Morgunblaðið - 02.12.1973, Qupperneq 43

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1973
43
MAIGRET OG SKIPSTJÓRINN
Framhaldssagan
eftir Georges Simenon
Jóhanna Kristjónsdóttir
þýddi
Lögreglumaðurinn, sem hafði
verið sendur frá Groningen, tal-
aði dálítið striða frönsku. Þetta
var hár og ljöshærður ungur mað-
ur, virtist dálítið þurr á manninn,
en reyndist hinn alþýðlegasti.
Hann lagði oft áherzlu á orð sín
með smáhöfuðhneigingu og sagði:
Þér skiljið þetta vfst . . . eða við
getum víst verið sammála um . . .
Raunar gaf Maigret honum ekki
færi á að leggja ýkja mikið til
málanna.
— Þar sem þér hafið verið með
þetta mál á yðar könnu I sex daga
hafið þér sjálfsagt gengið tir
skugga um alla tima?
— Hvaðatíma meinið þér?
— Það væri til dæmis fróðlegt
að fá að vita, hvað sá myrti notaði
margar mfnútur til að fylgja ung-
frú Beetje heim og hvað tók hann
langan tíma að hjóla heimleiðis
aftur... Bíðið aðeins. Mér leikur
einnig hugur á þvi að vita, hvað
klukkan var, þegar Beetje kom
heim, og þar sem faðir hennar
vakti eftir henni hlýtur hann að
geta sagt okkur það. Auk þess
væri ekki úr vegi að fá að vita,
hvenær Cor kom aftur til skóla-
skipsins, þar hlýtur að hafa verið
vaktmaður, sem gæti sagt til um
það.
Lögreglumaðurinn varð dálitið
gremjulegur á svipinn, en svo reis
hann upp, eins og hann hefði
fengið hugdettu, gekk út í eitt
hornið á herberginu og kom aftur
með mjög óhreina derhúfu. Svo
sagði hann óþarflega seinmæltur:
— Við höfum haft upp á
eiganda þessarar húfu, en eins og
þér kannsi vitið lá hún í bað-
kerinu.. . Það er maður, sem við
köllum Baesen...Á frönsku
myndi það vera eins konar le
patron...
Ekki var á Maigret að sjá, hvort
hann hlustaði á það, sem mað-
urinn sagði.
— Við höfum ekki tekið hann
fastan, að sumu leyti vegna þess,
að við vildum reyna að fylgjast
með ferðum hans, og einnig
vegna þess, að hann er mjög vin-
sæll hér. Vitið þér hvar mynni
Ems er? Þegar út á Norðursjóinn
er komið eru nokkrar sandeyjar
um það bil tiu sjómílur héðan, og
á flóðinu fara sumar næstum
alveg á kaf. Ein þessara eyja
heitir Workum. Þar hefur maður
setzt að ásamt fjölskyldu sinni og
hann hefur fengið þá grillu, að
hann ætli að stunda þar kvikf jár-
rækt. Það er Baesen. Honum tókst
að fá rfkisstyrk, þvi að hann á
einnig að hafa eftirlit með ljós-
bauju. Auk þess var hann
skipaður borgarstjóri á Workum,
þar sem ekki búa aðrir en hann og
hans fjölskylda! Hann á vél-
knúinn seglbát og fer á honum
milli eyjarinnarog Delfzijl.
Maigret bærði ekki á sér.
Lögreglumaðurinn deplaði
augunum vandræðalega.
— Hann er furðufugl! Hann er
er um sextugt og eitilharður i
skapi. Hann á þrjá syni, sem allir
eru sjóræningjar, ekki betri hon-
um. Því að þér skiljið.. . ja, það
ætti kannski ekki að minnast á
það. En þér vitið ef til vill, að
Delfzijl fær megnið af sínu timbri
f rá Finnlandi og Riga... Bátarnir,
sem koma með það hingað, hafa
hluta þess á þilfari og það er fest
með sérstökum keðjum. En ef
hætta er á ferðum þá hafa skip
stjórarnir fyrirmæli um að
höggva á keðjurnar og láta
þilfarsfarminn fara fyrir borð,
svo að báturinn sökkvi ekki.
