Morgunblaðið - 11.11.1976, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1976
Hljómeyki heldur tón-
leika í Hafnarfirði
SÖNGFLOKKURINN Hljómeyki
heldur opinbera tónleika fimmtu-
daginn 11. nóvember klukkan
20.30 f sal Tónlistarskóla Hafnar-
fjarðar, Strandgötu 32. Efnisskrá-
in er mjög fjölbreytt og eru á
henni m.a. madrigalar eftir Tom-
as Morley og WiIIiam Bennett,
sem uppi voru á seinni hluta 16.
aldar og ennfremur madrigalar
eftir Richard Rodney Bennett,
sem enn er á lífi. Auk þess eru á
efnisskrá verk eftir Adriano
Banchieri, Claude Debussi, Maty-
as Seiber og að lokum fslenzk
þjóðlög f útsetningu Jóns Ás-
geirssonar.
Hljómeyki er hópur 9 söngvara,
sem hafa æft saman í mörg ár og
margsinnis komið fram á opinber-
um tónleikum. Formaður hópsins
og þjálfaraer Ruth L. Magnússon,
en auk hennar eru Guðfinna Dóra
Ólafsdóttir, Elín Sigurvinsdóttir,
og Áslaug Ólafsdóttir sópran,
Kristín Olafsdóttir alt, Guðmund-
— United Artists
Framhald af bls. 40
Reiknað er með að hljómplatan
komi á markað f febrúar undir
merki United Artists, en fyrir-
tækið sér um útgáfu og dreifingu
á verkum fjölmargra kunnra
listamanna.
Gunnar Þórðarson sagði í sam-
tali við Morgunblaðið í gærkvöldi
að sér fyndust þetta „þrælgóð tíð-
indi og spennandi, því United
Artists væri með góða dreifingu
um öll Bandarfkin og reyndar um
allan heim og kunnir að vandaðri
útgáfu."
Gunnar kvað sömu upptöku not-
aða í þessari útgáfu, en þó sagðist
hann ætla að breyta nokkuð hljóð-
blöndun á plötunni og kvaðst
hann myndu gera það innan tíðar.
— Bændur
Framhald af bls. 40
verðlagningunni um niður-
greiðslur, útflutningsuppbætur,
lánamál og fleira.
Gunnar sagði að samkvæmt
þeim upplýsingum, sem Fram-
leiðsluráði landbúnaðarins hefðu
borist ætti ríkissjóður nú eftir að
greiða alveg um 450 milljónir
króna í útflutningsuppbætur fyr-
ir sauðfjárafurðir, sem fluttar
voru út á sfðasta verðlagsári. Mið-
að við þetta eiga bændur þvi að
meðaltali eftir að fá milli 34 og 35
krónur fyrir hvert kindakjötskíló,
sem þeir lögðu inn í sláturtíðinni
haustið 1975.
— Það vandamál, sem nú er
risið upp er tvíþætt. Annars vegar
er einfaldlega spurningin um það
hvort ríkisvaldið ætlar að standa
við þann samning, sem gerður var
haustið 1959 milli bændasamtak-
anna og ríkisvaldsins undir for-
ystu Ingólfs Jónssonar, þáverandi
landbúnaðarráðherra um greiðslu
útflutningsuppbóta allt að 10% af
heildarverðmæti landbúnaðar-
framleiðslu hvers árs. Verði það
ekki gert hljóta bændasamtökin
að óska endurskoðunar á þessu
samkomulagi og þá einnig þeim
lögum, sem um þetta gilda. Það
hefur komið fram að ríkisstjórnin
vill gera einhverjar breytingar á
útflutningsbótakerfinu en verði
þær felldar niður kemur ekki
nema tvennt til, að hækka verður
verðlag landbúnaðarvara hér inn-
an lands eða fækka bændum.
Varðandi gærurnar er það að
segja að þar er algjörlega við
Samband ísl samvinnufélaga og
Sláturfélag Suðurlands að sakast,
sem söluaðila á gærum. Þessir að-
ilar fóru ekkí eftir því verði sem
var ákveðið af réttum aðilum er
þeir seldu gærur til verksmiðja
innanlands. Það má vel vera að
það hafi ekki veríð hægt að fá það
verð fyrir gærurnar, sem þær
voru skráðar á en þá átti að leita
samþykkis viðkomandi stjórn-
valda áður en þær voru seldar á
lægra verði en ákveðið hafði ver-
íð, sagði Gunnar.
