Morgunblaðið - 01.08.1976, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. AGUST 1976
LASSE Viren — lögregluþjónninn fljúgandi fra Helsinki hefur sigrað I 5.000 metra hiaupíuu. Dick Quax
(691) hlaut silfurverðlaunin. en Klaus Hildenbrand frá Vestur-Þýzkalandi hlaut bronsið. Það er Bretinn
Brendan Foster sem dettur á marklfnunni, algjörlega þrotinn að kröftum.
Viren - þjóðhetja í Finnlandi
Fánar blöktu hvarvetna við hún í gærmorg-
un eftir að Viren vann 5000 m hlaupið
— ÉG EYDDI aleigunni í
að kaupa mér litasjónvarp
I gær. Það var vegna Lasse.
Ég vissi að hann myndi
sigra, og vildi sjá það. Ég
hef þekkt hann sfðan hann
var smástrákur. Hann
skreið öðru vísi en önnur
börn og hann stóð varla
fram úr hnefa þegar hann
fór að ganga.
Þannig fórust Elli Rinne, gam-
alli konu í Mörskom í Finnlandi
orð daginn eftir að Lasse Viren
vann 10.000 metra hlaupið í
Montreal, en blaðamenn komu að
gömlu konunni þá um morgun-
inn, þegar þeir ætluðu að heim-
sækj'a foreldra Viren. Hún var þá
:ð bisa við að draga upp finnska
fánann við heimili sitt. Oft hefur
nú verið flaggað fyrir minna en
Ólympíumeistara.
Og það voru fánar við hún á
hverri flaggstöng f Finnlandi f
gærmorgun, eftir að Lasse Viren
hafði kórónað einstæðan feril
sinn á Ólympíuleikunum með því
að vinna sigur I 5.000 metra
hlaupinu. Mikil hetja var Viren
eftir sigrana í MUnchen 1972, en
nú er hann orðinn þjóðardýrðl-
ingur f Finnlandi. Þeir sem
þekkja hann eru miklir menn,
hvað þá þeir, sem hafa umgengist
hann frá barnæsku.
Fyrir Finna var sigur Viren í
gærkvöldi enn stærri fyrir það, að
hann hafði verið borinn ýmsum
sökum eftir sigurinn i 10.000
metra hlaupinu, og þá aðallega af
Sovétmönnum, sem m.a. komu
fram með þá ástæðu fyrir sigri
hans að hann hefði verið „blóð-
dópaður“ þ.e. að í hann hefði ver-
ið dælt hans eigin blóði skömmu
áður en hann fór f hlaupið, en
slfkt þykir nú mjög vænlegt til
árangurs. Þegar slfkt er gert
fjölgar rauðu blóðkornunum
verulega, og kraftur viðkomandi
eykst. Hefur slíkt verið gert við
sovézka íþróttamenn um árabil,
og þótti það því koma úr hörðustu
átt, þegar þeir voru að kvarta yfir
Viren. Auk þess fór það í taugarn-
ar á Finnum, þegar Sovétmenn
sögðu að sigur Virens í 10.000
metra hlaupinu hefði verið tilvilj-
un, og að þeirra maður, Sellik,
myndi taka hann í 5.000 metra
hlaupinu. Höfðu þeir fjölmörgu
Finnar, sem fylgdust með hlaup-
inu, mikla ánægju af því að sjá
Sovétmanninn gefast upp í hlaup-
inu, fljótlega eftir að það hófst.
Gífurleg gleði var f finnsku her-
búðunum í Montreal eftir sigur
Virens í 5.000 metra hlaupinu f
fyrrakvöld. Sjálfur tók hann ekki
þátt í þeim. Hann mátti varla vera
að þvf að taka þátt f blaðamanna-
fundi þeim, sem jafnan er efnt til
með sigurvegurunum. Hann vildi
fara heim í Ólympfuþorpið og
hvílast enda framundan hjá hon-
um erfiður dagur — fyrsta
keppni hans í maraþonhlaupi.
Sjálfur á Viren ekki von á því
að honum gangi vel í þvf hlaupi.
— Þreytan eftir tvö erfið 10.000
metra hlaup og tvö 5.000 metra
hlaup munu koma við sögu, sagði
hann, — þótt ég finni það ekki
eins og er og sé alvanur að hlaupa
svo langa vegalengd. Þetta verður
þeim mun erfiðara hlaup fyrir
mig, að ég veit að margir munu
fylgjast með því hvernig gengur.