Skiljið þér, hvað ég er að far?
Ekki var hægt að segja, að
áhuginn ljómaði af Maigret
langarleiðir.
— Baesen er ræksni.. . og hann
þekkir alla skipstjórana, sem
koma hingað, svo að hann hefur
fengið þá til að makka rétt... Þeg-
ar þeir nálgast eyjuna hans, f inna
þeir sér iðulega átyllu til að
höggva á eitthvað af keðjunum,
svo að nokkur tonn af timbri fara
í hafið og á flóðinu berst það upp
á eyjuna hans I Workum. Strand-
góss. . . Skiljið þér? Baesen deilir
gróðanum með skipstjórun-
um... Og það er sem sagt húfan
hans, sem fannst f bað-
karinu... Það er aðeins einn
hængur á þessu. Hann reykir
aðeins pípu. En það er alls ekki
víst, að hann hafi verið einn.. .
— Og er þetta alit og sumt?
— Nei. Eitt er enn. Popinga
hefur — eða réttara sagt hann
hafði — sambönd út um hvippinn
og hvappinn og fyrir hálfum
mánuði var hann skipaður finnsk-
ur ræðismaður í Delfzijl...
Ljóshærði ungi maðurinn tók
andköf af einskærri hreykni yfir
afrekum sinum.
— Hvar var bátur Baesens
nóttina sem morðið var framið?
I Delfzijl... hann lá við
bryggjuna rétt hjá lóninu... Sem
sagt aðeins I fimm hundruð metra
fjarlægð frá húsinu.. .
Maigret tróð í pípu, gekk fram
og aftur og leit áhugalaus á
nokkrar skýrslur, sem hann
botnaði ekki minnstu vitund í.
— Þið hafið sem sagt ekki
komizt að neinu fleiru? spurði
hann og setti hendur í vasa.
Honum kom ekki á óvart, að sjá
unga hollenzka lögreglumanninn
setja dreyrrauðan.
— Vissuð þér þetta allt?
Svo var eins og hann áttaði sig.
— En alveg rétt. ..Þér hafið
verið hér í Delfzijl f allan dag.
Hann var augsýnilega dálítið
vandræðalegur.
— Ég veit ekki, hvað þessi
framburður, sem ég segi yður frá
nú, er mikilvægur... Það var á
fjórða degi frá morðinu.. .Þá kom
frú Popinga hingað. Hún sagði
mér, að hún hefði ráðfært sig við
prestinn um, hvort hún ætti að
ræða þetta við mig. Þér hafið
komið inn í húsið?...Nú, ekki
það. Ég skal láta yður fá
teikningu.. .
— Þökk fyrir, e'g er þegar
komin meðeina, sagði Maigret og
dró teikningar Duclos upp úr
vasanum.
Hollendingurinn varð hálf
kindarlegur, en hélt þó áfram:
— Henni varð litið út um
gluggann. . eftir að þau tvö,
Conrad og stúlkan, höfðu hjólað
af stað. Skömmu seinna kom
maður hennar hjólandi einn
aftur, en andartaki síðar sá hún
glytta i hjól Beetje í um það bil
hundrað metra fjarlægð.. .
— Það er að segja, eftir að
Conrad Popinga hafði fylgt
Beetje heim, þá kom hún ein
hjólandi í áttina að húsi Popinga!
Hvað segir hún við því!
— Ilver?
• — U nga stúlkan.
— Enn hefur hún ekkert sagt.
Ég hef sem sé ekki yfirheyrt
hana. Þetta er mjög alvarlegt mál.
Þér hafði kannski látið yður detta
það í hug: Afbrýðisemi. Skiljið
þér mig? Liewens er í bæjar-
stjórninni. ..
— Hvað var klukkan, þegar
Cor kom aftur til skólaskipsins?
— Já, bíðum nú við. Það höfð-
um við hérna...Hún var fimm
mínúturyfir tólf.
— Og hvenær var hleypt af?
— Fimm mfnútur fyrir
tólf... En svo er það derhúfan og
vindlastubburinn.
