Morgunblaðið - 11.11.1976, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. NOVEMBER 1976
15
var John Stonehouse sakaður um
svik, falsanir og þjófnað og
dæmdur til fangelsisvistar í ágúst
s.l., og var því þingsætið laust.
Þingmaður fyrir Workington
var Fred Peart matvæla-, fiski-
mála- og landbúnaðarráðherra, en
þar sem hann hefur nú verið
sæmdur lávarðarnafnbót, og
heitir Peart lávarður, á hann nú
sæti í Lávarðadeildinni.
Þingsætið fyrar Newcastle
Central losnaði þegar þingmaður-
inn Edward Short, varaformaður
þingflokks Verkamannaflokksins,
var skipaður forstjóri brezka
símafélagsins.
I þingkosningunum í október
1974 hlaut Verkamannaflokkur-
inn 59,5% atkvæða í Walsall, 56%
I Workington og 71,8% í
Newcastle North. Engu að síður
voru frambjóðendur Ihalds-
flokksins, þeir Richard Page i
Workington og Robin Hodgson í
Walsall, unnu sætin af Verka-
mannaflokknum, og í Newcastle
North hélt Harry Cowans sætinu
fyrir Verkamannaflokkinn, en
hlaut aðeins 47,6% atkvæða.
Hér fara á eftir úrslitin í kjör-
dæmunum þremur, en atkvæða-
tölur frá kosningunum 1974 eru í
sviga. Til að spara rúm í blaðinu
verður I notað fyrir Ihaldsflokk-
inn, V fyrir Verkamannaflokk-
inn, F fyrir Frjálslynda flokkinn,
Ó fyrir Óháða flokkinn, SV fyrir
Sósíalska verkamannaflokkinn, Þ
fyrir Þjóðfylkinguna (National
Front) og A fyri aðra:
WALSALL NORTH:
1 ...............16.212 (12.455)
V................11.833 (28.340)
0..........................4.37 —
Þ ......................2.724 —
F..................1.212 (6.377)
SV..........................574 —
WORKINGTON: 1 V ..19.396 (12.988) ..18.331 (22.539)
F 2.480 (4.728)
NEWCASTLE CENTRAL:
V 4.692 (10.546)
F 2.854 (1.716)
I 1.945 (2.432)
SV 184 —
Þ 181 —
Tannskemmdir stöðváðar
BREZKIR vfsindamenn hafa að
undanförnu unnið að tilraunum á
öpum, sem gefa góðar vonir um að
unnt verði f framtíðinni að draga
mjög úr tannskemmdum. Tilraun-
ir þessar hafa verið gerðar í
læknaskóla Guy’s sjúkrahússins í
London, og segja vísindamennirn-
ir að þær gefi vonir um að unnt
verði að minnka tannskemmdir
um 70%-80%.
Einn vfsindamannanna, dr. S.J.
Challacombe, segir að allar líkur
bendi til þess að innan tíu ára
verði unnt að vernda tennur
barna, og ef til vill fuilorðinna
einnig, með sérstöku ónæmisefni,
sem vísindamennirnir hafa reynt
á öpunum.
Niðurstöður tilraunanna birtast
í nýjasta hefti tímaritsins Nature.
Þar segja vfsindamennirnir að
ónæmisefnið hafi borið mjög góð-
an árangur í tilraunum þeirra til
að koma f veg fyrir tannskemmdir
í öpunum. Segja þeir að hjá þeim
öpum, sem notuðu ónæmisefnið,
hafi tannskemmdir aðeins verið
tæpur þriðjungur þess, sem
algengt var í þeim öpum, sem
ekki fengu efnið.
Tilraunaaparnir voru aldir á
algengri barnafæðu og sætindum,
og voru þeir fljótir að komast upp
á bragðið. Erfiðara var að venja
apana af sætindunum þegar til-
raunum lauk.
