Morgunblaðið - 13.07.1976, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JULl 1976
7
Þáttaka
almennings
í stjórn
eigin mála
Páll Líndal borgar-
lögmaður ritar athygli-
verda hugleiðingu um
þátttöku almennings I
stjórn eigin mála í síð-
asta hefti Sveitarstjórn-
armála, tfmarit Sam-
bands íslenzkra sveitar-
| félaga. Þar segir hann
m.a.:
„Einu sinni var sagt,
að manninum hefði ver-
ið gefið málið til að
dylja hugsanir sinar!
I Við njótum margróm-
i aðs tjáningarfrelsis, en
hvernig er það notað?
; — Fyrir þrem til fjór-
! um árum var kannað f
i Svíþjóð, hvern veg
þetta frelsi væri notað.
Útkoman var þessi:
# — 90% af þeim, sem
spurðir vóru, höfðu
aldrei tjáð sig á prenti,
70 % aldrei komið fram
á fundi.
# — 81.5% vóru utan
stjórnmálafélaga.
# — 93% höfðu ekki
borið við að hafa bein
áhrif á valdamenn (
sambandi við ákvarð-
anatöku.
# — 94% höfðu ekki
eftir árið 1960 tekið
þátt ( kröfugerð, mót-
mælaaðgerðum eða því-
umlíku.
Sumir telja, að það sé
bættur skaðinn, að fólk
sé ekki að slfku brölti,
hvað sem þvf Ifður sýnir
þetta þó, að fólk, sem
þessi könnun tók til, er
gróflega áhugalftið um
stjórn samfélagsins.“
Stjórn-
málafélög
og stéttar-
félög
Páll segir f hugvekju
sinni að líklegt sé, að
Islendingar noti sitt
tjáningarfrelsi almenn-
ar en Svfar, miðað við
þessar tölur, þó engin
könnun hafi á þvf farið
fram. Engu að sfður sé
ástæða til að ætla, að
það sé tiltölulega fá-
mennur hópur, sem
móti „skoðanir almenn-
ings“ á fundum og f
fjölmiðlum. Stjórn-
málafélög og stéttarfé-
lög, sem eru m.a. bak-
grunnur umræðu og
ákvarðanatöku á samfé-
lagslegum málum, er
snerta hag og heill
hvers einasta borgara f
landinu, eru, eða virð-
ast, meira en góðu hófi
gegnir, slitin úr raun-
hæfu sambandi við all-
an þorra fólks, ef marka
má fundarsókn og fé-
lagsstörf almennings á
heildina litið.
Örfáir einstaklingar
virðast ráða öllu, f
skjóli áhugaleysis eða
a.m.k. félagslegs þátt-
tökuleysis alls þorra
fólks, um stefnumörk-
un f stéttarfélögum,
jafnvel um afdrifarfka
ákvarðanatöku eins og
verkfallsboðun, svo
dæmi sé tekið. Og þar
sem prófkosningar eru
ekki um hönd hafðar, er
flokksfélög ákvarða
framboð, eru það oft fá-
mennir hópar jafnvel
örfáir einstaklingar, er
ráða f raun vali fram-
bjóðenda og þar með
stjórnenda f málefnum
sveitarfélags eða þjóð-
félags. f þessu efni þarf
almenningur að vakna
til vitundar, bæði um
rétt sinn og ábyrgð.
Að vita
meira og
meira um
minna og
minna
Páll Lfndal segir f
hugvekju sinni:
„Það er óneitanlega
mikil öfugþróun á þeim
tfmum, þegar talað er
um aukna þátttöku al-
mennings f stjórn opin-
berra mála, að veruleg-
ur hluti hans gerist
stöðugt óvirkari eins og
mér virðist allt benda
til. Fólki er f vaxandi
mæli skammtað allt.
Þvf er skammtað efni f
útvarpi og þá ekki sfður
sjónvarpi og þvf er
skammtað efni f blöð-
um. Á fundum koma
sjaldan aðrir fram en
fyrirfram ákveðnir
ræðumenn og fulltrúar
úr setuliði hlutaðeig-
andi félagsskapar. Á
skemmtisamkomum,
jafnvel skólaskemmt-
unum, er varla hægt að
notast við annað en at-
vinnumenn. Slíkt stuðl-
ar ekki að þvf að móta
sjálfstæða einstaklinga.