Morgunblaðinu iókst ekki f gær
að ná ta!: • ’'ð«-
syni landbúnaðarráöíii'i t
ur Guðbrandsson og Hafsteinn
Ingvarsson tenór, Halldór
Valhelmsson og Rúnar Einarsson
bassi I hópnum.
Tónlistarskóli Hafnarfjarðar
stendur fyrir tónleikunum, en til-
gangurinn er að efla tónlistarlíf
bæjarins og mun ráðgert að efna
til fleiri tónleika í vetur, ef áhugi
Hafnfirðinga reynist nægur.
Myntuppboð
Klausturhóla
Á LAUGARDAG kl. 14 verður
haldið myntuppboð á vegum
Klausturhóla. Fer uppboðið fram
I Tjarnarbúð og verður boðin upp
íslenzk og erlend mynt og seðlar.
Af erlendri mynt má nefna
bandarfska eins senta peninga frá
árunum 1880 og 1891, mynt frá
Grænlandi og Norðurlöndunum,
m.a. danska 10 króna gullpeninga
frá árunum 1874 og 1890.
Þá verður boðin upp þjóðhá-
tíðarmynt frá árinu 1974, 10 þús-
und króna gullpeningur, og 25
króna peningur frá lýðveldishá-
tíðinni 1944. Einnig eru í boða
vöruávísanir frá Kaupfélagi Þing-
eyinga 10 og 50 krónur, og seðlar,
m.a. 5, 50 og 500 króna seðlar frá
Landsbanka Islands, þriðju út-
gáfu, og svo seðlar úr 1. og 2.
útgáfu.
Lækkandi
fiskverð
FISKVERÐ á markaðnum f
Grimsby virðist hafa lækkað sfð-
ustu daga, eftir mjög hátt verð að
undanförnu. Þau skip sem hafa
seit f þessari viku, hafa ekki feng-
ið eins gott verð og þau skip sem
seldu f sfðustu viku og vikunni
þar áður. Bæði er það að markaðs-
verðið er lægra eins og fyrr segir
og fiskurinn sem skipin hafa
komið með er lakari.
Skuttogarinn Guðsteinn frá
Grindavík seldi 98 lestir i
Grimsby í gærmorgun fyrir 13.8
milljónir króna og var meðalverð
á kiló kr. 135.
í dag á netabátur að selja í
Þýzkalandi og á föstudag selur
einn af minni togurunum í
Grimsby.
87 kr. meðal-
verð á kíló
TVEIR bátar seldu sfldarafla f
Hirtshals f Danmörku f gær, og
fekk annar þeirr„ 87 krónur á
kfló, sem er eitt hæsta meðalverð,
sem fengist hefur fyrir sfld f Dan-
mörku f nokkra mánuði.
Óskar Halldórsson RE seldi 78
lestir fyrir 6.4 milljónir króna og
var meðalverðið kr. 82. Keflvík-
ingur KE seldi síðan 62 lestir fyr-
ir 5.4 milljónir króna og var
meðalverð 87 kr.
— Hamranesið
Framhald af bls. 40
tryggingar hf. skal I máli þessu
vera sýkn af kröfum áfrýjend-
anna Bjarna R. Guðmundssonar,
þrotabús Haralds H. Júlíussonar
og þrotabús Hreiðars Júliussonar
(eigenda og útgerðarmanna
Hamraness — innsk. Mbl.). Þess-
ir áfrýjendur greiði stefnda 300
þúsund krónur í málskostnað fyr-
ir Hæstarétta Stefndi greiði áfrýj-
andanum, Bæjarútgerð Hafnar-
fjarðar, kr. 3.387.000.- með 8%
ársvöxtum frá 20. júní 1972 til 16.
maí 1973, 10% ársvöxtum frá
þeim degi til 15. júli 1974, 15%
ársvöxtum frá þeim degi til 28.
apríl 1976 og 153A% ársvöxtum
frá þeim degi til greiðsludags svo
og 350 þúsund krónur i máls-
kostnað fyrir héraði og í Hæsta-
rétti. Stefndi greiði áfrýjandan-
um Vélsmiðju Hafnarfjarðar kr
1.040.000.- með 10% ársvöxtum
frá 27. september 1973 til 15. júlí
1974, 15% ársvöxtum frá þeim
degi til 28. apríl 1976 og 15%
ársvöxtum frá þeim degi til
greiðsludags svo og krónur 150
þúsund í málskostnað í héraði og
fyrir Hæstarétti. Dóma þessum
ber að fullnægja að viðlagðri að-
för að lögum.