Sjóliðar af Sovereign i knattspyrnu á Norðurpólnum
Vísindamenn frá Sovereign við mælingar á Norðurpólnum með stjórnturn kafbátsins i
baksýn.
„Týndir” á
N orðurpólnum
BREZKI kafbáturinn Sovereign,
sem er kjarnorkuknúinn, kom
til hafnar i Devonport á föstu-
dagskvöld eftir sögulega ferð
Nokkru áður hafði verið óttazt
um kafbatinn, en í Ijós kom að
sá ótti var ástæðulaus, því það
voru aðeins útvarpstruflanir
sem komu í veg fyrir að áhöfn-
in gæti látið vita að hún væri
stödd á Norðurpólnum.
Sovereign er annar brezki
kafbáturinn, sem sendur hefur
verið til Norðurpólsins, og hafði
áhöfnin fengið fyrirmæli um að
reyna að finna „glugga" á isn-
um, svo unnt yrði að komast
upp úr isnum og gera mæl-
ingar á pólnum. Þegar svo
senda átti tilkynningu um kom-
una á áfangastað, reyndust
truflanir svo miklar að ekki
heyrðist í senditækjum kafbáts-
ins. Var þá farið að óttast að
kafbáturinn væri fastur undir
ísnum.
Þegar Sovereign var kominn
að Norðurpólnum, og var enn
undir ís, tókst að finna blett þar
sem ísinn var aðeins tæplega
40 sentimetra þykkur, og þar
brauzt báturinn upp á yfirborð-
ið. Rúmlega 1 20 manna áhöfn
er á Sovereign, og fóru sumir
sjóliðanna í knattspyrnu á
ísnum, meðan aðrir unnu að
mælingum og athugunum.
Segir Michael Harris skipherra
á Sovereign að það hafi verið
mikil viðbrigði fyrir áhöfnina á
koma úr 22 stiga heitu loftinu
um borð út í 35 gráðu forstið á
pólnum.
Eftir sex tíma viðdvöl var
haldið heim og gekk ferðin i
alla staði vel.
að laða fram það notalega I fari manna
Og myndin um Sparre var sosum
ágæt. Gaman væri að fá að sjá sam-
bærilegar myndir um Ásgrim, Kjarval,
Gunnlaug Scheving, Jón Þorleifsson,
Jón Stefánsson og Jón Engilberts;
kannski hafa þær aldrei verið teknar og
þýðir ekki um það að fást, en betra er
að byrja einhversstaðar en hvergi —
og Þorvaldur, Sigurjón og Svavar eru
enn meðal vor með pensla og virk
talfæri, ef sjónvarpið skyldi eiga filmu-
bút aflögu. Hvernig væri að senda
Magðalenu — og heimsækja þá Lax-
ness i leiðinni Það vantar einn þátt I
syrpuna hans, þátt þar sem hann skýrir
frá því skemmtilegasta sem á daga
hans hefur drifið Bókmenntafræðingar
eru ekki nauðsynlegir i þá heimsókn
bara venjuleg normal manneskja,
alíslensk og blátt áfram i háttum.
STRANPHÖGG
Útvarpið er hörkuduglegt i leikrita-
flutningi nú um stundir, gerir strand-
högg út og suður, eitt erlent leikrit í
viku hverri. Ustinov er samt ólikt meiri
leíkari en leikritahöfundur Efnistök
hans ollu mér vonbrigðum, en hug-
myndin var prýðileg Hershöfðinginn
var fullfljótur að kúvenda lifsviðhorfum
sínum — eða yfirstiga þau réttara
sagt. Kúvendingin átti ekki að gerast
fyrr en eftir umhugsunarfrestinn sem
hann tók sér á hótelinu eftir heim-
komuna Hershöfðingjar byrja á þvi að
skipuleggja — og hefja þar næst
gagnsókn Kynning leiklistardeildar-
innar á látnum leikurum i minnisstæð-
um hlutverkum er tímabær hugmynd.