Skólakerfið stuðlar óð-
fluga f þá átt, að Iftt
þroskaðir unglingar
velji sér sérgreinar,
þannig að stúdentspróf-
ið, sem áður átti að
veita nokkuð al-
hliða menntun, stefnir
nú óðfluga inn á sér-
hæfinguna. Það er einn-
ig mjög áberandi þró-
un, hve sérhæfð tfmarit
vinna á — á kostnað
hinna almennu."
Páll segir að þótt
þessi sérhæfing stuðli
að því að menn viti „sf-
feilt meira og meira um
minna og minna", þá
kunni hún að stuðla að
þvf að fjöldinn glati
þeirri takmörkuðu yfir-
sýn yfir samfélagið sem
hann kunni að hafa.
Færri útlendingar í júní ’76 en ’75
Ferðamönnum til Islands hefur
lftillega fjölgað frá þvf á sama
tfma í fyrra samkvæmt skýrslum
Útlendingaeftirlitsins, sem blað-
inu barst nýlega. Frá áramótum
til 1. júní komu til landsins 19.892
íslendingar og 26.983 útlendingar
en á sama tíma á fyrra ári höfðu
1. júní komið hingað 16.858 ís-
lendingar og 28.345 útl. Erlendum
ferðamönnum f júni hefur hins
vegar fækkað miðað við júni 1975
um sem nemur 166, úr 10.128 í
9.962. Fjöldi íslendinga á ferðinni
hefur aftur á móti hækkað um
rúmt eitt þúsund eða úr 5.062 í
6.073 ef bornir eru saman júni-
mánuðir 1975 og ‘76. Flestir er-
lendir ferðamenn í júní voru frá
Bandarikjunum eða 2.442, frá
Vestur-Þýzkalandi 1.535 og frá
Sviss, 1.054. Frá Stóra Bretlandi
komu aðeins 378 manns í júni-
mánuði.
Mikill meirihluti ánægð-
ur með samninginn
— segir Sigurður Bjarnason. sendiherra
Einkaskeyti til Mbl. frá AP.
— FRAMKVÆMD samningsins,
sem batt endi á þorskastrfðið
milli Breta og íslendinga hefur
gengið mjög vel, sagði Sigurður
Bjarnason, sendiherra tslands í
Bretlandi, f viðtali s.l. sunnudag.
Hann sagði m.a. að mikill meiri-
hluti íslendinga væri ánægður
með að samningar hefðu tekizt og
sagði, að framtíð þorskstofnsins á
Íslandsmiðum hefði úrslitaþýð-
ingu fyrir afkomu íslenzku
þjóðarinnar.
Sendiherrann kvað sig og konu
sína ánægð með að vera komin til
Lundúna, enda þótt það hefði ver-
ið nokkurs konar áfall að koma úr
kuldanum í norðri í hitabeltis-
loftslagið, sem verið hefur á Bret-
landseyjum að undanförnu.
FuHkomið
Diskótek
I tX sölu
meö 2 Garrard
spilurum og innbyggðu
Ijósashowi 3ja rása.
Upplýsingar í síma
53762 á verzlunartíma.
EF ÞAÐ ER FRETT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
Málarinn
á þakinu
velur alkydmálningu með gott veðrunarþol.
Hann velur ÞO L frá Málningu h.f. vegna endingar
og nýtni. Einn líter af ÞOLI þekur um það bil
1D fermetra.
Hann velur ÞOL frá Málningu h.f. vegna þess að
ÞOL er framleitt í 10 fallegum staðallitum, — og
þegar kemur að málningu á gluggunum, girðingunni
og hliðunum, blandar hann litina samkvæmt
nýja ÞOL litakortinu.
Otkoman er: fallegt útlit, góð ending.
Málarinn á þakinu veit hvað hann syngur.
ÞAKMÁLNING
SEM ENDIST
málninghlf
) &MAININO
enchst