Morgunblaðið - 08.02.1974, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. FEBRUAR 1974
19
Unnið að gerð
þriggja herflug-
valla í Sýrlandi
Washington, 7. febr. AP
IIAFT er eftir áreiðanlegum
heimilduin, að Sýrlendingar séu
að gera þrjá nýja herflugvel li,
sem útbúnir eru flugvélaskýlum
HÖRÐ átök urðu í síðustu viku
milli landbúnaðai verkamanna
og hermanna í Bolivíu, svo
sem frá var skýrt í fréttuin.
Atta manns biðu bana í átök-
unum og margir særðust.
Mvndin var tekin 31. jan. rétt
fvrir utan borgina Coeha-
bainba, þar sem barizt var um
þjóðvegi. Ung stúlka setur sjal
sitt fyrir vitin, meðan hún
gengur frainhjá likum tveggja
verkamanna.
Kínverjar lítt hrifnir
af Moskvuför Nixons
Tokío, 7. febr. AP.
□ PEKINGSTJÓRNIN
hefur látiS í Ijós álit sitt á
fyrirhugaðri Moskvuheim-
sókn Riehards Nixons,
forseta Bandaríkjanna á
sumri komanda. í langri
grein fréttastofunnar
Nýja-Kína segir, að við-
leitnin til að bæta sambúð
Sovétríkjanna og Banda-
ríkjanna sé „ímyndun . . .
hrein blekking, sem eigi
eftir að springa eins og
sápukúla“, eins og komizt
er að orði.
í greininni er farið
hörðum orðum um utan-
ríkisstefnu Leonids Brezh-
nevs, leiðtoga sovézka
kommúnistaflokksins.
Segja Kfnverjar hana
„hugaróra og hneyksli" og
á hún byggist á árásar- og
útþensluhugmyndum.
Frá því Nixon heimsótti Kína
árið 1972 hafa Kinverjar reynt að
gera sem minnst úr hvers konar
tilraunum stjórna Bandaríkjanna
og Sovétríkjanna til bættra sam-
skipta. Þeir óttast, að samvinna
þessara stjórna eigi eftir að gefa
Sovétmönnum frjálsar hendur
bæði i Evrópu og á landamærum
Kína og Sovétríkjanna.
í grein Nýja Kína er farið
niðrandi orðum um Brezhnev en
þess gætt vandlega að fordæma
ekki Nixon. Talað er um sam-
komulagsumieitanir Sovétmanna
Mindszenty andvígur
ráðstöfun Páls páfa
Vinarborg, 7. febr. AP.
JOSEF Myndszenty, kardi-
náli, sem verið liefur í út-
legð síðustu þrjú árin, hef-
ur birt yfirlýsingu, þar
sem hann neitar því af-
dráttarlaust að hafa verið
samþvkkur þeirri ákvörð-
un páfa að svipta hann
kirkjulegum embættum
sínum í Ungverjalandi.
Ritari kardinálans, Tibor
Meszaros, las yfirlýsinguna á
þýzku og ungversku fyrir blaða-
mönnum 1 Vínarborg i dag, og
tilkynnti jafnframt, að kardinál-
inn hefði þá skömmu áður gert
páfa boð um, að hann mundi
skýra mál sitt fyrir fjölmiðlum,
en hann mun hafa talið sig til
þess knúinn eftir að fréttir höfðu
birzt um það í evrópskum blöðum
að hann hefði eftir mikil bréfa-
skipti við páfa, fallizt á ráðstöfun
hans.
Kardinálinn gefur m.a. eftirfar-
andi ástæður fyrir því, að hann
neitaði að láta sjálfviljugur af
embætti:
1. Ungverjaland og kaþólska
kirkjan i Ungverjalandi njóta
ekki frelsis.
2. Forysta kirkjunnar í Ungverja-
landi er í höndum stjórnarstofn-
unar, sem komið var á föt af
kommúniskum stjórnvöldum
landsins og er stjörnað af þeim.
3. Hvorki erkibiskupar né biskup-
arhafa nokkra aðstöðu til að hafa
áhrif á embættisskipan og störf
ofangreindrar stjórnarstofnunar
kirkjunnar.
