Morgunblaðið - 06.11.1973, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. NOVEMBER 1973
15
Dularfullt ferðalag
Ebans til Rúmeníu
eins örfáum dögum, samkvæmt
ísraelskum heimildum.
Sendiherra Israels í Rúmeníu,
Jochanan Cohen, sagði aðeins, að
Rúmenar hefðu átt frumkvæðið
að heimsókninni. Hann færðist
undan að svara spurningum um
tilgang heimsóknarinnar.
Vopnaður vörður var í flug-
stöðvarbyggingunni við komu
Ebans. Óttazt var, að arabískir
stúdentar við Búkarest-háskóla
mundu mótmæla heimsókninni.
Rúmenía er eina aðildarland
Varsjárbandalagsins, sem hefur
haldið stjórnmálasambandi við
Israel eftir sex daga stríðið 1967
þrátt fyrir stefnu Rússa. Rúmen-
ar hafa einnig vinsamleg sam-
skipti við Arabariki og eru
kannski eina þjóðin, sem nýtur
trausts beggja stríðsaðila í Mið-
austurlöndum.
Rúmenar hafa nokkrum sinn-
um boðizt til þess að miðla málum
I deilum Israela og Araba. 24.
október lögðu þeir fram friðar-
áætlun, sem gerði ráð fyrir, að
Israelar hörfuðu fimm kílómetra
frá stöðvum sínum. Rúmenar
hafa einnig boðizt til að leggja
fram hermenn í gæzlusveitir Sam-
einuðu þjóðanna.
Embættismenn í ísrael sögðu,
að Eban mundi útskýra viðhorf
Israela fyrir Macuvescu, þar sem
vitað væri, að Egyptum og Rúss-
um yrði skýrt frá viðræðunum.
Eban neitaði því við brottförina
frá tsrael, að hann mundi ræða
við sovézka fulltrúa í Búkarest.
Því er neitað, að farið verði fram
á, að Rúmenar taki við Gyðingum
frá Sovétríkjunum.
Átök í Aþenu
— eftir minningarathöfn um Papandreou
Aþenu, nóv. AP.
TALIÐ ER, að um þrjátfu manns
hafi hlotið meiðsl, þar af tólf lög-
reglumenn — og annar eins
fjöldi verið handtekinn í blóðug-
um átökum, er urðu f Aþenu um
hádegisbilið á sunnudag milli
lögreglu og um fimm þúsund
manns, er komu saman til að
minnast þess, að liðin voru fimm
ár frá láti hins vinsæla stjórn-
málamanns George Papandreous.
Papandreou, sem var áttræður,
þegar hann lézt, vann einn mesta
kosningasigur, sem um getur í
sögu Grikklands, í febrúar 1964
og var forsætisráðherra landsins
fram í júlí 1965. Þá neyddi
Konstantin konungur hann til að
fara frá, og í kjölfarið fylgdi bylt-
ing herforingjanna og síðar út-
legð konungs.
Ráðizt yfir
Mekong
Þeir, sem viðstaddir voru minn-
ingarathöfnina um Papandreou á
sunnudag, fengu fyrirskipun frá
lögreglu um að leysa upp hópinn.
Þeir neituðu, og ungt fólk i hópn-
um tók að kasta grjóti að lögregl-
unni. Liðsauki kom fljótt á vett-
vang, en ekki varð lát á átökum
fyrr en lögreglumenn höfðu
skotið nokkrum sinnum af
byssum sínum upp í loftið.
Læknaverkfall í
1500 spítölum
ITALSKIR sjúkrahússlæknar
hófu þriggja daga verkfall í dag.
Sjúklingar í 1.500 sjúkrahúsum
Italíu fá enga læknisaðstoð frá
þeim.
Læknarnir eru 35.000 og mót-
mæla með verkfallinu þeim til-
mælum sjúkrahúsyfirvalda, að
vinnuvika þeirra verði lengd úr
30 stunum í 36.
Búkarest, 5. nóvember. AP.
ABBA EBAN, utanrfkisráðherra
Israels, kom f morgun til Rúmen-
fu f þriggja daga dularfulla heim-
sókn, sem hefur leitt til strangra
öryggisráðstafana. Ferðalag
Ebans hefur komið af stað vanga-
veltum um, að Rúmenar ætli að
miðla málum í deilum tsraela og
Araba.
Eban ræðir bæði við Georg
Macuvescu utanríkisráðherra og
Ion Maurer forsætisráðherra.
Heimsóknin var ákveðin fyrir að-
LARSEN
EFSTUR
í MANILA
Manila AP.
