Morgunblaðið - 21.05.1975, Page 27
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. MAl 1975
31
Minning:
Helena Hallgrímsdóttir
fyrrum yfirhjúkrunarkona
Guðrún Ólafsdóttir
frá Bergvík - Minning
F. 30. júnf 1910.
D. 9. mal 1975.
ÞAÐ er lögmál mannlegs lifs að
fæðast til að deyja einhverntima
seinna, oftlega með nokkrum
aðdraganda, en einnig nánast
fyrirvaralaust. Kallið kemur og
það verður ekki sniðgengið. Ferð-
inni er lokið. Og dvölin hinumeg-
in við tjaldið hefst og þar kann að
bíða hið lengi þráða fyrirheitna
land.
Við á hjúkrunarheimilinu Sól-
vangi vorum að hefja ráðningu
starfsfólks í stað þess, er fara
mun í orlof nú á næstunni. Sjálf-
sagt þótti að leita til fyrri yfir-
hjúkrunarkonu, Helenu
Hallgrímsdóttur, til að gegna því
starfi nú í sumar. Þá barst fréttin
um, að hún sjálf væri farin í það
orlof, sem öllum er fyrirhugað,
óvænt og fyrirvaralaust. Hún
hafði látist á Landakotsspitalan-
um að morgni 9. maí sl.
Þá er ég hóf störf á Sólvangi 1.
janúar 1967 var Helena þar yfir-
hjúkrunarkona. Tókst brátt með
okkur allgóð samvinna. Helena
var stjórnsöm og formföst. Gætti
hags stofnunarinnar af ábyrgðar-
tilfinningu og sveikst ekki undan
merkjum. Stundum var erfitt um
útvegun starfsfólks og þurfti oft-
lega mikinn dugnað og skjótar
ákvarðanir til úrlausnar. Þessa
eiginleika átti Helena í ríkum
mæli og hlífði hún sér lítt sjálfri
ef svo bar undlr.
Ekki taldi Helena eftir sér að
mæta til starfa utan venjulegs
vinnutíma þá er þörf krafði, og
vildi ekki taka við greiðslu fyrir
slíkt. Hún hafði vakandi
umhyggju fyrir sjúklingunum og
var þeim góð.
Sjálf gekk Helena ekki heil til
skógar hin siðari árin. Hún átti
erfiðara um gang en skyldi og
þurfti að ganga undir læknisað-
gerðir á fótum af þeim sökum.
Lítt kvartaði hún yfir annmarka
þessum, en mun oft hafa þjáðst
meira en litið. En eðli hennar var
slíkt, að henni þótti ekki við hæfi
að bera eigin erfiðleika á torg
fyrir aðra. Helena var kona trúuð.
Drottinn var hennar hirðir og hjá
honum hlaut hún huggun þegar
móti blés og andstreymi angraði.
Og það sýður oft á keipum i mann-
legri tilveru. Það liggur og ekki
alltaf ljóst fyrir, hvar skórinn
kreppir hjá samferðamanninum í
hópgöngunni miklu.
Helena lét af störfum á Sól-
vangi i árslok 1974. Þá var og
starfstími hennar í heild orðinn
langur og réttur til eftirlauna all-
góður. Á þessum tímamótum
færði samstarfsfólk hennar á Sól-
vangi Helenu nokkra gjöf og
skráði nöfn sín í bók, er það færði
henni, undir þessum orðum:
Lengi mun vara
Ijóst í minni
samstarfid
ad Sólvangi.
Röggsemi þfn
og reisn f háttum
svip setti
á salarkynni.
Þökk þér færum
og þér árnum
farsældar
um framtid alla.
Þegar þetta var skráð var við
það miðað, að Helena ætti eftir
mörg ár í kyrrð og hvíld eftir
erfitt starf og erilsamt og þess
mun og hún sjálf hafa vænst. En
hér fór sem oftar, að mennirnir
áforma, en það er annar voldugri
og viðsýnni, er ræður.
Helena var tengd æskustöðvun-
um traustum böndum og þangað
leitaði hugur hennar löngum. Þar
voru fjöllin há, fjörðurinn fagur.
Pollurinn spegilsléttur og um
tíma af árinu gengur sólin aldrei
til viðar, en skreytir láð og lög
gullnu geilsaflóði. Þar er fólkið
gott og gaman er þar að dvelja. Og
nú fær líkami þessarar dóttur
Akureyrar aó hvílast undir háum
fjöllum við fjörðinn bláa um
framtíð. En andinn hefur ekki
lokið sínu hlutverki. Honum eru
ætluð frekari þjónustustörf að
vinna á æðri vettvangi, þvi þegar
silfurþráðurinn slitnar og gull-
skálin brotnar þá leitar andinn til
upphafsins, til guðs, sem gaf
hann. Til hans sem veitir dánum
ró en hinum líkn sem lifa.
