Morgunblaðið - 02.12.1973, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1973
^ 22-0*22*
RAUÐARÁRSTIG 31
V______________/
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
21190 21188
BÍLALEIGAN
felEYSIR
CAR RENTAL
'«‘24460
í HVERJUM BÍL
PIOMEER
ÚTVARP OG STEREO
KASETTUTÆKI
18
SENDUM 1^186060
SAFNAST ÞEGAR ///
. • SAMAN «<EMUR
§ SAMVINNUBANKINN \\
GUNNARJÓNSSON
lögmaður
lögglltur dómtúlkur og skjala-
þýðandi i frönsku
Grettisgata 19a — Sími
26613.
SKILTI Á GRAFREITI
OG KROSSA
Flosprent s.f.
Nýlendugötu 14,
símj 1 6480
RAGNAR JÓNSSON,
hæstaréttarlögmaður,
GÚSTAF Þ. TRYGGVASON,
lööfræðinaur,
Hverfisgötu 14 sími 17752.
Lögfræðistörf og eignaumsýsla
MORCUNBLAÐSHUSINU
Við gluggann ar r w . | TBjggj
eftir sr. Arelina Nielssznv i
Mil á mil ljón lión
ofa 4 c
Eitt furðulegasta og þó um
leið undursamlegasta fyrir-
brigði í kirkju- og menningar-
lífi íslendinga eru kirkjubygg-
ingar og aðstaðan til þeirra nú á
dögum.
Landið mátti heita kirkju-
laust alla leið til 1930 miðað við
hinar mörgu og fornu kirkjur
annarra þjóða, ef miðað er við
húsakost.
Ekkert efni, hæfilegt til að
þola tímans tönn, gat heitið til í
landinu. Kirkjuhúsin flest úr
mold og grjóti með timburþili,
þegar bezt lét. Fá slíkra húsa
urðu meira en aldargömul og
þurfti þó mikla viðgerð og um-
önnun til að vera nothæf, svo
köld og rök, sem þau voru.
Hina síðustu áratugi hefur í
þessu sem öðru orðið mikil
breyting. Allír telja sjálfsagt,
að kirkjur séu nú bjartar og
hlýjar, en urn leið stílfögur, list-
ræn og hagkvæm hús til starfa.
Slík hús verða því að sjálfsögðu
mjög dýr í byggingu, ekki sízt
hér í Reykjavíkurborg. En hér
er kirkjub.vggingarþörfin mest,
þar eð borgin hefur þotið upp
að mannfjölda eins og gull-
grafarabær hina síðustu ára-
tugi og þanið sig út um holt og
hæðir.
En þá ber svo við, að ekki
gilda sömu lög um kirkjubygg-
ingarnar og önnur hús til
menningar og framfara að fé-
lagslegu takmarki.
Skólar og hæli eru að sjálf-
sögðu reist að mestu eða öllu
fyrir framlag úr opinberum
sjóðum og til þeirra veitt rífleg
lán, og er það vel. En kirkju
sína eiga söfnuðir að byggja,
hvort sem þeir eru fámennir
eða fjölmennir, fávísir eðafjöl-
vitrir, framsýnir eða skamm-
sýnir.
Ahugi og skilningur á svo há-
leitu menningarhlutverki, sem
kirkjur eiga að sinna, er mjög
takmarkaður. Venjulega aðeins
örfáar manneskjur, sem hafa
náð þeim þroska að skilja svo
göfugt og fjarlægt markmið,
einkum í fjöldanum, þar sem
óteljandi önnur verkefni kalla
að.
Samt skal að sjálfsögðu þakk-
að, að fyrir nokkrum árum var
stofnaður á Islandi kirkjubygg-
ingasjóður, með nokkru fram-
lagi, árlega, kannski ein milljón
króna eða svo, nú um 4 millj. til
allra kirkjubygginga á landinu.
Enn má geta þess, að biskups-
embættið ræður yfir dálitlum
fjármunum til lána úr sjó&i,
sem er að mestú gjafir til
Strandakirkju.
Ennfremur hefur Rejkja-
víkurborg lagt fram árlega um
nær '20 ára skeið fyrst eina
milljón, en nú orðið tvær millj-
ónir króna árlega til kirkju-
bygginga i borginni. Þótt slíkt
verði ekki fullþakkað, geta allir
séð, hve langt það dregur fyrir
þá geysiþörf, sem borgin býr
við á þessu sviði, þar sem
aðeins tvær kirkjur voru fyrir
25 árum eða svo, en nú eru
margar í smíðum og þörf á
miklu fleiri.