DANSKI stórmeistarinn Bent
Larsen er nú efstur á alþjóða-
skákmótinu f Manila, með 12
vinninga eftir fjórtán umferð-
ir.
Næstur honum er yngsti
stórmeistarinn, sem þátt tekur
f mótinu, Ljubomir Ljubjevic
frá Júgóslavíu, en hann varð
23 ára sl. föstudag. Ljubjevic
hefur 11 vinninga.
Kavalek er þriðji með 10V4
vinning, en þar næst koma
Gligoric frá Júgósivafu og
Lombardy frá Bandaríkj-
unum. AIIs taka nfu stórmeist-
arar þátt f þessu móti.
Einmana bifreið ekur eftir þjóðveginum milli Amsterdam og Utrecht á sunnudaginn. Hún er á
erlendu skrásetningarnúmeri, en slfk farartæki voru undanþegin akstursbanninu. Þessi vegur er
vanaiega ein mesta umferðaræð f Hollandi.
4ra milljóna króna sekt
fyrir sunnudagsaksturinn
Innrásin frá Mars? Heims-
endir? Nei, en andrúmsloftið
og kringumstæðurnar ekki
ósvipaðar þeim, sem kvikmynd-
irnar hafa sýnt af slfkum at-
burðum. Næstum allir þjóð-
vegir og götur borga voru
auðar, — eða þvf sem næst. En
orsökin var ekki Marsbúar
heldur Arabar, sem bannað
höfðu útflutning á olfu til Hol-
lands, og þar með neytt hol-
lenzku rfkisstjórnina til að
banna svo til allan bflaakstur á
sunnudögum.
Bannið var að vísu ekki ai-
gert. Leigubílar, strætisvagnar,
mótorhjól og farartæki með er-
lendum skrásetningarnúmer-
um voru undanþegin banninu.
En yfirgnæfandi meirihluti bif-
reiða í einkaeign varð að vera
kyrr við húshlið eða í bflskúr
þennan sunnudag. Þar með
hafði yfirvofandi olíuskortur
komið i veg fyrir að f jöldi Hol-
lendinga gæti notið frfdagsins
með skemmtiakstri upp f sveit
eða hringferð um borgina.
Og þessi ráðstöfun, sem var
ein af mörgum neyðarráð-
stöfunum vegna útflutnings-
bannsins, virtist hafa heppnast
býsna vel. A sunnudagsmorgni
hafði yfirmaður þjóðvegalög-
reglunnar ekki heyrt um nein
brot. Hins vegar voru tveir
ungir menn handteknir f Haag
á bílum sínum. „Þeir vildu
aðeins sjá hvað myndi gerast"
sagði talsmaður lögreglunnar. I
Amsterdam höfðu um tíu
manns gerzt brotlegir við
bannið. En á strætunum ríkti
engu að síður mikil kyrrð.
Strætisvagnar og sporvagnar
voru yfirfullir f Haag, en hins
vegar hálftómir f Amsterdam,
og ekki voru þar heldur ýkja
margir hjólreiðamenn á ferli.
Svo virtist vera sem Amster-
dambúar notuðu sér bannið
með þvi að sofa fram eftir.
Þeim farartækjum sem brýn
nauðsyn var á að hefðu ferða-
frelsi var að sjálfsögðu veitt
það, — lögreglubílum, slökkvi-
bflum, herbflum, svo og bif-
reiðum lækna og farartækjum
öryrkja. En jafnvel margir af
þeim einkabflum sem rétt
höfðu til undantekningar urðu
að vera kyrrir, því bifreiða
eftirlit rfkisins sem metur slík
tilfelli hafði einfaldlega ekki
undan að skoða og meta allar
100.000 umsóknirnar.
Sem sagt, meirihluti hinna
3030000 einkabifreiða í Hol-
landi hreyfði sig ekki úr stað
frá kl. 3 um morguninn til mið-
nættis. Vísvitandi brot á bann-
lögum þessum getur varðað allt
að sex ára fangelsisvist, allt að
4 milljóna ísl. kr. sekt og hugs-
anlega sviptingu ökutækisins.
Þeir sem nota mótorbáta i
trássi við bannið eiga von á
allt að 20.000 ísl. kr. sekt. Öku-
þórar, sem ekki hlýða skipun
lögreglunnar um að nema
staðar eiga von á allt að tveggja
ára fangelsisvist, og milljón
króna sekt.