Ég votta systur hinnar látnu,
Maríu Hallgrímsdóttur, og dóttur
hennar mina dýpstu samúð. Þar
er nú skarð fyrir skildi.
En Helena er hér kvödd hinstu
kveðju með virðingu og þökk og
henni árnað fararheilla yfir móð-
una miklu, þar sem taka við ljós-
vakans lönd.
Eirfkur Pálsson
frá Ölduhrygg.
Ösjaldan erum við á það minnt,
og þvi oftar sem á ævina liður, að
dauðinn getur verið kominn að
dyrunum, og jafnvel inn fyrir
þröskuldinn, þar sem hans er sízt
von. Nýjasta dæmi um þetta, mér
kunnugt, er fráfall Helenu Hall-
grímsdóttur.
Helena var fædd og uppalin á
Akureyri. Foreldrar hennar voru
Hallgrimur Jónsson, járnsmiður,
og kona hans Sigriður Baldvins-
dóttir, bæði þingeyskra ætta;
hann úr Köldukinn, en hún frá
Svalbarðsströnd. Hallgrímur var
um langa starfsævi kunnur og
virtur borgari norður þar. Hann
var félagshyggjumaður, starfaði
að ýmsum menningar- og fram-
faramálum bæjarfélagsins, jafn-
framt þvi sem hann var traustur
og umhyggjusamur heimilisfaðjr.
Sigríður var kona fáskiptin og
helgaði starfskrafta sína einvörð-
ungu heimilinu og fjölskyldunni.
Mér er sagt, af þeim sem gerst
mega um það vita. að hún hafi
verið búin öllum kostum ástríkrar
og fórnfúsrar móður.
Helena fór því með mikið og
dýrmætt andlegt vegarnesti úr
foreldrahúsum. Hún valdi sér
hjúkrun að ævistarfi og lauk
námi árið 1942 við Centralsyge-
huset, Holsterbro í Danmörku,
stundaði siðan framhaldsnám í
geðveikrahjúkrun og starfaði á
ýmsum sjúkrahúsum i Danmörku
til ársins 1945, er hún hvarf heim
til átthaganna og tók við starfi á
Kristneshæli til ársins 1950, en þá
breytti hún til og fór að Reykja-
lundi og var þar deildarhjúkr-
unarkona til 1961, að hún fluttist
aftur til Danmerkur og starfaði á
Militær Hospitalet til ársloka
1962. Hinn 1. fe,b. 1963 réðst hún
forstöðukona Sólvangs í Hafnar-
firði og gegndi því starfi til síð-
ustu áramóta.
Þannig er starfssaga hennar i
fáum orðum sögð, en hvernig hún
rækti störf sín er lýst hér að
framan af öðrum, mér kunnugri i
þeim efnum. Og ekki kemur mér
umsögn hans á óvart, eftir per-
sónulegum kynnum mínurn af
henni á öðrum sviðum. Hún var
kona fáskiptin eins og móðir
hennar, og gerði sér ekki alla við-
hlæjendur að vinum. Þeim sem
þekktu hana ekki eða hún kærði
sig ekki um að kynnast, kann
sumum að hafa þótt hún kuldaleg
í viðmóti, en hinum sem hún batt
vináttu við, reyndist hún heil og
traust, hjálpfús og hjartahlý.
Minningarnar um æskuárin og
átthagana voru Helenu hjart-
fólgnar, þótt hún hefði sjaldnast
um þau mörg orð fremur en
önnur einkamál sín. Svo vildi til
að þegar hún lézt var hún nýlega
komin úr heimsókn til Akureyrar
og hafði dvalið þar um skeið hjá
vinafólki sínu. Mér fannst hún
koma andlega endurnærð úr
þeirri ferð, þótt það varpaði
skugga á gleðina, að systir hennar
hefur um hríð átt við vanheilsu að
striða, en þá kom líka hið sanna
hjartalag Helenu ótvírætt í ljós.
Allir, sem þekktu Helenu vel,
vissu, að hún mundi hvergi hafa
viljað kjósa sér legstað nema á
Akureyri. Hún er því jarðsett þar.
Það hefur vorað seint norðan
lands eins og víðar þetta árið, en
vonandi verður þess ekki langt að
biða, að fjörðurinn fari að blána
og sumarsólin að verma það fagra
byggðarlag. Þá mun hin frjósama
eyfirzka mold fljótt breiða græna
gróðrarsæng sína yfir hvílu
Helenu við hlið foreldra hennar í
kirkjugarðinum suður á Brekk-
unni. Líkaminn er aftur kominn
heim á æskustöðvarnar, en
andinn, samkvæmt óbifanlegri
trú hennar, til Guðs, sem gaf
hann.