En ekkí lætur áhugafólkið
þessa erfiðleika á sig fá. Til-
tölulega örfáar manneskjur í
hverjum söfnuði, oftast undir
forystu og við hvatningu
presta, sem eru þar með að
koma upp þaki yfir starf sitt,
sem stofnað er til ,,á götunni",
ganga fram með fádæma dugn-
aði, fórnfýsi og forsjá. Og satt
að segja vinnur þetta fólk frá-
bært menningarafrek, sem
framtiðin mun lengi minnast
sem tákns um þá menningu í
trú og Iist, sem nú ríkir hjá
þjóðinni.
Fólksfjöldi safnaðanna segir
hér ekki neitt. Hin svonefndu
sóknargjöld duga nú orðið
naumast eða alls ekki fyrir dag-
legum og árlegum starfsrekstri,
sem kallaður er kirkjuhald,
sem víðast verður að vera
„undir jökli“ löngu liðinna
hefða.
Sem sérstakt dæmi um dugn-
að og framsýni, þar sem lögð er
fram milljón á milljón ofan, má
benda á Langholtskirkju hér í
Reykjavík.
Þar sem allt til 1957 var
aðeins holt og auðn er nú safn-
aðarheimili og menningarmið-
stöð, sem einnig er notað sem
kirkja, skuldlaust hús.
Þetta er nú þegar bygging
upp á tugi milljóna, og mjög
hagkvæm á allan hátt til allra
félagsstarfa.
En kirkjuhúsið sjálft er þó
ekki enn risið af grunni.
Samt er grunnurinn kominn
fyrir tveim árum.
Þá lagði kvenfélag
safnaðarins heila milljón og
bræðrafélagið hálfa milljón til
framkvæmda.
Nú hefur bygginganefnd
kirkjunnar með Vilhjálm
Bjarnason forstjóra, sem hefur
alla tíð verið formaður nefnd-
arinnar, nú i tuttugu ár, en það
er aldur safnaðaiúns, keypt efni
til næsta áfanga, það er til að
steypa upp útveggi kirkjunnar.
Járn og viður til framkvæmda
er komið á staðinn og greitt að
fullu.
Búið er að ráða bygginga-
meistara til verksins og verið
að hefjast handa.
Og hvaðan koma pening-
arnir?
Kvenfélagið kemur enn með
milljón og bræðrafélagið aðra
milljón, hálfa strax, hálfa síðar
á árinu, milljón á milljón ofan.
En nú skulu engir halda, að
þeir og þær, sem vinna i
þessum félögum sé fjölmennur
hópur, kannski einn af
hundraði þessa safnaðar.
En spurningin verður því
þessi: Hvar eru hinir99? Hvers
vegna kemur ekki fólkið, fjöld-
inn — hinir 99 af hundraði,
sem eftir eru, til að flýta nú
fyrir og koma þessu í verk, ein-
mitt árið 1974, þjóðhátfðarárið?
Hvert sóknarbarn þyrfti aðeins
að leggja fram 2000 krónur til
að fullgjöra kirkjuna. Slík upp-
hæð er nú ekkert fágæti nú á
dögum, en getur verið og orðið
ágæti, ef sameinaðar hendur
leggja fram í sameinuðu hlut-
verki, til að ljúka göfugu hlut-
verki.
Hér með er skorað á fólkið —
sóknarbörn að vera með, hver
eftir sinni aðstöðu, sínum
krafti og efnum.
Hvilfkum firnum gætu slík
félög sem starfa hér og í öðrum
ungurn og kirkjulausum söfn-
uðum varið til líknar- og menn-
ingarmála, ef ekki væri hin
þunga kvöð til kirkjubygginga
á þeim hvílandi? Það væri
glæsilegt. Og þessu þarf að
breyta. Skólar og kirkjur ættu
að vera undir svipuðum lögum
um starfsaðstöðu og húsnæði á
þessu landi.
Munum, að menning á ís-
landi væri á lágu stigi, ef hún
hefði ekki drukkið af andlegum
lffslindum kirkjunnar og legið
við hennar móðurbrjóst. Þau
væru þá fá handritin, sem við
hefðum af að státa, svo að
eitthvað sé nefnt.
Samtaka nú við þessar bygg-
ingar, sem eiga að veita and-
legri iðju skjól um ókomnar
aldir. Upp með Langholts-
kirkju, upp með Hallgríms-
kirkju. Þarna vantar aðeins
herzlumuninn og samtaka afl
að settu marki.
„Hvað má höndin ein og ein?
AUir leggi saman."
