Morgunblaðið - 02.12.1973, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1973
Minning:
Ernst Thorbjöm Peder
sen stórkaupmaður
Aldarminning:
Guðbjörg Krist-
jánsdóttir
F. 10. júlí 1923.
1). 17. nóvem ber 1973.
Ernst var fæddur og uppalinn í
Kaupmannahöfn og bjó þar allan
sinn aldur.
Móðir Ernst var islenzk, Rósa
Jónsdóttir frá Valbjarnarvöllum í
Borgarhreppi, en hún fluttist ung
til Danmerkur í fyrri heims-
styrjöldinni. Hún giftist síðan
dönskum manni, Rasmus Peder-
sen, sporvagnastjóra í Kaup-
mannahöfn og var Ernst einka-
sonur þeirra.
Faðir Ernst lézt árið 1957 en
Rósa lézt fyrir um 2 árum í Kaup-
mannahöfn.
Á yngri árum hafði Ernst mjög
Iftinn samgang við íslandinga, og
þar var fyrst eftir síðari heims-
styrjöldina að lokinni skólagöngu,
að kynni hans hófust við þá i
sambandi við viðskiptaerindi
þeirra til Danmerkur.
Á þessum árum mun Ernst hafa
leyst úr mörgum vanda fyiúr ís-
landinga i Kaupmannahöfn, en
ekki mun alltaf hafa verið mikill
fjárhagslegur ávinningur, sem
knúði til þess, því að Ernst var
mjög greiðvikinn og vildi hvers
manns vanda leysa, ef hann var
beðinn um slíkt.
Á þessum árum lærði Ernst
fslenzku alveg til hlitarþótt nann
hefði lítið kunnað í henni áður, og
hann talaði svo góða íslenzku, að
ekki var hægt að heyra á mæli
hans, að hann væri útlendingur.
Ernst kom mjög oft til íslands i
viðskiptaerindum, enda átti hann
marga viðskiptavini hér og góð-
kunningja. Hann var líka mjög
vinsæll meðal vina sinna og hrók-
ur alls fangaðar í vinahópi.
Árið 1949 kvæntist Ernst ágætri
gæðakonu, Tove, sem reyndist
honum góður og tryggur lífsföru-
nautur fram til hinztu stundar,
Hún var einnig samhent honum í
vinskap og gestrisni við hina
mörgu íslenzku vini sem heim-
sóttu þau mjög oft á ferðum
þeirra til Kaupmannahafnar.
Þau eignuðust tvö mannvænleg
börn, Ann, sem nú er að læra
arkitektúr og Claus, sem er húsa-
smiður.
Tove býr nú ásamt börnum og
tendadótturinni Annie að Öster-
brogade 84, þar sem þau hafa
búið um nokkra ára skeið.
Þar er nú mikið skarð fyrir
skild, en minningin um góðan
dreng mun aldrei deyja.
FYRIR tæpum fimm árum, eða
hinn 20. desember 1968, lézt hér í
Reykjavík frú Guðbjörg Krist-
jánsdóttir, ekkja Ögmundar
Sigurðssonar skólastjóra í Flens-
borg, og var jarðsett við hlið
manns síns i Ilafnprfjarðar-
kirkjugarði þann 30. desember í
fylgd mikils fjölmennis.
Langar mig með fáum orðum að
minnast þessarar látnu merkis-
konu, þó það sé gert meira af vilja
en mætti.
Guðbjörg var fædd að Snær-
ingsstöðum i Svínadal i Austur-
Ilúnavatnssýsluþann 2. desember
1873, önnur systra i átta barna
hópi. Eftir fráfall beggja foreldra
fluttist hún fermingarvorið til
föðurbróðurs síns, séra Benedikts
Kristjánssonar að Grenjaðarstað,
og konu hans, Ástu Þórarins-
dóttur. Á því heimili dvaldist hún
sem elskuð dóttir og systir, þar til
að þvi kom að hún giftist
Ögmundi Sigurðssyni, þá kennara
við Flensborgarskóla, hinn 17.
september árið 1900.