Dóm þennan kváðu upp hæsta-
réttardómararnir Magnús Þ.
Torfason, Logi Einarsson, Ár-
mann Snævarr og Þór Vilhjálms-
son, en Benedikt Sigurjónsson
hæstaréttardómari skilaði svo-
hljóðandi sératkvæði: Hinn áfrýj-
aði dómur á að vera óraskaður.
Áfrýjendur Bjarni R. Guðmunds-
son, þrotabú Haralds Júlíussonar
og þrotabú Hreiðars Júlíussonar,
greiði stefnda, Almennum trygg-
ingum hf., 300 þúsund krónur í
málskostnað fyrir hæstarétti.
Áfrýjandi, Bæjarútgerð Hafnar-
fjarðar greiði stefnda 100 þúsund
krónur i málskostnað fyrir Hæsta-
rétti. Áfrýjandi Vélsmiðja Hafn-
arfjarðar hf. greiði stefnda 100
þúsund krónur í málskostnað fyr-
ir Hæstarétti. Dóminum ber að
fullnægja að viðlagðri aðför að
lögum.
Sératkvæði Benedikts er efnis-
lega samhljóða héraðsdómi þar
féll málskostnaður niður), sem
kveðinn var upp i Sjó- og verzlun-
ardómi Reykjavíkur hinn 30.
október 1974. Með stefnum birt-
um 27. september og 4. október
1973 höfðuðu Bæjarútgerð Hafn-
arfjarðar og Vélsmiðja Hafnar-
fjarðar hf. meðalgöngusök í mál-
inu og gerðu kröfur á hendur
Almennum tryggingum hf., sem á
móti krafðist sýknu. I héraði var
tryggingafélagið sýknað af kröf-
um fyrrnefndra fyrirtækja, en i
Hæstarétti féll dómur á þann veg,
sem að framan segir, að 4 dómar-
ar tóku kröfur þeirra til greina en
einn skilaði sératkvæði og vildi
sýkna tryggingafélagið. Lögmað-
ur fyrirtækjanna tveggja var Guð-
jón Steingrímsson hrl.
— EBE mun . . .
Framhald af bls. 2
landi, þ.e. bókun 6 verður áfram í
gildi.
Siðasta erindið á ráðstefnunni
fjallaði um niðurstöður síðasta
fundar Hafréttarráðstefnunnar
og flutti það dr. D. Booss frá land-
búnaðarráðuneytinu í Bonn.
— Leyndarmálið
Framhald af bls. 13.
skóla i Hollandi, auk þess sem
hann raddþjálfar söngvara um
allan heim og er þekktur fyrir
söng sinn. Eins og áður sagði
var hann ekki aðeins nemandi
hjá Tito Schipa heldur einnig
góður vinur söngvarans og
skipulagði m.a. fyrir hann
kveðjutónleikaferð í Evrópu og
Bandarikjunum árið 1959.
Schipa lézt árið 1965. „Söngfer-
ill hans var 40 ár,“ sagði Bino,
„og slikt úthald er afar sjáld-
gæft hjá söngvurum og veltur á
réttri meðferð, réttri öndunar-
tækni.“
Samtal blm. við þau hjón og
Ingólf varð að taka endi þegar
nokkrar sópransöngkonur
mættu til kennslustundar.
„Við höfum enn aðeins verið
í einum tíma,“ sagði Guðfinna
Dóra Ölafsdóttir söngkona, „en
mér virðist sem við eigum eftir
að hafa mikið gagn af þeim.“
Kennslan hófst: „Röddin á að
falla í bogi, nei boga. Ég kann
ekki mikið í íslenzku," hló
Carlo Bino, „bara já og bogi og
elskan min“ og þá brosti hann
til Viktoriu.
— Portúgal
Framhald af bls. 29
1977, þar á meðal var sérkenni-
lega fallegur borðdúkur í brúnum
og hvítum lit sem vakti athygli
mína. Lopes de Sousa,
útflutningsstjóri, segir okkur að
flutt sé út til fjölmargra landa,
þar á meðal Kanada, Angóla,
Sviss og Mósambik. Um þessar
mundir leitar fyrirtækið nýrra
markaða og hefur fengið, að sögn
Sousa, góðar undirtektir á
Norðurlöndum.
Það er tekið að rökkva þegar
við ökum á ný áleiðis til Oporto.