4. Stjórnvöld ákveða hverjir fái
störf á vegum kirkjunnar og
hversu lengi þeir gegna þeim
störfum. Sömuleiðis ákveður
stjórnin hverja biskupar mega
vígja til prestsstarfa.
5. Það frelsi, sem ungverska
stjórnarskráin kveður á um, að
menn hafi, bæði til að fylgja sann-
færingu sinni og trú, er aðeins i
orði, — það er bælt niður á borði.
og Bandaríkjanna sem samkeppni
um heimsyfirráð, þar sem Sovét-
menn séu dæmdir til að tapa. Sagt
er, að Sovétmenn reyni að nota
SALT-viðræðurnar til þess að
sundra Evrópu en það eina, sem
þeir hafi haft upp úr því, hafi
verið að vekja vaxandi tortryggni
og óróleika bæði í Austur- og
Vestur-Evrópu. Kjarnorkukapp-
hlaup Bandaríkjanna og Sovét-
ríkjanna segir greinarhöfundur
að fari harðnandi dag frá degi og
þó að þau hafi ákveðið að hefja
SALT-viðræðurnar aftur 19.
febrúar nk., sitji þar í raun og
veru allt fast og enginn von sé um
árangur.
Nýja Kína segir, að helzta
bitbein stórveldanna sé Evrópa,
þar sem Sovétmenn vilji viðhalda
andrúmslofti friðar og bættra
samskipta jafnframt því að
byggja stöðugt upp hernaðarstyrk
sinn í Evrópu. Markmiðið sé að
grafa undan stöðu og styrk
Bandaríkjanna í Vestur-Evrópu.
,,Til þessa hafa tilraunir Sovét-
manna mistekizt," heldur greinin
áfram, og ,,í Austurlöndum nær
hafa Sovétmenn einnig glatað
frumkvæðinu í hendur Banda-
ríkjunum og verið settir skör
lægra". Loks segir, að Sovét-
mönnum hafi heldur ekki tekizt
Framhald á bls. 22
úr steinstevpu og stáli til varnar
hugsanlegum loftárásum ísraels-
inanna. Flugvellir þessir eru í
Sharat, Suweida og Abu ad Dubur
og er talið, að þeir verði tilhúnir
til notkunar eftir nokkra mánuði.
Þar með geta Sýrlendingar dreift
flugflota sínuin meira en áður.
Af hálfu sýrlenzkra yfirvalda
hefur verið talað um að viðhalda
hernaðarástandi milli Sýrlands og
Israels með það fyrir augum m.a.
að grafa undan efnahagslífi Isra-
ela með þvt að neyða það til að
hafa þúsundir varaliðsmanna
sinna i viðbragðsstöðu.
1 sex daga strfðinu 1967 mátti
heita, að ísraelski flugherinn
þurrkaði flugher Egj'pta út f
skyndiárás á flugvélar Egypta
sem geymdar voru óvarðar undir
beru lofti. Með þessu móti náðu
Israelsmenn algerum yfirburðum
í lofti og gátu unnið skjótan sigur.
I októberstyrjöldinni varð ísra-
elum ekki eins vel ágengt vegna
þess, að egypzku flugvélarnar
voru i sérstaklega styrktum skýl-
um. Sýrlendingar urðu hins vegar
fyrir miklu flugvélatjóni þá. isra-
elar segjast hafa grandað 185
flugvélum þeirra, en Rússar hafa
þegar sent þeim 130 vélar í stað-
inn og taka þátt i endurskipulagn-
ingu sýrlenzka flugflotans af
fullum krafti.
Dæmd í
megrunar-
kúr fyrir
yfirdrátt
Los Angeles,7. febr. NTB.
26 ÁRA kona í Los Angéles var
nýlega dæmd í megrunarkúr fyrir
að hafa gefið út innistöðulausar
ávísanir. Dómarinn i máli kon-
unnar upplýsti, að sk.vrsla réttar-
lækna benti til þess, að samband
væri milli holdafars konunnar og
þess, að hún hefði tilhneigingar
tilyfirdráttar í tékkheftinu sínu.
