Morgunblaðið - 02.03.1975, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. MARZ 1975
45

Líkið ð grasfletinum
Jt&o
7r
FYRSTI KAFLI
— Jæja, fyrst þið endilega
viljið, skal ég koma með ykkur.
En ég set eitt skilyrði: ekki fleiri
morð! Mér er farið að þykja meira
en nóg um þau sem þegar hafa
verið framin.
Johannes M. Ekstedt, prófessor
í fornleifafræðum, með egypskar
fornminjar sem sérgrein, hafði
hér með gefið yfirlýsingu og bæði
ég og Einar vörpuðum öndinni
léttar. Það lék ekki á tveimur
tungum, að föður minum ljúfum
veitti ekki af hvíld og hressingu,
hann hafði horast óhugnanlega
mikið við vetrarlangan uppgröft í
eyðimörkinni og síðan hann kom
heim hafði hann verið önnum
kafinn við að vinna úr þeim gögn-
um sem hann hafði safnað og biðu
þess eins að vera birt i Mitteil-
ungen der Voderasiatisch-
agyptischen Gesellschaft eða í
einhverju ámóta óskiljanlegu
tímariti. Þar sem Einar — og ég
reyndar líka — hafði ákveðið að
verja síðustu tveimur vikum
sumarleyfisins í Skógum og þar
sem Skógar eru meðal friðsælustu
sveitaþorpa í allri Svíþjóð, sann-
kallaður sælureitur — var undur
eðlilegt að við reyndum með öll-
um ráðum að telja pabba á að
koma með okkur. Það kom okkur
á óvart og gladdi okkur mjög, að
hann féllst á það — i fyrsta skipti
í fimmtán ár — að rífa sig frá
sínum heittelskuðu vísindastörf-
um, og við samþykktum því í einu
hljóói skilmála hans.
Athugasemd hans um morðin
mörgu var þó ekki aðeins innan-
tómt glamur eða spaug. Eftir því
sem ég bezt veit er faðir minn i
hvívetna ánægður með þann
tengdason, sem ég hef fært
honum og hann hefur aðeins
fyrirvara þar á í einu atriði:
óhemjulegur áhugi Einars á saka-
málafræði. Við höfum bæði ein-
stakt lag á að flækja okkur í hin
sérkennilegustu morðævintýri,
vinátta okkar og lögregluforingj-
ans Christers Wijk, áhugi Einars
á leynilögreglusögum, allt þetta
fer i taugarnar á föður mínum,
sem er á þeirri óvenjulegu skoðun
að lík verði að vera að minnsta
kosti þrjú þúsund ára gamalt til
að hafa áhugagildi. Nú vildi svo
til að í blöðunum síðustu daga
hafði mikið verið skrifað um
viðurstyggilegt morð, sem hafði
verið framið: kona hafði fundist
látin í kofforti, og þar sem
Christer stýrði rannsókn málsins
gleypti Einar af ákefð allar nýj-
ustu fréttir varðandi málið og bar
þær himinlifandi í föður minn og
mig, og fengum við krassandi
blóði drifnar lýsingar, svo og
þokukenndar og óljósar kenn-
ingar, bæði við morgunverðar-
borðið, siðdegiskaffið eða kvöld-
matinn... þar til faðir minn
missti þolinmæðina og lýsti því
yfir að hann færi ekki með okkur,
nema ofangreindu skilyrði yrði
fullnægt:
— Ekki fleiri morð... ekki
undir nokkrum kringumstæðum.
Við sannfærðum hann um að
Skógar vektu ekki annað en góðar
og göfugar hugrenningar og
fallegan ásetning — við gætum
sem sagt notið sumarleyfisins á
allra ljúfasta máta. Einar tók af
skarið og kastaði hálflesnum
kvöldblöðunum í pappírskörfuna
og áður en við var litið vorum við
þrjú að reyna að sannfæra okkur
um, að við þyrftum nánast engan
farangur með, og hversu óþarft
væri að fara klyfjaður af bókum
og fötum, þegar ekki stæði til að
vera í burtu nema í tvær vikur.