Árið 1908 var Ögmundur ráðinn
skólastjóri gagnfræðaskólans í
Flensborg, og fluttust þau hjónin
þá i hið stóra og erfiða Flens-
borgarhús, þar sem þau bjuggu
við mikla rausn, þangað til húsið
brann vorið 1930.
í Flensborg vargaman að koma,
enda var þar mjög gestkvæmt,
húsmóðirin gestrisin og geislandi
af glaðværð, en húsbóndinn
fágaður heimsmaður, ræðinn,
fróður og skemmtilegur. Hann
var eftirsóttur fararstjóri útlend-
inga um ísland á sumrin. Hann
var mikill tungumálamaður og
hafði sérstaklega gott vald á
enskri tungu. Hann var duglegur
ferðamaður, en í þá daga var ekki
ferðazt um landið öðru vísi en á
hestum, og svo kunnugur landi og
þjóð var hann, að fáir munu hafa
staðizt honum snúning í þeim
efnum. Meðan á þessum ferða-
lögum stóð, sinnti Guðbjörg ein
heimili og búi af þvílíkum
dugnaði, að i frásögur var fært,
en í þá daga fylgdi einatt skepnu-
hald og heyskapur stóru heimili,
jafnvel þó í kapstað væri.
Eins og fyrr segir brann Flens-
borgarhúsið vorið 1930, og var
það þeim hjónum mikið áfall. Um
svipað leyti dapraðist Ögmundi
svo sjón, að sjálfsagt var, að hann
segði af sér skólastjórastarfi.
Eftir að þau hjónin höfðu um
skeið leigt sér húsnæði út í bæ,
keyptu þau Gerðið í Hafnarfirði,
litla fallega húsið í hraun-
jaðrinum við lækinn. í þessu húsi
bjuggu áður hjónin Ásthildur og
Pétur Thorsteinsson, og þvi
fylgdi einhver þokki, sem erfitt er
að koma orðum að, og ekki
minnkaði þessi þokki við komu
Guðbjargar og Ögmundar í húsið.
Hinn 29. október 1937 lézt
Ögmundur, og fluttust þá fljót-
lega í húsið til Guðbjargar hjónin
Guðrún dóttir hennar og Friðrik
A. Jónsson, eftir að þau höfðu
stækkað það og endurbætt, og
áfram hélt glaðværðin og gesta-
gangurinn í Gerðinu. Oft hef ég
leitt hugann að því, hve einkenni-
lega margir komust fyrir í þessu
húsi, sem sýndist svo lítið og yfir-
lætislaust að utan.
Haustið 1949 fluttist Guðbjörg
með dóttur sinni og tengdasyni í
hús þeirra að Garðastræti 11 i
Reykjavík, þar sem hún fékk sína
litlu fallegu íbúð og gat haft allt
eins og hún vildi. Þegar litla íbúð-
in rúmaði ekki gestina, var stóra
íbúðin á þriðju hæð alltaf nógu
stór, hve margir sem gestirnir
voru.
Guðbjörg hafði ævinlega haft
sterka löngun til að ferðast og sjá
sig um í heiminum, en aldrei haft
tóm til þess. Eftir að hún losnaði
undan húsmóðurskyldunum, brá
hún sér á kreik og ferðaðist mjög
mikið, bæði hér heima og erlend-
is. Fáa hef ég þekkt, sem nutu
þess til jafns við hana.
Guðbjörg var gæfukona, átti
góðan mann og vel gefin börn,
auk allra góðu vinanna og frænd-
anna. Þófór hún ekki varhluta af
sorginni. Fjóra drengina sína
missti hún í sjóinn: synina Þor-
vald í febrúar 1933 og Jónas
haustiðl946, sonarsynina Stein-
dór Sveinsson 1945 og síðast Þor-
vald Benediktsson með togaran-
um Júlí 1962. Öllu þessu tók hún
af miklu æðruleysi.
Guðbjörg var ákaflega mann-
blendin og hafði ríka ánægju af
að blanda geði við fólk, en hún
var um leið mjög trygglynd og
vinföst. Eðlilega eignaðist hún
marga vini á svo langri ævi, en
hún missti ekki sjónar af gömlum
vinum, þó að nýir bættust í hóp-
inn, enda var hann orðinn stór um
það erlauk.
