Morgunblaðið - 07.09.1965, Blaðsíða 19

ÞriSjudagur 7. sept. 1965
MORGUNBLAÐID
19
'T"'-■ •' I
■ ; .
„ .V, ■$.• i '4< , - .ví®*,
’ •■■. / ; - ^ J «''{ZS
■*/* •<* " ; >
, -------------,T , -w
Indverskir hermenn leita vopna á „pakistönskum uppreisnarmönnum44 í Jammu-héraðinu í
Kasmír.
A styrjaldarbarmi í Kasmír
UNDIR þessari fyrirsögn
raeddi bandaríska stórblaðið
The New York Times í for-
ystuigrein um Kasmirdeiiuna
2. september. s.l. Greinin
Wjóðaði svo:
Árið 1947 háðu Indlland og
Pakistan styrjöld um Kasmir,
sem áð lokum hjaðnaði niður
við núveraindi vopnahlésilínu.
Nú, árið 1905, eiga Indland og
Pakistan enn einu sinni í
minni háttar, en hættudegu
stríði um hið sama Kasmír.
Röksemdir beggja aðila eru
gamilar, miargendurtefknar og
leiddar út frá stöðnuðum fk>r-
sendum. Það sem er nýtt er
þungi bardaganna og tilhneig
ing þeirra til að breiöast út.
Það er ekki lengur til neitt er
heitir algerlega staðbundið
stríð. Ef þetta stríð breiðist
út og fer yfir viss taikmörk,
rgæti öll Aisía nötrað jiaifnvel
ver en í Vietnam og Mala-
yisiu.
Johnsons forseti varaði vi'ð
þessu á síðasta fundi sin'um
með fréttamönnum, en eina
vonin sem hann gat gefið var
að „Sameinuðu þjóðirnar hafa
þegar afskipti af má'linu og
við vonum, _að aðalifram-
kvaemdastjóra þeirra takist að
beita áhrifum sínurn í Kasm-
ír.“ Sarnt sem áður hafa Sam-
einuðu Þjóðirnar gert árang-
urslausar tilraunir í 18 ár til
að leysa Kásmírdeiluna. Sið-
ustu tilraun U. Thanits að
senda Ralphe Burns til Ind-
lands og Pakistans var mætt
með skilyrðum frá báðum
lönduim, sem algerlega drógu
úr honum kjarkinn. Engu að
síður hafa löndin gert með
sér samkomulag um að ieysa
landaimasradeiiur sínar með
samningum.
Báðir aðilar telja sig vera í
fu'il'um rétti og báðir eru
gramir yfir því að Sameinuöu
þjóðirnar, Bandarikin og aðr
ar þjóðir heims vilja elkki
tafca afstöðu með þeirra mál-
stað. Jafnvel Sovétríkin, og
það er mjög athygaisvert,
höfða til beggja áðiila og biðja
um frið, um leið og þau neita
að taka afstöðu með Indlandi
eða Pakistan. Fyrix aðra en
deiluaðila viTðist það vera aug
ljást að Pakistanmenn gerðu

ran,gt í því að senda, eða
leyfa, 3090 eða 4000 skærulið-
um frá Pakistan að fara inn
í hinn indverska hluta Kas-
mír. Og Indverjar gerðu rángt
í því a@ yfirdrifa öfgárnar
með því að senda herleiðang-
ur inn á landsvæði Pakistan.
Þótt það hljómi fjarstæðu-
kennt, er bezta vonin til að
koma á friði og óbreyttu
fyrra ástandi fólgin nákvæm-
lega í því, hve hættulegt á-
standið er. Rá’ðamönnum í
Ind'landi hlýtur að vera Ijóst,
að a.llt of hörð viðbrögð af
þeirra hálfu hljóta að þvinga
Ayub Khan Pakistanifiorseta
til að tefla fram deildum úr
her Pakistanis. Og á sama hátt
hlýtur Ayub forseta að vera
þáð ljóst, að her Indlands er
langtum sterkari en her Pak-
iistans.
Bæði löndin gengu fram á
styrjaldarbarm í Kútch-hér-
aði í vor og sneru síðan afit-
ur. Enn einu sinni þairf að
gera sér Ijósar hætturnar sem
fólgnar eru í deilunni. Enn er
tími tiil að nema staðar, —
en ekki langur tírni.
' '