Ég mun gera mitt bezta, þvf einu
get ég lofað.
Ef Lasse Viren sigrar í mara-
þonhlaupinu verða tæpast til orð
til þess að lýsa snilli hans sem
hlaupara. En þess er tæpast von.
Sannleikurinn mun vera sá að
Viren hleypur maraþonhlaupið f
Montreal fyrst og fremst til þess
að kynnast slíku hlaupi. 1 Moskvu
1980 ætlar hann að verða meðal
keppenda í þessari grein — og
sigra.
Annar í 5000 metra hlaupinu f
fyrrakvöld varð Ný-
Sjálendingurinn Dick Quax, en
lengi leit út fyrir að hann myndi
sigra í hlaupinu. A blaðamanna-
fundinum eftir hlaupið lét hann
það verða sitt fyrsta verk að gagn-
rýna íþróttayfirvöld iands sfns
fyrir að senda rúbbí-lið til Suður-
Afríku, en sem kunnugt er hættu
Afríkuríki við þátttöku í leikun-
um vegna þeirrar ferðar.
— Málið er einfalt frá mfnum
bæjardyrum séð, sagði Quax, það
var rangt að senda þetta lið til
Suður-Afríku. Það er rangt að
eiga iþróttaviðskipti við þjóð sem
er stjórnað af slíkum mönnum.
Mér þykir það leiðinlegt að
Afrfkubúar eru ekki með. Þegar
ég sá þá fara fannst mér Nýja-
Sjáland eiga alla sök á þvf að
þessir ágætu fþróttamenn fengu
ekki að keppa á leikunum.
Quax sagði það hafa komið sér á
óvart að Viren sigraði í hlaupinu.
— Ég var ákveðinn að bíða til
síðasta hrings til þess að hrista
keppinauta mína af mér. Sá, sem
ég var hræddastur við, var landi
minn, Dixon, þar sem ég veit að
hann lumar jafnan á miklum
krafti í endasprettinn og er oft
fljótur á honum. En þá varð ég
var við Viren. Til að byrja með
taldi ég mig hafa hann f vasanum,
þar sem ég veit að ég er mun betri
1500 metra hlaupari en hann, en
hann kom mér gjörsámlega á
óvart með hörku sinni á enda-
sprettinum. Það var eins og hann
hefði einhverja umfram orku —
nákvæmlega þá sem þurfti til
þess að sigra f hlaupinu.
BANDARlKJAMAÐURINN
Bruce Jenner sigraði f tugþraut á
Ólympfuleikunum f Montreal f
fyrrakvöld og setti nýtt heimsmet
f greininni, hlaut 8.618 stig. Bætti
hann þar með eldra heimsmetið
verulega en það var 8.507 stig.
Sjálfur náði hann reyndar betri
árangri, 8538 stigum, á banda-
rfska úrtökumótinu fyrir leikana
f Montreal, en það afrek hans var
ekki viðurkennt þar sem ekki var
notuð sjálfvirk tfmataka f hlaupa-
greinunum.
Það var ekki fyrr en kom að
sjöundu og áttundu grein þraut-
arinnar, spjótkasti og stangar-
stökki, að Jenner fór að láta veru-
lega að sér kveða. Fram til þess
tfma hafði hann ekki verið f röð-
um fremstu manna, og var t.d.
ekki meðal fimm fyrstu eftir fyrri
daginn. Slíkt er reyndar ekkert
óvenjulegt þegar Jenner á í hlut,
þar sem fyrri dagur þrautarinnar
er venjulega fremur slakur hjá
honum, en seinni dagurinn aftur
á móti frábær.
Árangur Jenners í einstökum
greinum þrautarinnar var þessi:
100 metra hlaup 10,94 sek., lang-
stökk 7,22 metrar, kúluvarp 15,35
metrar, hástökk 2,03 metrar, 400
metra hlaup 47,51 sek., 110 metra
grindahlaup 14,84 sek., kringlu-
kast 50,04 metrar, stangarstökk
4,80 metrar, spjótkast 68,52 metr-
ar og 1500 metra hlaup 4:12,61
mfn.