En svo söfnuðum við auðvitað
saman stöflunum af bókum og
fötum og yfirhöfnum og settum
þetta allt niður i töskur og poka,
svona til að vera viss. Síðan geng-
um við til náða dauóþreytt og
eftirvæntingarfull, eins og maður
á einmitt að vera daginn áður en
farið er í sumarfrí.
Þetta var þriðjudagurinn fjórt-
ándi ágúst, klukkan var átta að
morgni og veðrið gat ekki fegurra
verið. Ég var í sólskinsskapi og
horfði í uppnuminni hrinfningu á
allt sem fyrir augu bar á leiðinni.
Til að halda upp á nýfenginn
doktorstitil hafði Einar útvegað
sér notaðan Fordbíl á heldum
óákveðnum aldri og ekki var
heldur alveg öruggt að kveða upp
úr með litinn á honum. Nú reyndi
hann að koma fyrir öllum teppun-
um, bókunum töskunum, rit-
vélunum í aftursætinu, þó svo að
það myndi ekki hrynja ofan á þau
pabba og Thotmes III.
— Já, sagði ég glaðlega og
reyndi að setja á mig geysilegan
stóran stráhatt. — Eiginlega
erum við eins og sirkusflokkur
sem ferðast stað úr staó.
I fimm vikur höfðum við Einar
flakkað um Suður-Evrópu i Eord-
bilnum — ábyrgðarlaust og
himinsæl — og þess vegna vorum
við bæði brún og útitekin frá
toppi til táar.
— Já, elskan, það getur verið,
sagði hann og brosti ástfanginn til
mín — að vió litum út fyrir að
vera flakkarar. Aftur á móti held
ég að engum detti i hug að hann
pabbi þinn sé annað en það sem
hann er — lærður og frægur
prófessor frá Uppsölum, sem
hefur verið rifinn úr eðlilegu um-
hverfi sínu og neyddur til að fara
í fri.
Greindur prófessor tautaði eitt-
hvað og rey-ndi að troða sér niður
á því takmarkaða rými i aftursæt-
inu sem eftir var, og þegar ég leit
á silfurhvitt hár hans og glettnis-
legt augnaráð hans bak við horn-
spangargleraugun og tvídjakkann
sem var alltof víður, en fór
honum samt furðuvel, þá gat ég
ekki varizt þeirri hugsun að það
eina sem fólk kynni að villast á í
sambandi við hann væri heimilis-
fangið. Það gat fullt eins verið
Cambridge eins og Uppsalir.
Thotmes III hafði komið sér
tignarlega fyrir efst ofan á
farangursstaflanum og nú var
hún að keppast við að þvo mjalla-
hvitan feldinn. Thotmes lét ekki
eina bilferð koma sér úr jafnvægi
— meira þurfti til að raska ró
hennar. Enginn veit, í hvaða
ævintýrum hún hafói lent, fyrr en
hún rak trýnið upp úr nýopnaðri
konungsgröf i Egyptalandi og
horfði þar í augun á undrandi
visindamanni úr Svíþjóð. En hún
hafði sætt sig við örlög sín af
upphafinni, nánast háðslegri
sálarkyrrð. Hún var enn, á ein-
hvern dularfullan hátt umlukt af
þessum ógnvekjandi heilagleika
sem heimaland hennar hafói
eignað henni i fyrndinni. En
hvers vegna dýr sem eftir lögum
náttúrunnar er skapað eins og
lítil og liðug kisa, þurfti að hljóta
nafn hins mikla stríðskonungs
Thotmesi III var mér raunar hul-
VELVAKAIMDI
Velvakandi svarar i sima 10-100
kl. 10.30— 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
% Starfsemi
Rauða krossins
Aslaug Stefánsdóttir, Haga-
mel 30, skrifar:
„Velvakandi góður.
Öskudagurinn er nú liðinn.