D

qqe
BRIDGEFELAG kvenna
Eltir 3 kvöld, 12 umferðir,
eru eftirtaldar konur efstar í
tvímenningskeppninni:
A-riðill:
Elín Jónsdóttir—
Rósa Þorsteinsdóttir 1012
Ingunn Bernburg —
Gunnþórunn Erlingsdöttir 959
Steinumm Snorradóttir —
Þorgerður Þórarinsdóttir 934
Laufey Arndals —
Kristfn Karlsdóttir —
Lóa Kristjánsdóttir 978
Sólveig Kristjánsdóttir —
Sigríður Ólafsdóttir 946
Viktoría Ketilsdóttir 968
Unnur Jónsdóttir —
Sigríður Ólafsdóttir 946
Margrét Asgeirsdóttir —
Kristín Kristjánsdóttir 933
Meðalskor: 864 stig.
x x x x
Asa Jóhannsdóttir 933
Halla Bergþórsdóttir —
Ktistjana Steingrímsd. 921
B-riðill:
Þetrfna Færseth —
Sigríður Bjarnadóttir 1101
Að þremur umferðum
loknum í Butlerkeppni Bridge-
félags Reykjavíkur hafa feðg-
arnir Lárus Hermannsson og
Ólafur Lárusson tekið foryst-
una. Röð og stig efstu manna er
nú þessi:
TÍU vinsadustu lögin á íslandi þessa vikuna, samkvæmt útreikn-
ingum þáttarins „Tíu á toppnum":
1 (1) Candygirl ..............................Pal Brothers
2 (6) Broken down angel...........................Nazareth
3 (3) Sorrow .................................David Bowie
4 (2) Daydreamer .............................David Cassidy
5 (4) I shall sing ...........................Art Garfunkel
6 (7) Are you loncsome tonight ...............Donn.v Osmond
7 (8) Photograph .............................RingoStarr
8 (-) My music ...........................I»S8ins & Messina
Lárus Hermannsson og
Ólafur Lárusson 309
Hermann Lárusson og
Sverrir Ármannsson 304
Ásmundur Pálsson og
Stefán Guðjohnsen 297
Vilhjálmur Pálsson og
Sigfús Þórðarson 295
Ililmar Guðmundsson og
Jakob Bjarnason 295
Anton Valgarðsson og
Sigtryggur Sigurðsson 294
Jón Baldursson og
Sigurður Sverrisson 292
Guðlaugur Jóhannsson og
ÖmArnþórsson 292
Gunnar Guðmundsson og
Öm Guðmundsson 288
Hörður Arnþórsson og
Þórarinn Sigþórsson 284
Næsta umferð verður spiluð i
Domus Medica n.k. miðviku-
dagskvöld kl. 20.
FRA BRIDGEFELAGINU
ÁSUNUM, KOPAVOGI
Urslit 5. umferðar sveitakeppn-
innar urðu þessi:
Sveit Jóns vann
sveit Vilhjálms 20:0
Sveit Þcrsteins vann
sveit Eyjólfs 15:5
Sveit Lárusarvann
sveit Baldurs 20:0
Sveit Einars vann
sveit Kritjáns 20:0
Sveit Hrólfs vann
sveit Guðmundar 12:8
Röð efstu svéita er nú þessi:
Sveit Jóns Andréssonar 83 stig
Sveit Þorsteins Jónss. 78 stig
Sveit Vilhj. Þórssonar 69 stig
6. umferð verður spiluð á
mánudaginn kemur, en siðan
verður gert hlé á sveitakeppn-
inni. Firmakeppni félagsins
verður spiluð sunnudaginn 9.
og mánudaginn 10. des. n.k.
A.G.R.
9 (-) Igot a name .................................JimCroce
10 (9) Whyme ...............................Kris Kristofferson
Af listanum féllu finim lög:
My friend Stan — Slade (5) (hafði verið sex vikur á listanum),
Drifty away — Dobie Gray (10), Mind games — John Lennon (-),
Farewell Andromeda — Johh Denver (-) og Mamy blue — Stories
(-)■
Nýju lögin fimm eru:
11 Sweet Desiree .....................................Family
12 Leave me alone (Ruby Red Dress) ..............Ilelen Reddy
13 Knockin’ on heaven’s door........................Bob Dyian
14 Muscleof love ................................Alice Cooper
15 Just you and me...................................Chicago
Um listann er í sjálfu sér fátl að segja 1 þetta skiptið, annað en
það, að Ijóst er, að Jim Croce hefði getaö orðið stórstjarna, ef liann
hefði lifað lengur, og lag Dylans er úr kvikmyndinni „Pat Gari'tt og
Billy the Kid“, þar sem Dylan fór með lítið hlUIverk, sitt fyrsta í
kvikmynd, en hins vegar var Kris Kristofferson I aðalhlutverki 1
myndinni.