Bílstjórinn hefur skrúfað frá út-
varpinu og ég heyri ekki betur en
þar sé kominn Jón Ásgeirsson að
lýsa leik og það er auðheyrt að
mikið lif er í tuskunum og Jón
farinn að tala þessa fínu
portúgölsku. En bílstjórinn
leiðréttir- þetta, þetta er kollegi
Jóns með jafnliðugan talanda og
hann er aó lýsa leik knattspyrnu-
liðs frá Oporto við lið frá
Búlgaríu. Þeir eru miklir knatt-
spyrnuunnendur í Portúgal og
hafa átt þar fræg lið. Sérstaklega
er mikill áhugi á iþróttinni I
Oporto og þar tæmast allar götur,
þegar spennandi Ieikur er og
jafnvel er gefið frí úr vinnu víða
þegar mikið liggur við.
Eva hefur ekki áhuga á knatt-
spyrnu. Aftur á móti er bílstjór-
inn svo spenntur að bíllinn tekur
undarlegar sveigjur þegar mikið
er um að vera á vellinum, svo að
bændafólk, sem er á leið heim af
ökrunum i hestvögnum sinum,
verður að beygja I ofboði út í
vegarkantinn.
— Japanir
Framhald af bls. 1.
matvælabirgðir Japana mundu
minnka.
Frú Ridgway kvaðst hafa
svarað þvi til að útfærslan í
200 mílur væri til þess ætluð
að vernda fiskstofna og ítrekað
fyrri yfirlýsingu þess efnis að
Bandarikjamenn væru reiðu-
búnir að veita erlendum sjó-
mönnum undanþáguheimildir
samkvæmt kvótakerfi á grund-
velli þess afla sem þeir hefðu
veitt hingað til.
— Herlið Unita
Framhald af bls. 1.
grafin i fjöldagröf um 1,5 km frá
landamærunum.
Suður-Afríkumenn óttast að ef
Unita fari halloka reyndi Angola-
stjórn að launa SWAPO aðstoðina
með því að láta hreyfingunni í té
bækistöðvar og hernaðaraðstoð í
skærustriðinu i Suðvestur-
Afríku. Aðgerðin SWAPO hafa að
mestu legið niðri í nokkrar vikur.
— Japanskeisari
Framhald af bls. 1.
arra stjórnarandstæðinga neit-
uðu að mæta.
Tíu þúsund lögreglumenn
voru á verði á götum Tokyo til
að bæla niður mótmælaaðgerð-
ir gegn keisaranum. 22 vinstri-
sinnar voru handteknir í minni-
háttar átökum en engan sakaði.
Efnt var til mótmælaaðgerða á
fleiri stöðum, í brýnu sló milli
lögreglu og vinstrisinna en eng-
an sakaði.
I Fukuoka i Suður-Japan
voru 10 stuðningsmenn keisar-
ans handteknir. Vinstrisinnar
hótuðu einnig að koma fyrir
timasprengjum í járnbrautar-
vögnum.
Vað afmælisathöfnina kvaðst
Hirohito keisari dapur þegar
hann minntist fórnarlamba
síðari heimsstyrjaldarinnar
sem lauk með kjarnorkuárás-
unum á Hiroshima og Nag-
asaki. Hann fór lofsamlegum
orðum um efnahagsframfar-
irnar eftir styrjöldina og spáði
Japönum glæstri framtið ef
þeir legðu fram sinn skerf til
alþjóðlegrar samvinnu og frið-
samlegrar sambúðar.
Takeo Miki forsætisráðherra
sagði að keisarinn hefði verið
traustasta stoð jafnvægis í
Japan. Skoðanakannanir sýna
að 70% þjóðarinnar styðja
keisarann. Andstæðingar hans
segja að hann sé striðsglæpa-
maður og það sé óviðeigandi að
hafa keisara í lýðræðisriki, ekki
sízt þar sem hann var talinn
goðkynjaður til ársins 1946 —
afkomandi 2.600 ára gamallar
sólgyðju 1146. lið.
700.000 manns fylgdust með
skrúðgöngu 16.000 manna sem
var farin i tilefni afmælisins.
Mörgum skólum var lokað og
stjórnarskrifstofum hálfan dag-
inn en flest fyrirtæki voru
opin.
- Nóbelsverðlaun
Framhald af bls. 1.
þessa skoðun á Franco-stjórninni
hljóta bókmenntaverðlaun
Nóbels.