Öll þessi þungu viðurlög gera
það ekkert sérlega skemmtilegt
að aka um þó svo að maður
hefði akstursleyfi. Þrátt fyrir
það, að lögreglan haldi því
fram, að hún sé ekki með neinn
meiriháttar viðbúnað eða auka
mannafla til að fylgja banninu
Framhald á bls. 31
Þessi Amsterdamfjölskylda hefur ekki viljað fella niður sunnu-
dagsferðina sfna, og þvf gripið til sinna ráða. Hún ferðast um hina
þöglu stórborg í hestvagni og nýtur þvf enn betur sólskinsins og
góða veðursins en unnt hefði verið f drynjandi bifreið.
N-Vietnamar ná 2 stöðv-
um með skriðdrekaliði
Phnom Penh,5. nóv. AP.
HERDEILD stjórnarhermanna
gerði í dag tvöfalda tangarsókn á
austurbakka Mekongfljóts.
Hermennirnir réðust yfir á
austurbakkann í árásarprömmum
við Prek Luohg og Puk Russey og
reyndu að hrekja burtu upp-
reisnarmenn, sem höfðu náð á sitt
vald fimm litlum útvirkjum
stjórnarhersins á undanförnum
dögum.
Fréttir berast af hörðum bar-
dögum bæði í Prek Luong, sem er
10 km norðaustur af höfuðborg-
inni, og í úthverfum Puk Russey,
sem er 14 km norðaustur af
Phnom Penh.
Lið uppreisnarmanna hefur
sótt suður eftir austurbakka Me-
kong I sjö daga og reynt að flæma
burtu stjórnarhermenn, sem
verja leiðirnar, sem liggja í
austur frá Phnom Penh.
Fallbyssubátum var beitt í árás-
inni í dag og skutu þeir á stöðvar
uppreisnarmanna úr dauðafæri.
Saigon, 5. nóvember. AP.
NORÐUR-VIETNAMSKIR
hermenn tóku f dag tvær stöðvar
suður-vfetnamska hersins,
skammt frá landamærum
Kambódfu, með stuðningi skrið-
dreka og óttazt er, að flestir þeir
3000 hermenn, sem þar voru til
varnar, hafi verið þurrkaðir út,
samkvæmt tilkynningu her-
stjórnarinnar f Saigon.
Samkvæmt öðrum heimildum
hafa að minnsta kosti 100 norður-
víetnamskir hermenn fallið í
þessari orrustu, einni hinni
hörðustu, síðan vopnahlé gekk íi
gildi 28. janúar. Sennilegt er, að
tala fallinna, síðan vopnahlé
komst á, sé komin yfir 50.000 eftir
síðustu bardagana.
Suður-víetnömsk flutningaflug-
vél fórst af ókunnum orsökum, er
hún flutti liðsauka til bardaga-
svæðisins i dag. Allir, sem voru i
flugvélinni, 25 hermenn og
fjögurra manna áhöfn, týndu lífi.
Jafnframt berast fréttir af
árásum á nokkra þorpshöfðingja
og sprengjutilræðum hryðju-
verkamanna vfðs vegar í landinu.
Le Trung Hien ofursti, aðaltals-
maður Saigon-hersins, sagði, að
árásirnar á stjórnarstöðvarnar,
sem féllu, Bu Bong og Bu Prang,
sýndu, að sókn væri í undir-
búningi. Búðirnar eru eina mílu
hvor frá annarri í Quang Duc-
fylki, 125 mílur norðaustur af
Saigon.
Herlið undir stjórn
kommúnista í fylkinu hefur
fengið skipanir um að hefja víð-
tækar „gagnárásir“ til að ná aftur
svæðum, sem Viet Cong segir, að
stjórnarhermenn hafi tekið eftir
vopnahléð. Báðar búðirnar voru í
höndum kommúnista, þegar
vopnahléð komst á, að sögn Viet
Cong. Stjórnin segist hafa haft
búðirnar á valdi sínu samfellt í
mörg ár.
Jarðskjálftar
í nágrenni
Napoli
Napoli, 5. nóvember. AP.
JARÐSKJÁLFTAKIPPIR
fundust í dag á 100 km svæði frá
Napoli til Cassino. Þúsundir
manna hlupu í skelfingu út á
götur.
Kippirnir voru vægir í Napoli,
en vöktu mesta skelfingu þar.
Nýtt skólaár hófst þar i dag, ein-
um mánuði eftir áætlun vegna
kólerunnar, sem varð 23 að bana.
Kippirnir voru snarpir f bæjum
umhverfis Napoli.
Engar umtalsverðar skemmdir
urðu og engin slys á fólki.
Nýtt gos hófst i Etnu. Smákipp-
ir fundust i hlíðum fjallsins, en
fólki er ekki talin hætta búin.