Vfglundur Möller.
Afram geysar aldanna straum-
ur óðfluga og óstöðvandi ber hann
okkur öll áfram í skaut hins eilífa
og ókunna.
Aldrei erum við eins áþreifan-
lega á þetta minnt eins og þegar
við kveðjum samferðamann í
hinztasinn.
Á slikri kveðjustund rifjast upp
I huga manns minningar, sem
vekja hugann til umhugsunar um
manngildi, kærleika, hjálpsemi
og drengskap.
Guðrún var fædd á Jörfa á
Kjalarnesi 19. júli 1917. Foreldrar
hennar voru sæmdarhjónin
Ölafur Finnsson og Jakobína
Björnsdóttir er þar bjuggu, nú
látin fyrir nokkrum árum.
Guðrún var tiu ára gömul er
foreldrar hennar fluttust að Berg-
vík í sömu sveit. Fjölskyldan var
siðan kennd við þí^in stað.
Guðrún ólst upp i foreldra-
húsum i glaðværum, mannvæn-
legum systkinahópi. Hún var
næst elzt 7 barna þeirra hjóna.
Auk hennar eru nú látin Halldór,
Finnur og Ásta, en þau sem eftir
lifa eru Sigriður, Guðmundur og
Kristbjörg.
Á næsta bæ við Bergvík, Grund,
bjó föðursystir Guðrúnar og var
mikill samgangur milli heimil-
anna, var það sem ein fjölskylda.
Sérstaka tryggð batt hún við
frænku sina og jafnöldru Mar-
gréti Bjarnadóttur, síðar hús-
freyju á Kirkjuferju.
Guðrún fór strax eftir fermingu
að vinna utan heimilisins, fyrst
við barnagæzlu en siðan á ýmsum
heimilum, síðast á Móum á
Kjalarnesi hjá Guðmundi skip-
stjóra Guðmunds«yni og konu
hans Kristínu Teitsdóttur en þar
kynntist hún eftirlifandi manni
sinum Agli Hjartarsyni frá
Knarrarhöfn í Dölum. Þau gengu
í hjónaband 21. október 1944 og
bjuggu í Reykjavík, nú síðast að
Skaftahlið 32.
Guðrún var fríð sýnum, björt
yfirlitum og glaðsinna, hún átti
gott með að blanda geði við fólk,
góðgjörn og þá sérstaklega ef
börn áttu i hlut. Hjónaband
þeirra byggðist á samheldni og
dugnaði þeirra beggja. Þeim varð
fjögurra barna auðið, og eru þau
Hjörtur, kvæntur Ernu Hannes-
dóttur, Kristín, gift Þorsteini
Aðalsteinssyni, Finnur, heitbund-
inn Guðbjörgu Einarsdóttur og
Ingunn, enn í foreldrahúsum.
A heimili þeirra hefur dvalizt
systir Egils, Katrín, með son sinn
Hjört og reyndist Guðrún honum
sem góð móðir.
Fyrir nokkrum árum keyptu
þau hjónin æskuheimili Guðrún-
ar, Bergvík, og hafa haft þar ali-
fuglarækt og fjárbúskap. Þennan
búskap hafa þau stundað af
miklum dugnaði, sem hefur sýnt.
sig í því að ný hús hafa þau byggt
yfir búpening sinn.
t Bergvík dvöldust hjónin á
sumrin við heyskap og önnur bú-
störf, þar var jafnan gestkvæmt
og höfðu barnabörnin mikla á-
nægju af að dveljast þar hjá afa
of ömmu.
Ég sem þessar linur rita og
kona mín, áttum þess kost að
kynnast þessu fólki og koma oft á
heimili þeirra, nutum við þess í
ríkum mæli. Fyrir það viljum við
þakka, einnig viljum við þakka
Guðrúnu umhyggju hennar við
litlu dóttur okkar og góðvild og
ánægju, sem hún veitti okkur
öllum af hjartagæzku sinni og
glaðvæÆ.
Nú er skarð fyrir skildi.
Guðrúnar er sárt saknað af syst-
kinum, frændum og vinum, en
sárastur er söknuður eiginmanns
hennar, barnaog barnabarna.
Um leið og ég kveð þessa látnu
vinkonu mína og bið henni guðs
blessunar, vil ég senda mínar
innilegustu samúðarkveðjur til
ástvina hennar.
Á.Ö.
BRJÓSTHALDARA-SETT Vesta hf
BIKINI-SUNDFOT Laugaveg 26, sími 10115 — 11123