Þannig var umhorfs í þorpinu Kunkuh í indverka hluta Kaslimírs, er hermenn Pakistans höfð
farið eldi um þorpið.
Kasmlrdeilan
Framhald af bls. 14
ósjálfráður hugsanagangur.
Segja má að líkja megi því
við fjölskyldurifrildi, sem
verður þeim mun verra eftir
því sem lengra líður, og
sem aðilar gleyma hvers
vegna til þess var stofnað.
Indland og Pakistan liggja
hvort öðru á háLsi sökum
þessu að deilan er orðinn
hluti af lífi þeirra allt frá
fæðingu sjálfstæðra ríkja 1
löndunum.
Það kostar bæði löndin ó-
hemju fé hernaðarlega séð aS
viðhalda þessari fornu deilu,
og eitrið frá henni gæti haft
áhrif á hálfan heiminn. Og
fólkið? Fólkið þjáist, líkt og
það hefur gert sl. 18 ár, og
verður af þeirri hagsæld, sem
einfalt samkomulag nágranna
gæti fært því.
(Observer —■
öil réttindi áskilin).
Mynd þessi var birt að tilhlutan indversku stjórnarinnar og á
að sýna indverska hermenn búna fullkomnum vopnum hrekja
hermenn Pakistans úr stöðvum þeirra við Srinager í Kashmír.
Athu
1 FYRRA bindi ævisögu Har-
aldar Böðvarssonar, útgerðar-
manns á Akranesi á bls. 264
stendur á þessa leið: „Þeir fé-
lagar riðu norður Reykholtsdal
og þaðan yfir Hvítá að Síðu-
múla. Síðan lá leiðin að Norð-
tungu og svo í Þverárrétt. Hún
var mikið mannvirki, veggir all-
ir mjög haglega hlaðnir úr
grjóti. Á einum veggnum lá
brennivínstunna og sneri botn-
inn út. í honum var krani.
Tunnan virtist sameign bænda,
því að í hana gengu allir, svo
sem á henni stæði eins og sum-
um ruslakössum, sem nú hef-
ur verið komið fyrir á ýmsum
afgreiðslustöðum, þar sem marg-
ir koma og fara: munið eftir
mér.“
Svo mörg eru þessi orð og
þetta með tunnuna á réttar-
veggnum sem félagseign í þeirri
merkingu að hver og einn nyti
þar hressingar eftir eigin geð-
þótta hefur eigi gjörzt við Þver-
árrétt í Þverárhlíð á því ára.bili,
sem umrædd bók tilvísar, éndá
þótt mikið væri lengra aftur 1
tímann litið. Á sögnin sér enga
stoð í veruleikanum. Það mætti
því helzt hugsa sér, að hún
væri gamalt rekagóss, bundið
við aðra rétt en hefði skolazt
þarna á land, en engum getum
skal hér frekar að því leiða.
Ég, sem þessar línur rita, man
enn í dag allt umhverfi og at-
hafnalíf réttarhaldi viðkomandi
í Þverárrétt frá þeim árum og
minnist vel Haraldar Böðvars-
sonar í þessum byrjunarferðum
hans og eigi hvað sízt fyrir
það að mér fannst hann þá þeg-
ar í röðum ungra pilta vekja á
sér öðrum fremur eftirtekt fyr-
ir líkamsatgjörvi og prúðmann-
legan framgangsmáta, sem og æ
síðan, en það er önnur saga.
En þar sem ég skoða frásagn-
ir bókarinnar byggðar á sann-
sögulegum heimildum og tveir-
ágætir menn hvor á sína vísu
standa að, þar sem sögumaður
og sagnaritari, telst nefndri sögn
ofaukið eða meira en að verð-
leikum fyrir hana gjört. Á um-
ræddu árabili voru réttarstjórar
í sameiningu í Þverárrétt þeir
Þorsteinn Davíðsson, hreppstjóri
á Arnbjargarlæk og Jón Tófnas-
son, herppstjóri í Hjarðarholti,
báðir hvor um sig færir til að
fylgja viðeigandi réttarreglum,
semd
enda var ölvun venjulega stillt
í hóf við Þverárrétt um það
leyti.
Þó hefði ég eigi viljað taka 1
ábyrgð, ef brennivínstunná hefði
verið á réttarveggnum í þeim
stellingum, sem að framan er
lýst, að Bakkus hefði getað orð-
ið full ráðríkur en á það var
ekki reynt enda áttu göngur og
réttir þá og eiga enn í dag, ský-
laus fyrirmæli á bak við sig,
sem hneigjast á annan veg, en
þann, að viðkomandi aðilar
finndu hvöt til að lyfta þar und-
ir áberandi óreglu.
25. ágúst 1965.
Guðjón Jónsson
frá Hermundarstöðum.
100 tonna krani
til Akraness
AKRANESI, 6. sept. — Hafnar-
ferjan kom færandi 100 tonn»
krana sl. sunnu'daig. Hún lenti á
flóði innarlega á Langasandi.
Kraninn var frá Vita- og hafnar-
má'lastj'órninni. Gerður var sér-
stakur vegur niður á Langasanid
í þessu skyni. Þá feornst jarðýt*
niður á sandinn og hún dró stór-
an bíil með kranaf'erlíkinu aftan 1
á dráttarvagni úr ferjunni og upp
á sandinn, meðan kranaibílar til
beggja handa studdu við.
Á fjörunni í nótt tóiku þeir
bílinn með kranann upp og óku
niður í dráttarbraiuit. Fyrst &
kraninn að grafa fyrir skipalyftu
handa diráttarbrautinni. Að þvl
loknu verður hann staðsettwr 4
hiafnargarðinum oig notaður við
ihafnargerðina, sem hófst hér fyi>
ir 3 vikum. — Oddur.
Undanfarin 3 ár hafa vísinda-
menn við Rutgers-háskóilánn i
Banöarílkjunum atíhugað áfenigi»-
vandamá'lið þar í landi af mikilll
gaumgæfni. Sú atihugun hefir
meðal annars leitt í lj'ós, að
áfengisneyzla einstaklingsins fer
mijög eftir menmtiun 'hans. í þvl
samibandi er það upplýsit, að aí
fóilki með almenna menntun
neytti um 50% áfengis, en um
70% þeirra er menntaskólanátn
stunda, en um 80% meðal hiá-
skólastú'denta. Hvað myndu sam-
bærilegar athuganir leiða í ljón
hérlendis?
(Áfengisvjn Rviikiur)
90