Fram á síðustu æviár var Guð-
björg mikið á gangi, ýmist til að
heimsækja vini eða bara hreyfa
sig. Eflaust hafa margir veitt eft-
irtekt þessari smágerðu konu,
sem gekk svo hratt um
göturnar, var fjaðurmögnuð
og kvik í hreyfingum og jafn-
an svo fín í klæðaburði,
að hún gat þess vegna verið
að fara i samkvæmi. Ilenni fannst
það vera óvirðing við sjálfa sig að
ganga ekki vel til fara, og hratt
gekk hún sökum þess hve allur
seinagangur var hennu mjög á
móti skapi.
Guðbjörg fékk hægt andlát,
sofnaði út af eins og þreyttur
maður eftir langan vinnudag.
Ilún var þess fullviss, hvað við
tæki, og kveið engu.
A hundrað ára afmælisdegi
hennar í dag minnast hennar
frændur og vinir að Garðastræti
11, þar sem dóttir og tengdasonur
hafa opið hús í þakklætis- og virð-
ingarskyni við minningu hennar.
Asta Jónasdóttir.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð við andlát og útför
mæðginanna
KRISTÍNAR
VERMUNDSDÓTTUR
ogSKARPHÉÐINS
EIRÍKSSONAR
frá Vatnshlíð.
fyrir hönd vandamanna
Eirikur Sigurgeirsson og börn.
Guðjón Hólm.
t
Dóttir mín og móðir okkar,
VIGDÍS HELGA JÓNSDÓTTIR,
Fiókagötu 3, Hafnarfirði,
verður jarðsungin frá Þjóðkirkjunni I Hafnarfirði, þriðjudaginn 4. des,
kl. 2 e.h
Guðny Guðmundsdóttir,
börn hinnar látnu.
Útför föður okkar og brpður
SVAVARS GUÐJÓNSSONAR
Snorrabraut 33
verður gerð frá Fossvogskirkju mánudaginn 3 desemberkl 1.30
Reynir Svavarsson, Svavar Svavarsson
Anna Pálsdóttir, Sigríður Guðjónsdóttir
Gunnfriður Guðjónsdóttir, Sigriður Halldóra Guðjónsdóttir.
t
Konan mín, móðir okkar og tengdamóðir
ÞÓRDÍS GUÐJÓNSDÓTTIR,
H verfisgötu 1 9,
er lézt 26 nóvember, verður jarðsungin frá Fossvogskirkju, þriðju-
daginn 4 des kl 1.30
Ögmundur Kristófersson, Jóhanna Ögmundsdóttir,
Auðbjörg Ögmundsdóttir, Sigfús Guðmundsson.
t
Þökkum innilega vináttu og hlýhug við andlát og jarðarför
HANNESAR HELGASONAR
frá ísafirði
F.h. aðstandenda
Helgi Hannesson
Sigurður Hannesson
t
Hjartanlegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við fráfall móður okkar
tengdamóður, ömmu og langömmu
SIGURBJARGAR JAKOBSDÓTTUR
frá Siglufirði.
Sigríður Guðlaugsdóttir Hilmar Þorkelsson
Ottó R. Guðlaugsson Málfríður Gunnarsdóttir
Stefnir Guðlaugsson Guðný Garðarsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir færum við öllum þeim, er auðsýndu samúð og vináttu
við andlát og jarðarför móður okkar og tengdamóður,
KRISTÍNAR SIGURÐARDÓTTUR
frá Skútustöðum
Sérstakar þakkir sendum við Mývetningum fyrír þann sóma, er þeír
sýndu minningu hennar.
Jóhanna Hermannsdóttir,
Þórhallur Hermannsson, Sigríður Pálsdóttir,
Ingunn Hermannsdóttir, Jónas Pálsson,
Ingíbjörg Hermannsdóttir, William Dinusson,
Hallur Hermannsson, Sigurveig Halldórsdóttir.