Alfreð, Lárus og Brynjólfur, það er
kærkominn gestagangur. Sveinn
Einarsson er óvenjulegur atorkumaður,
alltaf syndandi rólegur og kurteisina
leggur af honum eins og franskt úr-
valsilmvatn, samt tveggja manna maki
og vel það Embætti þjóðleikhússtjöra
fullnægir ekki starfslöngun hans, hann
stýrir leikritum að auki ýmist á sviði
leikhúss slns. á Akureyri, erlendis og i
útvarpi -— og þáttinn um Lárus Páls-
son tók hann saman og fór létt með
það Svona menn eru ekki svo litil
búbót fámennri þjóð Dugnaðarþjarkar
eru ekki endilega fasmiklir jarðvöðlar;
hægðin og mýktin reynist mörgum
laundrjúg; eljan.
SAMBANDSLEYSI
Árni Johnsen átti við rammari reip
að draga í sfnum þætti en Magðalena í
Vöku. Ekkert samband virtist vera á
milli menntamálaráðherra og formanns
sambands barnakennara, ekki einu
sinni gegnum Árna og er hann þó
transistor af stærri gerðinni. Viðmæl-
endur hans tíndu hvor úr sínum poka
— með gát; það voru ekki mörg spil.
Báðir klemmdir. Við menntamálaráðu-
neytið mun ekki vera að sakast hvernig
málum kennara er komið. Aðrir aðilar
ráða þar ferðinni, heimilisfang óglöggt
Ráðherrann kvað kennara grafa undan
lýðræðinu með fyrirhuguðu eins dags
verkfalli. Það er nú það Er það lýðræði
að þrengja svo kjör barnakennara að
þeir flykkist í önnur störf með þeim
afleiðingum að þúsund börn viðsvegar
um landið njóti ekki réttrar leiðsagnar
fyrstu skref sín á námsbrautinni og séu
af þeim sökum verr læs og skrifandi en
efni standa til? Sum þeirra munu seint
— og önnur aldrei — losa sig við það
haft. Ég trúi ekki öðru en þjóðin muni
styðja við bakið á þeirri stétt sem
annast ekki aðeins menntun barna
hennar á viðkvæmasta skeiði, heldur
elur þau jafnframt upp að drjúgum
hluta af því að foreldrarnir hafa ekki
tíma til þess, ekki einu sinni tima til að
kenna þeim að tjá sig að marki á
móðurmálinu Er það eitthvert lýðræði
að fjölmennar stéttir í þjóðfélaginu,
ekki menntaðar neitt i likingu við
kennara og án þess að axla nokkra
teljandi ábyrgð, beri úr býtum marg-
föld laun kennara sem eru svipuð at-
vinnuleysisstyrk i Danmörku? Menn
við Sigöldu leika sér að því að ná
hálfrar milljón króna mánaðarlaunum,
jafnvel fjórðungi milljónar á ellefu dög-
um, að ekki sé talað um mennina þrjá
sem fengu sex hundruð þúsundir fyrir
tólf tíma vinnu.
Stundum hvarflar að manni að þetta
þjóðfélag sé orðið bandvitlaust. Ábyrg-
ir menn reikna með að islendingar steli
t d. i ár hálfum þriðja milljarði af
söluskattinum sem þeim er falið að
krefja fólk um fyrir hönd ríkissjóðs.
Ætli það láti ekki nærri að tíupdi hver
íslendingur sé þar með orðióti þjófur
eða þjófsnautur. Ekki að furða þótt
peningar flæði um þjóðfélagið, hvernig
sem árar. Skotsilfur uppá hálfan þriðja
milljarð er sama sem sótt í rikisfjárhirzl-
una árlega — bakdyramegin.
SÓLSKINSLAND
VITFIRRINGANNA
Fréttir úr þjóðlífinu eru stundum
þannig að manni finnst sem maður sé
staddur í miðri skopstælingu á sam-
félagi manna.