Konan heitir Gloria Owens og
er frá Martinez í Kaliforniu. Hún
er 125 kg að þyngd og var dæmd
til að megra sig þar til hún væri
komin ofan i 95 kg — tækist það
ekki innan tilskilins tíma yrði
hún að fara i fangelsi.
Pompidou veikur
París, 7. febr. NTB
FORSETI Frakklands, George
Pompidou, hefur veikzt af innflú-
ensu og verður rúmliggjandi á
næstunni, að því frá er skýrt í
París. 1 tilkynningu, sem birt var
í forsetahöllinni, undirritaðri af
lækni forsetans, sagði það eitt, að
hann hefði 38—39 stiga hita af
völdum inflúensu en fregn þessi
hefur vakið upp að nýju vanga-
veltur um heilsufar forsetans al-
mennt og hugsanlegar afleiðingar
þess, að honum versni svo, að
hann verði að fara frá embætti.
Stjórnmálamenn í Frakklandi
hafa velt þessu fyrir sér allt frá
því haustið 1972 og eftir fund
Pompidous með Nixon sl. sumar
var mikið skrifað og skrafað um
sjúkleika hans. Af hálfu stjórnar-
talsmanna hefur það eitt verið
upplýst, að hann þjáist af liða-
bólgu og fái tíðum inflúensu en i
júní sl. var sagt eftir góðum
heimildum að hann notaði lyfið
kortison og það hefði valdið þrota
þeim f andliti hans, sem talinn
hefur verið eitt helzta merki
alvarlegs sjúkleika.
Roy Medvedev um bók Solzhenitsyns:
Hygg fáir verði samir
eftir lestur bókarinnar
Moskvu, 7. febr. NTB
SAGNFRÆÐINGURINN Rov
Medvedev hefur sent vestræn-
um blaðamönnum 1 Moskvuvf-
irlýsingu, þar sein hann fer
lofsorðum um nýjustu bók
Alexanders Solzhenitsyns,
„Arehipelago Gulag“ og segir,
að allar mikilvægar upplýsing-
ar í bókinni, sem fjalli um
ástandið í sovézkuin fangabúð-
um á valdatíma Stalíns, séu
fullkomlega áreiðanlegar.
Medvedev hefur flestum öðr-
um meiri þekkingu á Stalins-
timanum í Sovétríkjunum og
hefur skrifað um hann bók
„Látið söguna dæma '. Hann er
yfirlýstur marxisti en fylgjandi
lýðræðissinnuðum sósíalisma
og var rekinn úr kommúnista-
flokki Sovétríkjanna árið 1968
fyrir að birta grein á Vestur-
löndum, þar sem hann varaði
við tilhneigingum sovézkra
ráðamanna til að stalinisera
sovézkt þjóðfélag.
Medvedev, sem er 49 ára að
aldri, skrifar i yfirlýsingu
sinni, að Solzhenitsyn nái jafn-
vel lengra í lýsingum sínum á
mannvonzku en Dostojevski
hafi nokkru sinni tekizt. „Eg er
ekki að öllu leyti sammála
Solzhenitsyn í einstökum atrið-
um og hann sýnir glöggt, að
hann er andstæður marxisma,"
segir Medvedev en bætir svo
við: „Bók lians er hins vegar
full af athugasemdum, sem
urðu til fyrir áhrif af þjáning-
um milljóna manna, — þján-
ingum, sem eru verri en nokk-
uð annað, sem þjóð vor hefur
upplifað. Enginn, sem slapp lif-
andi frá þessum hræðilega
e.vjaklasa vinnubúða og fang-
elsa stalinstimans, kom þaðan
samur maður, Eg held og, að
fáir verði samir eftir lestur
bðkar Solzhenits.vns og því get
ég ekki hugsað mér neina aðra
bök, hvorki í rússneskum bók-
menntum né i heimsbókmennt-
unum yfirleitt, sem stenzt sam-
jöfnuð við „Arehipelago
Gulag “.
Sem kunnugt er, á Roy Med-
vedev tvíburabróður að nafni
Zhores, hann er erfðafræðing-
ur að menntun og dvelst nú i
London. Þangað fór hann í vís-
indaferð á sl. ári og var sviptur
sinum sovézka rikisborgara-
rétti meðan hann var erlendis
og honum meinað að snúa heim
aftur.