Hann hefur í fjöldamörg ár verið
aðalfjáröflunardagur Rauða kross
Islands. Öefað hafa margir ef
ekki flestir Islendingar styrkt
R.K.I. með því að kaupa merki
þennan dag, eins og mér hefur
alltaf þótt sjálfsagt að gera þegar
þetta félag og önnur, sem starfa í
þeim tilgangi að veita okkur hjálp
á neyðar- og hættustund, eiga í
hlut. Með okkar litla framlagi vilj-
um við votta öllum þeim hundruð-
um sjálfboðaliða, sem að þessum
málum vinna, virðingu okkar, —
starf þeirra er svo mikilvægt, og
miklu mikilvægara en mörg okk-
ar gera sér grein fyrir.
Þá kem ég að eiginlegu tilefni
þessa bréfs, og vil ég mælast til að
forráðamenn R.K.I. svari. Gef
þeim hér með tækifæri til að leið-
rétta, ef rangt er með farið.
Nú er mikið talað um, að þegar
R.K.I. opnaði gistiheimili sitt við
Skipholt hér í Reykjavík í desem-
ber s.l., hafi verið haldin heil-
mikil veizla. Fyrst kokkteilveizla
fyrir fjölda manns (húsnæði tek-
ið á leigu í öðru hóteli hér í bæ)
og síðan kvöldverðarboð fyrir
broddborgara i hinu nýja gisti,-
heimili þar sem vin var einnig
veitt eins og hver vildi og hafi
jafnvel gestum þótt nóg um.
Sé þetta rétt, er það þá þannig,
sem farið er með fé það sem al-
menningur „styrkir" R.K.I. meö í
góóri trú?
Ef þetta er alrangt, þá væri gott
að fá það leiðrétt. Liknarstarf má
ekki liggja undir slíku.
Að lokum, — er þaó rétt, að
framkvæmdastjóri (stjórar)
R.K.I. taki laun eins og æðstu
embættismenn ríkisins, með
risnu og tilheyrandi?
Kær kveðja.
Aslaug Stefánsdóttir."
Við snerum okkur til Björns
Tryggvasonar, formanns R.K.Í.,
með þær spurningar bréfritara,
sem snertu veizluhöldin, en um
launakjör framkvæmdastjórans
verður ekki fjallað hér, þar sem
þessir dálkar eru ekki réttur vett-
vangur til að fjalla um kjör ein-
staklinga. Bréfritari gæti hins
vegar snúið sér beint til R.K.I. til
að fá þær upplýsingar.
Svar Björns Tryggvasonar er á
þessa leið:
„Mér er skylt að svara spurn-
ingum þeim, sem fram koma i
bréfi Áslaugar Stefánsdóttur.
Regla félagsins er að sýna hóf-
semi i veitingum. Eins og blaða-
menn og gestir þeir muna, sem
viðstaddir voru vígslu sjúkra-
hótels Rauða krossins þann 10.
desember var stjórnarmönnum
félagsins og nokkrum boðsgestum
veittar þar kökur og kaffi.
Bréfritari á við það tilefni, þeg-
ar haldið var upp á 50 ára afmæli
félagsins í tengslum við aðalfund
þess 7. september s.l. Þá var
Rauða kross hótelið sýnt og kynnt
aðalfundarfulltrúum af öllu land-
inu og hugmyndir þær, sem aó
baki stofnunar þess lágu skýrðar,
og glasi lyft í allri hófsemi til að
minnast merkra tímamóta. Þá var
fulltrúum boðið til kvöldverðar
ásamt mökum og þeim veitt rauð-
vínsglas.
Björn Tryggvason."
0 Óþýddir titlar
kvikmynda
Maður kom að máli við Velvak-
anda og sagðist hafa veitt því
athygli að undanfarið hefði þess
gætt í auknum mæli, að titlar
kvikmynda væru látnir óþýddir.