I samtali við Borges, þegar
hann var I fyrra skiptið á íslandi,
sagði hann við blaðamann
Morgunblaðsins m.a., að hann
mundi aldrei hljóta bókmennta-
verðlaun Nóbels, vegna þess að
menn fengju verðlaunin fyrir að
vera fulltrúi stjórnmálaafla
annaðhvort hægri eða vinstri,
fulltrúi Suður-Ameriku eða full-
trúi einhvers annars — menn
fengju bókmenntaverðlaun
Nóbels fyrir að vera fulltrúar alls
— nema bókmennta, eins og hann
komst að orði.
Morgunblaðið spurði Borges,
hvort hann hefði viðhaft fyrr-
nefnd ummæli um Franco-
stjórnina í sjónvarpssamtalinu í
Madrid og var auðheyrt, að
skáldið kom af fjöllum. — Nei,
slíkt hef ég aldrei sagt, sagði
hann. — Það var haft viðtal við
mig í spánska sjónvarpinu ekki
alls fyrir löngu, en ég sagði ekk-
ert í þessa átt um Franco-
stjórnina, sagði þessi aldni bók-
menntafrömuður, en Borges er að
verða hálf áttræður.
Þegar Borges var spurður um
það, hvort honum hefði borizt til
eyrna, að sænska Akademían
hefði hætt við að veita honum
Nóbelsverðlaun, en kosið Saul
Bellow i hans stað, þegar hún
frétti um meinta yfirlýsingu
Borges i Madrid sjónvarpinu,
sagði hann einungis: — Ég kann-
ast ekki við þetta. Þar sem ég gaf
enga slika yfirlýsingu um Franco-
stjórnina, hlýtur eitthvað annað
að hafa komið til. Annars þekki
ég ekki til vinnubragða sænsku
Akademíunnar.
I nýrri bók, sem Borges hefur
gefið út er ljóð um Island. „Það
heitir Dagrenning á Islandi,"
sagði skáldið, og var á honum að
heyra, að hann hefði áhuga á því,
að Ijóðið yrði þýtt af spænsku á
islenzka tungu.
Aðspurður um það, hvernig
aðstaða hans væri nú í Argentínu,
sagði Borges, að hún væri betri en
áður. Morgunblaðið spurði þá
hvort hún væri miklu betri, en þá
svaraði skáldið: — Nei, ekki
miklu betri, en betri. Þess má
geta að Borges; var á sínum tíma
yfirbókavörður bókasafns Buones
Aires, en Peron svipti hann því
embætti og gerði hann að yfir-
manni hænsnabús utan við höfuð-
borg Argentínu skáldinu til háð-
ungar. Borges sagði, að Peron
hefði verið hinn mesti þorpari, en
ástandið væri nú betra, eins og
fyrr getur, en þó mætti það batna.
Þess má geta, að skáldið fór
ófögrum orðum um siðari konu
Perons þegar einvaldurinn kom
með hana til Argentinu og hún
varð varaforseti landsins. Eins og
kunnugt er, tók hún við forseta-
embættinu að Peron látnum, en
hrökklaðist frá völdum síðar.
Morgunblaðið sagði við Borges í
simtalinu, að fréttir bærust til
Islands um, að ríkisstjórn
Argentinu hefði látið myrða rit-
höfunda og menntamenn þar í
landi, en skáldið svaraði því til, að
eftir því, sem hann best vissi
væru þær fregnir ósannar.
Þess má aftur á móta geta, aó
átök hafa verið milli öfgamanna
til hægri og vinstri í Argentínu og
hafa þessir öfgahópar mörg
mannslíf á samvizkunni. Borges
sagði, að hann teldi að nauðsyn-
legt væri að hafa herstjórn '
flestum S-Ameríkuríkjum, eins
og ástandið væri í þessum heims-
hluta, ringulreið og óvissa. Borges
sagði, að hann væri andkommún-
isti, þótt hann tæki ekki þátt í
stjórnmálabaráttunni.
Morgunblaðið spurði Borges að
lokum, hvort honum þætti miðut
að hafa ekki fengið Nóbelsverð'
launin. „Nei,“ sagði skáldið og hl®
I símann. — Skáld og rithöfundar
eiga ekki að hugsa um verðlaun
og vinsældir, né sækjast eftir Þv*’
heldur að vanda vinnu sína, Það
eitt skipti máli.
Borges lét þá ósk I ljós í i0*'
samtalsins, að honum auðnaðis
að koma enn einu sinni til íslands
og þá helzt á næsta ára og kvaðs
m.a. hlakka til að borða islenzk
skyr.