— Hafði hann hjól?
— Hér eiga allir hjól. Það er
svo hentugt. Ég á sjálfur
hjól. .. En þetta kvöld var hann
ekki með hjól.
— Hefur byssan verið
rannsökuð?
— Já. Það var byssa, sem
Conrad Popinga átti. Hún var
alltaf hlaðin sex skotum og lá i
náttborðsskúffunni hans. . .
— Of af hve löngu færi var
skotið... ?
— Sennilega af sex metra færi.
Það er einmitt fjarlægðin úr bað-
herbergisglugganum.. . og það er
mjög trúlegt, að skotið hafi verið
þaðan. Auðvitað vitum við það
ekki fyrir víst, því að það er
hugsanlegt, að Popinga hafi beygt
sig niður, þegar hann var að koma
hjólinu fyrir... en svo er það nú
þessi húfa... og ekki megið þér
gleyma vindlastubbnum!
— Ég gef ekki baun f>rir
vindlastubbinn! tautaði Maigret
lágt. Svo sagði hann:
'
—
.
Velvakandi svarer I slma 10- |
100 kl. 10.30—11.30. frá ‘
mánudafli tU föstudafls.
0 Velmegunar-
dásvefninn
Ingjaldur Tómasson,
Austurbrún 4, skrifar:
„Ég varð dálítið undrandi þegar
ég hlustaði á „rabbið“ i útvarp-
inu, er talið barst að hinni um-
deildu sögu, sem Olga G. Árna-
dóttir hefur þýtt úr sænsku og
lesið upp í barnatíma útvarpsins.
Sérstaklega fannst mér það
furðulegt að heyra fullyrðingu
hins ágæta útvarpsmanns um
ágæti sögunnar og skaðleysi
hennar á barnauppeldið. Hann
sagði eitthvað á þá leið, að sagan
gæti ekki skaðað börnin, þar sem
þau væru flest í skóla á þessum
tíma, og hlustuðu þess vegna ekki
á söguna. Samkvæmt þessu væri
snjallt að fella barnatlmann nið-
ur, ef það er rétt, að ekkert barn
hlusti á hann.
Það er vafalaust, að þessi
óhugnanlega saga er lesin I þeirri
trú, að margar saklausar barnssál1
ir hlusti, því að hún er eitthvert
mesta áróðursplagg og illgresis-
sáning, sem kommúnistar hafa
re.vnt að konta inn í huga óþrosk-
aðra barna. Þessi sáningarhérferð
gengur bara feti lengra í þessu en
venjulegt er í fjölmiðlum, skól-
um, leikhúsum, kvikmyndum og
víðar.
Það er aðeins þegar kommúnist-
ar koma fram ógrímuklæddir, að
almenningur hrekkur upp af sin-
um velmegunar-dásvefni. Það ef
hins vegar fullvfst, að þetta held-
ur áfram í auknurn ma-'ú. ef okkar
þjóð vaknar ekki fljötlega af lífs
gæðasvefninum og fylkir sér gegn
sósíal- og kommaliðinu, sem er á
góðri leið með að sligriða efnahag
fólksins rneð skattaráni og mesta
dýrtíðarflöði, sem þekkzt hefur.
Um þessi mál mætti skrifa Ianga
blaðagrein eða jafnvel bók, en
þessi skammtur af sannleika
verður að nægja að sinni.
Ingjaldur Töniasson."
0 Þakkirtil
útvarpsins
Ilelga Olafsdóttir,
Kleppsvegi 40, Reykjavík, skrif-
ar:
„Kæri Velvakandi.
Enn eitt bréf um útvarpið. Mig
langar til að koma á framfæri
þakklæti fyrir búnáðarþættina
hans Gísla Kristjánssonar. Mér
finnast þeir vera einhver bezti
tengiliðnrinn við hinar dreífðu
b.vggðir landsins, st'in völ er á.
Þeir gefa okkur gleggri innsýn í
líf fólksins á viðkomandi stiiðum
en langir f.vrirlestrar myndu
gera.
