eg bið þig guð í einu orði,
öllu stýrðu til bóta nú,
verndin þín blessuð fári forði,
fyrir þitt runna blóð Jesú,
æ, sjáðu hann, sem hékk á
kross,
hrakinn í deyð til frelsis oss.
Gef þú oss sumar gott, minn
Jesú,
gef þú oss blessun nótt og dag,
blóðdropar þínir, blíði Jesú,
bæti vom lífs og sálarhag!
Vertu, Jesú, vor sumarsól,
svölun, handleiðsla, styrkur,
skjói!
Þínir blóðlækir, titran tárirí,
tregi, slög, fjötur, spott og háð,
húðstroka, þyrnir, sviðasárin,
særing, krossnaglar, kvölin bráð,
sé það vor blessuð sumargjöf,
með sjálfs þíns dauðahjúp og
gröf!
Undir væng þínum skýl oss
skelfdum,
skúrimar þegar dynja hér,
blíðu-almættis-armi efldum,
umfaðma vora sál að þér,
svo líf. og andinn laus við pín,
liggi á móðurbrjóstum þín!
Blessaðu oss af sjó og sandi,
sviftu í burtu hungurs nauð,
blessaðu og af lög og landi,
lofti, skepnum svo daglegt brauð
megum vér öðlast sérhvert sinn,
seðji oss guðdómsmáttur þinn!
Blíðasti Jesú, björg oss-sendu,
blessaðu þenna Norðurárdal,
bræði og stríði burtu vendu,. .
bænin vor til þín hrópa skal.
Vertu hjá oss því komið er
kvöld,
kyitta þú oss við syndagjöldí
Vér sleppum sér ei dáðadýri
drottinn, fyrr erí oss blessar þú,
þinn friðarandi hjálpar-hýri,
hugsvali vorri veikri trú, í
almættis-höndin eilíf þín, [
auki vort þol í nauð og pín! í
Hvert eitt mannsbarn og
bæi alla,
blessaðu guð í vorum reit,
láttu oss ekki frá þér falla,
frelsaðu þess aumu sveit,
sóknirnar allar eg svo fel
úndir þitt blessað gæzkuþel!
Jesús með okkur eg bið veri, !
Jesús oss blessi nótt og dag,
Jesús á höndum jafnan beri,
Jesús bæti vorn raunahag,
Frh. á 36. siðu. 4