Vísir - 23.12.1951, Blaðsíða 33

JÖLABLAÐ VISIS
liáfði sézt á heimilinu síðan
sumarið áður. Hún var glöð
og sæl yfir unnum sigri og
farsæiirm endalokum. Á lití'a
icötinu voru allir glaðir, þeg-
ar komið var úr kaupstaðn-
uríií
Það mun hafa verið vorið
1862, sem þau Halldór og
Arína flríttust loks úr Fagra-
nesi. Ef tir það var þar aldrei
búlð. Brátt gleymdist nafrí-
ið á kotinu, og héfur það síð-
an ávallt verið nefnt éftir
hóndanum, er þar bjó síðasr,
og kallað Halldórskot. Er
þetta eini minnisvarðinn, sem
kynslóðirnar reistu þessum
í'átæka og lítilssiglda bónda.
99
Sjaidan er
breyti mikið
sem flytur af einu heiðar
talið, að sá þeirra hafa andazt í æsku,
til batnaðar, og var það með því al-
minnsta, senr þekktist í þá
kotinu á annað. En þó var daga. Þetta má nú efalaust
það svo um þau önnu og þakka því, að Anna var
Halldór. Vorið 1862 tóku þau
til ábúðar lieiðarbýlið Krossa-
A Íkursel, sem stendur í Selja-
heiði, vestan Þistilfjarðar.
Þetta kot var mun betra én
Fagranes, einkum vegna þess,
að þama var styttra til að-
drátta. Til byggða í. Þistil-
firði var eigi nema rúmlega
stundar gangur. Og í kaup-
staðinn, til Raufarhafnar,
var hægt að ganga á 5 til 6
tímum. Var þetta stórum
betra en á Fagranesi, þar sem
óraleið var til byggða á all-
ar hliðar. Að öðru leyti hafði
Selið sömu kpsti og ókosti og
önnm' heiðarbýli.
Svo sem fyrr ségir vora
hreinlátari en fólk var al-
nierírít þá. En sökum fátækt-
ar varð hún að láta sum
þeirra frá sér og ólust þau
upp á sveitinni. Voru dvalar-
staðimir afar misjafnir, svo
að hún átti oft á þessum ár-
um í nokkrum brösum við
hrcppsyf ii-völdin. Einhver j u
sinn sem oftar, er hún þurfti
að leita á náðir hreppsyfir-
vaklanna, svöruðu þeir því,
að hún ætti ckki alltaf að
vera að eiga þessi böm. Þá
svaraði hún: „Eg met nú
meira góð boð skaparans en
illar fjTÍrskipanir ykkar.“
Sumum þótti syarið skeyting-
arleysislegí. En maðiu’, sem
þau Halldór og Anna húin að þckkU önnu vel og sagði frá
eignast 6 börn, er þau flutl-! I*28811’ b‘PÍti við; ”En W
ust úr Fagranesi, og í Selinu!er Þó :pt, að hjartað hefir
fæddust 4. .Ui'ðu því bömin veriðlieiit og sporin blóðug.
lO .aUs.. Ekki. ráunti nema 2
Hálldór andast
eftir langa legu.
Á méðarí þau bjuggu
þai-na í Séllríu, gcrði annan
versta hai'ðindakaflann, sem
kom á seinustu öld. En svo
var þrautseigja önnu tak-
markaláus, að bún gafst ekki
upp, hversu óbyi’lega, sem
blés. En áreiðanlega hefir
fjölskyldan átt mjög bágt
á þessum árum, þar sém
bjargarleysið var svo al-
rnennt. Bcndir ýmislegt til
þess, að þarría liáfi þéim lið-
ið erín véiT en á Fagranési.
Halldór, maður önnu, var
aldrei þrékmeríni talinn, svo
að telja xríá stórfui’ðulegt, að
þau skyldu geta baslað
þarna, svo lengi sem þau
gei'ðn. — Það var loks harða
voi’ið 1869, sem þjappaði svo
að honum, að hann x'étti ekki
ekki við. Þá lagðist liann
í'úmfastur og lá lengi, unz
haxin andaðist 26. ágúst þetta
sumái'. — Um haustið var
heimilið leýst upp og böm-
uliixxrí komið fyrir víðs vegar
um sveitina. Anna fór með
eitt eða tvö yngstu börnin í
húsmennsku að Sveinunga-
vilc og var þar til vors árið
1871.
Hér Verða snögg þáttaskil í
ævi önnu. Hún var aðeins 41
ai’s og átti eftir að lifa ennþá
laríga ævi og viðburðarika,
þótt fljótt vei'ði hér yfir sögu
að fara. Var hún í þessu efni
sem öðmm ólík síixum kyn-
systrxmi, því að venjulcga er
sögu konunnar að nxestu lok-
ið, þegar luin er búin að
nxissa manninn og hætt bú-
skápnum. - .