Það er oft fundið að því, að
stjórnandinn tali of niikið sjálfur.
Það kann vel að vera í sumum
tilfellum, — við vitum, að hinn
gullni meðalvegur er vandratað-
ur, en nteð tali sinu kernur stjörn-
andinn þeim, sem hann talar við,
oft að efninu og það er líka kost-
ur.
Annað kentur mér i hug; skyldi
það vera tilviljun, hvað þetta fólk,
sem hann talar við úti á landi,
talaroft fallegt mál?
Þættir Vilhelms G. Kristinsson-
ar, „Strjálbýli-þéttbýli", voru
ágætir, en þar urðu venjulega fyr-
ir svörum sveitarstjörar og bæjar-
stjórar — ntér fannst vanta hinn
almenna þorpsbúa, Væri ekki
hægt að kveðja dyra hjá Jóni
Jónssyni og konu hans til að fá
hugmynd um dagíega lifið á við-
komandi stað? Það gætu varla
orðið dýrir þættir. Ekkert dýrt
„stúdió", en slíkt skilst mér að sé
kostur hvað snertir okkar staur-
blanka hljöðvarp.
En í fáum orðum sagt, ég er að
þakka útvarpinu. Það er um ef
þagað yfir þvi, sem gott er.
Ilelga Olafsdötlir."
0 Orðalag á
sjónvarpsaug-
lýsingum
Ilólnifrfðiir Gestsdóttii.
Sunnubrtmt S, Kópavogi. skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Tvær auglýsingar, sem verið
hafa í sjónvarpinu undanfarnar
vikur hafa orðið mér tilefni bréfs
þessa.
Önnur auglýsingin er augljös-
lega ensk að uppruna en með ís-
lenzku tali og er þýðingin afar
slæm. Þar segir m.a.: „Þarna í
horninu var afi gamli vanur að
taka bað (he used to take a bath).
Á fslénzku er talað um að baða sig
eða fara í bað.
Hin auglýsingin er þannig orð-
uð, að kaupmaður, sem ætlar sér
að auglýsa vöru siria verður óvart
til þess að ófrægja hana og bein-
línis vara fólk við að kaupa hana.
Þar segir kona frá þvi, að mað-
urinn sinn sé hreint ekki mönn-
um sinnandi eftir að hann fékk
hljómburöartækin sín. Af hverju
er maðurinn ekki mönnutn sinn-
andi? Fékk hann göjluð eða ónvt
tæki?
Svo mun varla vera, heldur er
sennilega um hugsanaskekkju
auglýsandans að ræða. Þarna
hefði átt að segja, að maðurinn
væri frá sér numinn af hrifningu,
eða þvi um likt.
Ég tel þessi dænii sanna, að
sjónvarpinu væri full þörf á því
að hafa í sinni þjónustu smekkvis-
an kunnáttumann á íslenzkt ntál,
sent annaðist prófarkalestur aug-
lýsinga. Ka'ini þá vart til þess. að
svo fáránlega orðaðar auglýsingar
heyrðust í sjónvarpinu.
Hölnifríður Gestsdóttir."
0 Sala og dreifing
á því, sem gefið
er út af hinu
opinbera
Ölafur Giiðilllindsson. As-
garði, ísafirði, skrifar:
„Atvinnufyrirtæki og einstakl-
ingar þurfa iðulega að nota ýmsar
útgáfur ríkis og rikisfyrirtækja,
svo sem : Tollskrá. ibúðarskrár,
fasteignamat, hagtiðindi, skrá unt
sendiráð og ræðismenn, sérprent-
uð lög og reglugerðir, stjórnar-
skrá o.fl. o.fl.
Öll rit, sem gefin eru út af ríkis-
stofnunum og rikingu ættu að
vera fáanleg i öllum bökabúðum
hvar sem er á landinu. Ættu þær
að láta þeim, er þess óska, i té
lista um öll þessi rit og.verð á
þeim.