í öðru sæti í þrautinni varð
Guido Krasnhmer frá Vestur-
Þýzkalandi sem hlaut 8.411 stig
og í þriðja sæti varð Sovétmaður-
inn Nikolaj Avilov sem hlaut
8.369 stig. Avilov varð Ólympíu-
sigurvegari í Munchen 1972 og
setti þá nýtt heimsmet. Árangur
Kratschmers og Avilovs f einstök-
um greinum varð þessi; (Grein-
arnar taldar upp f sömu röð og hjá
Jenner) Kratschmer: 10,66 —
7,39 — 14,74 — 2,03 — 48,19;
14,58 — 45, 70 — 4,60 — 66,32 —
4:29,09. Avilov: 11,23 — 7,52 —
14,81 — 2,14 — 48,16 — 14,20 —
45,60 — 4,45 — 62,28 — 4:26,26.
Athygli vakti frammistaða
sænska tugþrautarmannsins
Raimo Phil sem hlaut 8.218 stig,
en hann var kominn í fjórða sætið
eftir fyrri dag keppninnar. Hin
gamalkunna kempa, Lennard
Hedmark, var enn einu sinni með
í slagnum, og vann sig upp úr 16.
sæti eftir fyrri dag keppninnar í
áttunda sæti, sem var sannarlega
vel af sér vikið hjá honum, en
Hedmark er nú kominn á fertugs-
aldurinn. Var það fyrst og fremst
framúrskarandi árangur hans í
spjótkasti sem lyfti honum upp,
en spjótinu kastaði Hedmark
hvorki meira né minna en 78,58
metra — mun lengra en íslands-
metið er í greininni.
Bruce Jenner var meðal
keppenda f tugþraut á Ólympíu-
leikunum f Míinchen 1972. Þá var
ekki búizt við miklu af honum,
heldur áttu margir von á því að
landi hans Jeffrey Bannister yrði
sigurvegari. En Bannister datt í
110 metra grindahlaupinu og varð
að gera sér 21. sætið að góðu. 1
Miinchen varð Jenner í áttunda
sæti, næstum 500 stigum á eftir
Avilov, sem setti þá heimsmet og
hlaut 8.454 stig.
Mikil framþróun hefur síðan
orðið f tugþrautinni. 1975 setti
Jenner heimsmet og hlaut 8.524
stig og vann hann það afrek f
landskeppni við Sovétmenn.
Bruce Jenner er 26 ára að aldri,
og hefur þrjú síðustu ár dvalið í
Kaliforniu og stundað þar nám
við hinn fræga San Jose skóla, en
frá þeim skóla hafa margir af
færustu íþróttamönnum
Bandaríkjanna komið.
Þegar Jenner mætti á blaða-
mannafundinn eftir tugþrautar-
keppnina var það fyrsta sem hann
sagði, að þetta hefði verið sfn
síðasta tugþraut, nú væri hann
hættur. Hann ætlaði sér að leggja
íþróttirnar algjörlega á hilluna —
fara að vinna eins og hann orðaði
það, og auglýsti um leið eftir
starfi — En ég mun sakna íþrótt-
anna, bætti Jenner við, — þær
hafa gefið mér margt, og nú hef
ég öðlast það æðsta sem unnt er
að öðlast í fþróttunum.
Jenner sagðist hafa verið mjög
vel upplagður f keppninni, enda
hefðu æfingar sfnar síðasta ár
miðað að því að hann yrði í topp-
formi í Montreal. — Ég var ekk-
ert þreyttur eftir keppnina, en ég
finn það núna hvernig þreytan
hvolfist yfir mig, sagði Jenner á
blaðamannafundinum.
— Þetta er mesti hamingju-
dagur í lífi mfnu. Ég ætlaði mér
að sigra og það tókst. Og þar með
gekk Jenner af fundi frétta-
manna,tók í hönd konu sinnar
sem beið hans úti fyrir cg sfðan
gengu þau áleiðis til borgarinnar,
en þar hafði frúin herbergi.
EINBEITNI skfn úr svip bandarfska tugþrautarmannsins Bruce Jenn-
er sem sigraði f þessari erfiðu grein og setti nýtt heimsmet, hlaut 8,618
stig. Þarna er hann í spjótkastinu, næstsfðustu keppnisgrein þrautar-
innar.
Hef náð takmarkinu og
ætla nú að hætta alveg