Anna í’lyizt til
Raufarháfnai'.
Umi’ætt vor fluttist Anna
til Raufarliafnar nxcð tvö
yngstu böi’ix sín og fékk til
íbúðái’ ofurlítinn tox’fbæ, sem
stóð í'étt vestaix undir „Búá-
inni,“ og var ávallt néfndur
„Kofinn.“ En „Búðin“ var í
þá daga álifin afar nxei'kilegt
hús og var eina húsið í þorp-
inu, sem naut næstunx óíak-
markaði’ár vix’ðingur. Þár var
eina vérzlunin i allri sýslunni,
þar bjó voldugasti maðui’inn,
j íaktorinn sjálfur með öllu
Isírírí stai’fsliði, og þar gistu
i aðeins fínir gestir, er þang-
að áttu erindi, svo séirí sýslu-
inaðui', préstui’inn og aði'ir
lxöfðingjar. Mai'gir áttu ei'-
ríxdi til Raufarhafnar á þeixn
áriim. Vom þá miklir erfið-
leikar á því að fá þar gist-
ingu ög var alnxenningur
jafnan í hinunx ríxéstu varíd-
ræðum nxeð húsaskjóf, á með-
an staðið var þar við i verzl-
unárcTÍrídum. Betri bændur
fengu helzt iríríi hjá ábúatida
jarðarinnar, en fátæklingai’ri-
ir ui’ðu að láta sér xxægjá að
liggja í heyhlöðu eðá fjái'-
húsi. Og ekki var darírialaust,
að þeir yrðu að láta fyrir-
bei'ast í hésthússtálli éða enn
verra hreysi. Og eins og gef-
ur að skilja, vorú ])i'engslin
hvai'vetna mest í kauptiðinni
vor ogharíst, svo að til stóiTa
vandræða hörfði.
Ánna veitir
g’istingu.
Nú er það af önnu að segja
að lxún settist að í litla tórf-
bsérírínx, sem aldrei var lcall-
aður átínað eu „Kofinn“, og
hóf þai’ sitt annað ævistai'f,
sem hún stundaði af mikilli
kostgæfni i rétt 30 ár. Sérn
„Anna í Kofanum“ var hún
velþekkt unx alla sýsluna og
elskuð og virt af öllunx,
sem til þekktu, nc.ma faktorn-
unl, sem þótti hún reka full
umfangsmikla starl'semi
svona í'étt við Biiðarveggintí.
Hér var þó ekki beint uftx
gróðafyrii'tæki að ræða, þar
sem búrí rak þarna nokkui’s
konar veitinga- og gistihús,
án þess nokki'u sinni að
kréfjast borgunar fyrir þann
greiða, er liún lét í té. En'
það var þvihkast, senx bless-
urí drottins fylgdi þessu
starfi lxenríar til æviloka, því
að svo vlrtist, sem hún hefði
ávallt nóg að bíta og brenna,
eftir að liún hóf þessa stárf-
semi. Kofinn hennar stóð ætíð
oprím öllu því fólki, sem til
Ráufarháfríar kom, ög ékki
átti anriars staðar vísan næt-
rírstað í jxoi'pinrí. Til hennar
komu fyrst óg fi'est flestir
eða állir fátæklingar, seíxx
þangað áttu leið, og meðál
þeirx’a vorii yfirleitt aTlir
hreppsónxagar óg vesalingár,
sem ferðafæi’ir vóru. Lang-
flestir af þessuxxx gistivinuxri
o
o
e
•
o
e
e
•••••#«e•9 o o•••9©••••••••••••••••••••••«
HVILD
Margir líta svo á, að fátt v'eiti betri hvíld en róleg sjó-
ferð á góðu skipi, og þvi er það, að fæstir sjá eftir
þeim tíma, sem í sjóferðina fer, ef þeir á annað borð
hafa ástœður til að taka sér hvíld frá störfum.
Hafið, með sínu lífi, hefir líka sitt aðdráttarafl, og
landsýn er oft liin dýrlegasta frá skipi.
Nú höfum vér betri sícipakost en fyrr á árum til far-
þegaflútnings, og œtti því fólk fyrir nœstu sumarfri
að athuga það tímanlega, hvort ekici vœri rétt að taka
sér far með skipum vorum.
. i'jutjrÉiröfaar erm
$8&isBs.ven<t*r&£.
fCaiapið og sasB&sfærisí
•••^••«•••••••••••••••••••••••»•••*••••<>••••••••••••••••••