Núverandi tilhögun á dreifíngu
og sölu þessara rvta, hjá hinum og
öðrum stofnunum í Reykjavík, er
óviðunándi og óhepþileg. bæði
f’yrir ríkið og þegnana. Fyrst þarf
t.d. að leita uppi hja hvaða stofn-
un það, sem á þarf að halda er að
finna.
Er þess að vænta, að þessari
þunglamalegu og óhentugu að-
ferð verði breytt á þann veg, sem
hér er bent á.
Olafur Guðimiiidsson.”
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
!
I
Samtök sykur-
sjúkra selja
jólakort
EINS og áður hefur komið fram í
fjölmiðlum, líður að því lang-
þráða takmarki sykursjúkra, að
göngudeild fyrir þá verði opnuð í
Landspitalanum.
Af þessu tilefni hafa Samtök
sykursjúkra ákveðið að safna fé
til kaupa á þýðingarmiklum tækj-
um á deildina.
í þessu augnamiði seija þau nú
jólakort og jólapappir.
Ennfremur er öll fjárhagsað-
stoð frá fyrirtækjum og ein-
staklingum vel þegin.
Allar gjafir til samtakanna eru
frádráttarbærar við skattframtöl
gefenda.
Jólabasar
í Keflavík
í SUMAR stofnuðu eiginkonur
félaga björgunarsveitarinnar
Stakks, Keflavík-Njarðvík, með
sér klúbb, sem hefur það mark-
mið að aðstoða við fjáröflun til
starfsemi sveitarinnar. Björg-
unarsveitin, sem varð fimm
ára á þessu ári, hefur komið sér
upp fullkomnum útbúnaði til
björgunarstarfa og vinnur nú að
innréttingu húss, sem hún hefur
keypt undir starfsemi sina. Til
alls þessa þarf mikið fé.
Klúbbkonur hafa frá stofnun
klúbbsins komið saman eitt kvöld
f viku og búið til skemmtilega
muni á jólabasar, sem haldinn
verður í Tjarnarlundi i Keflavík
i dag sunnudag kl. 2. Auk
muna, sem klúbbkonur hafa
framleitt, verða á Basarnum
nokkrir munir, sem aðrir vel-
unnarar björgunarsveitarinnar
hafagefið.
Stjórn kvennaklúbbs
björgunarsveitarinnar Stakks
skipa:
Formaður: Hulda Guðráðs-
dóttir.
Varaformaður: Elín Guðnadótt-
ir
Ritari: Hallfriður Ingólfsdóttir
Gjaldkeri: Sólveig Þórðardóttir.
Misskilning-
ur leiðréttur
í SAMTALJ við Steinar J. Lúð-
vfksson rithöfund, i Morgunblað-
inu i gær, gætti nokkurs misskiln-
ings varðandi framhald þessa
viðamikla bókaflokks. I biaðinu
sagði, að „þetta bindi er hið
siðasta i bili“ og svo framvegis.
Síðar segir raunar i sömu grein,
að útgefendurnir hafi það í athug-
un að rekja sig aftur í timann, og
ekki þyki rétt að fara nær sam-
tímanum. Hið síðara er rétt, en
hið f.vrra ekki. Útgefendurnir
hafa þegar hafið undirbúning að
skráningu atburða fyrir 1928 og
eru allar likur á, að því verki
verði lokið í tæka tið fyrir útgáfu
1974, auk þess sem i undirbúningi
er sérstakt ritverk í þessum sama
bókaflokki, sem verður tilbúið til
útgáfu á næsta ári, en um efni
þeirrar bókar er ekki hægt að
gefa nánari upplýsingar að sinni.
Félagsmenn í Slysavarnafélagi
Islands eru rnargir áskrifendur að
bókaflokknum. Fjölmargir þeirra
hafa í dag haft samband við útgáf-
una og látið i ljös óánægju með
þær fréttir, að útgáfa hans félli
niður að sinni. Af þeim ástæðum
þykir mér rétt að leiðrétta
þennan misskilning og vil taka
það skýrt fram, að sjötta bindi
björgunar- og sjóslysasögu
Islands, ÞRAUTGÓÐIR A
RAUNASTUND, mun koma út
árið 1974.
Örlygur Hálfdánarson.
.....v