Ég á við innbrotið i Sportval, vitfirrta
skothríð á allt kvikt, tveir menn með
fjórar byssur klyfjaðir skotfærum í bak
og fyrir, skjótandi sér til gamans á
lögreglu og árrisula borgara, annar
mannanna sami maður og fyrir nokkr-
um mánuðum lék nákvæmlega sama
leikinn. Hvernig getur svona gerst í
tvígang? Hví er þessi bandóði maður
ekki bak við lás og slá? Einhver eða
einhverjir hljóta að bera ábyrgð á þvi
að hann gengur laus. Er meiningin að
gera Reykjavík aðeinhverskonar skot-
bakka eins og tíðkast i tívollum? Af
hverju vantar þjófabjöllu í verslun sem
höndlar með skotfæri og byssur? Af
hverju eru vopnin ekki geymd bak við
mannheldar stálgrindur. Ein rúða sem
ekki þarf annað en að sparka í er eina
hrindunin að vopnabúrinu við Hlemm.
Og lögreglan þarf að leggja til atlögu
við óða skotmenn með táragas og einn
bil að vopni. Hún hefur ekki einu sinni
i bílunum byssur sem skjóta gúmmi-
kúlum. Þær gætu kannski skrámað
þessi óskabörn sem reyna að drepa
borgarana að gamni sinu. Reykjavikur-
lögreglunni er svo sannarlega ekki
fisjað saman — en enginn veit með
hvaða harmleik þessu brjálæði hefði
lyktað ef Magnús Einarsson varðstjóri
hefði ekki gripið til þess ráðs að keyra
annan manninn niður og vafalaust lagt
sig um leið í bráða lífshættu. Er ekki
tími til kominn að leggja niður nitjándu
aldar aðferðir i viðureign við morðóðan
óþjóðalýð og heimila lögreglunni að
hafa vopn í vörslu varðstjóra i eftirlits-
bifreiðunum? Ef ekki verður undinn
bráður bugur að því hljóta borgarbúar
að gera þá kröfu til dómsmálaráðu-
neytisins að það láti vita næst þegar
villidýrum veður sleppt lausum á þá,
þannig að mönnum gefist ráðrúm að
verða sér úti um þótt ekki væri nema
lurka
Stjómunarfélag íslands
Stjórnunarfélag íslands gengst fyrir eftirtöldum nám-
skeiðum:
FRAMLEIÐSLUSTÝRING
OG
VERKSMIÐJUSKIPULAGNING
Miðvikudaginn 17. nóv. Alla dagana j
Fimmtudaginn 18. nóv. kl. 1 5 — 19. <
Föstudaginn 19. nóv.
Á þessu námskeiði er gerð grein fyrir framleiðsluáætlunum og skipu-
lagstækni svo sem minnislistum, Gantkortum, örvaritum, notkun raf-
reikna o.fl. Þá verður fjallað um staðsetningu fyrirtækja og skipulagn- i
ingarvandamál. Þetta námskeið á erindi til þeirra. sem er umhugað um y
hagræðingu í fyrirtæki sinu.
Leiðbeinandi verður Helgi G. Þórðarson verkfræðing- j
ur.
GÆÐASTÝRING
Fimmtudaginn 25. nóv.
Föstudaginn 26. nóv.
Báða dagana kl. 1 5—1 9.
Á námskeiðinu verður gert
grein fyrir hugtakinu gæðum,
markmiðinu með gæðastýr-
ingu, kostnaði við gæðaeftir-
lit, hönnunargæðum. úrtök-
um, óvissu, aðferðum við
gæðaeftirlit o.fl. Þetta nám-
skeið á erindi til þeirra, sem
bera ábyrgð á framleiðslu-
starfseminni og vilja kynnast
þeim leiðum, sem færar eru
til að halda framleiðslunni í
háum gæðaflokki.
Leiðbeinandi verður
Halldór Friðgeirsson
verkfræðingur.
Vinsamlegast tilkynnið þátttöku til Stjórnunarfélags-
ins í síma
82930.