Daginn, sem samtalið átti sér stað
voru hvorki meira né minna en
fjögur dæmi um þetta i auglýsing-
um kvikmyndahúsanna í Mbl.
Maðufinn sagði aö þetta væri
mikil afturför, — að vísu væri svo
um sumar titla að erfitt væri að
þýða þá á íslenzku, en þá yrði að
nefna myndirnar einhverju öðru
nafni.
Undir þetta tekur Velvakandi
mjög eindregið. I framhaldi af
þessu er ástæða til að gera að
umtalsefni málfar auglýsinga al-
mennt. Auglýsingastofur hafa ris-
ið hér upp eins og gorkúlur
síðustu ár, og er ekki nema gott
eitt um það að segja, enda munu
flestir viðskiptavinir þeirra á
einu máli um að fjármunir, sem
varið er til auglýsingar á vörum,
nýtist betur þegar fagfólk hefur
haft hönd í bagga. Eitt hefur þó
alveg orðið útundan og það er
vöndun málfars i auglýsingum.
Þetta á ekki síður við um þær
auglýsingar, sem koma frá auglýs-
ingastofum. Að visu hljóta að
vera hér heióarlegar undantekn-
ingar, en þetta er mál, sem þyrfti
að taka til gaumgæfilegrar athug-
unar. Þeir fjölmiðlar, sem taka
við auglýsingum eiga hér beinan
hlut að máli, og verður ekki ann-
að séð en að þeir ættu aó geta haft
eftirlit með þvi að auglýsingarnar
væru á þokkalegu máli.
83? SIG6A V/GGA £ ý/LVERAU
LVtbZ.
úvmvott l
VH/A9 Vltfo A9 BG GMcl9)Ó\(l
úíog mvi
Atvinnu-
málanefnd
sett á fót
KOSIN hefur verió at-
vinnumálanefnd Reykja-
vikur. Nefndin er kosin
til þess að fylgjast með
þróun atvinnumála í
borginni. Nefndin var
kjörin á fundi borgar-
stjórnar sl. fimmtudag.
Formaður nefndarinnar
er Magnús L. Sveinsson.
I nefndina voru kjörnir af
D-lista: Magnús L. Sveinsson,
Hilmar Guðlaugsson, Barði
Friðriksson og Haukur Björns-
son. Af B-lista voru kjörin:
Magnús Stephensen, Páll
Magnússon og Þórunn Valdi-
marsdóttir.
— Slagsíðan
Framhald af bls. 15
andi sælgætissölu inni í húsinu.
Krakkarnir hafa haft minni fjárráð nú
siðustu 3—4 vikurnar; það hefur
gætt verulegs samdráttar í þessum
efnum hjá þeim og þar með I drykkj-
unni."
Og Ólafur Haukur Árnason,
áfengisvarnaráðunautur, bendir á.
að fjöldi þeirra unglinga, sem lög-
reglan I Reykjavík handtaki vegna
ölvunar, haldist i nokkuð beinu hlut-
falli við almenna áfengisnotkun i
landinu, en hún er í beinum tengsl-
um við efnahagsmálin. Þannig voru
árið 1968 og 1969 mögur ár,
áfengisneyzla þjóðarinnar, mæld i
lítrum á mann, var minni en áður og
á sama tima voru handtökur ungl-
inga minni en áður.
Ljóst er, að einhver samdráttur
verður í efnahagslifinu nú á næst-
unni, hversu lengi sem það varir, en
ef til vill verður ein afleiðing þessa
sú, að áfengisneyzla unglinga
minnkar. Fátt er svo með öllu illt að
ekki boði nokkuð gottl
--sh.
Notaóirbilartilsölu
Sýningarskáli okkar er
bjartur, rúmgóður og
hlýr.
OG HANNER
VIÐ
HLEMMTORG
Getum tekið nokkra ný-
lega og góða bila til sölu-
meðferðar. Komið með
bilana til okkar — og við
seljum þá.
Allt á sama stað
EGILL
VILHJALMSSON
HE
Laugavegi 118-Simi 15700