Morgunblaðið - 30.01.1977, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. JANOAR 1977
7
Þegar ég tók að mér
að skrifa um sinn
sunnudagsgreinarnar i
Mbl., varð að samkomu-
lagi að ég réði hvern
hátt ég hefði á þessum
greinum og hvenær ég
tæki efni eftir aðra en
mig.
Ég ætla að þessu sinni
að segja frétt, sem
væntanlega þykir
áhugaverð þeim sem
um kirkjuleg og trúar-
leg efni lesa, og tekin er
úr desemberhefti
danska fréttablaðsins
,,Kirkjuhjálpin“. Blaðið
flytur að jafnaði traust-
ar fréttir af kirkjum
ýmissa landa.
Paul Hansen er aðal-
ritari Evrópudeildar
Lútherska heimssam-
bandsins. Hann ferðast
víða um lönd til að
kynnast og hjálpa söfn-
uðum. Á liðnu hausti
fékk hann loks leyfi
stjórnvalda i Kreml til
að heimsækja ýmsa
söfnuði í Sovétlöndum.
Hann fullyrðir, að i
Sovét-Siberiu séu
söfnuðir lúthersir og
ekki lúterskir af þýzk-
um uppruna svo
hundruðum skipti.
Hann heimsótti m.a.
söfnuði í Zelingrad við
Eystrasalt og Alma Ata
nálægt landamærum
Kina. Á þessum stöðum
segir Paul Hansen, og
ber fyrir sig opinberar
skýrslur, að búi 1,8
milljónir Sovét-
Þjóðverja, sem sumir
hverjir hafi flutzt á
þessar slóðir á siðustu
öld, aðrir flúið vegna
trúarbragðaofsókna á
valdatimum Stalins, og
enn aðrir verið fluttir
nauðugir þegar Þjóð-
verjar réðust inn I
Vesturrússland árið
1941.
Paul Hansen fullyrðir
ekki, hve margt af
þessu fólki sé yfirlýst
kristið fólk, en þó sé
þarna um fleiri hundr-
uð söfnuði að ræða,
flesta lúterska, sem að
staðaldri komi saman til
guðsdýrkunar. Aðeins
örlitið brot þessara
safnaða hefur fengið
viðurkenningu stjórn-
valda og þar með leyfi
til að starfa, en þeim
sem það leyfi hafa ekki
fengið er ekki meinað
guðsþjónustuhald. Paul
Hansen kveðst ekki
hafa orðið þess var að
lúterskir predikarar
eða safnaðarmenn hafi
verið fangelsaðir eða
lokaðir inni i geðsjúkra-
húsum.
Enginn safnaða-
manna i Kazakhstan og
öðrum landsvæðum þar
eystra hefur prest með
guðfræðimenntun. Þeir
velja og vígja leikmenn
til að annast guðsþjón-
ustur sinar og veita
skírn og altarissakra-
menti, en kristnilif
þessara safnaða þótti
Paul Hansen lofsvert.
Honum þótti þetta
minna mjög á lif frum-
kristninnar. Þarna var
þannig ekki um nokkra
fastmótaða trúfræði
dogmatik- að ræða, enga
fastmótaða kirkjuskip-
an, enga presta, ekkert
ytra skipulag. Og hann
segir, að safnaðarfólkið
sé mótað sterku, ein-
földu og persónulegu
trúarlifi, og það beri trú
sinni hiklaust vitni fyr-
ir þeim, sem utan
safnaðanna standi.
„Þannig hugsa ég mér,
að verið hafi á
postulatímabilinu“, seg-
ir Paul Hansen, og hann
segir að sex hundruð
kirkjugestir hafi sótt
guðsþjónustu, sem hann
var viðstaddur I Alma
Ata, og að guðsþjónust-
an hafi staðið yfir í sex
klukkustundir.
Eftir heimsóknina
þar eystra kom Paul
Hansen til Moskvu og
átti þar samtalsfund
með æðsta manni hins
stjórnskipaða ráðs, sem
fer með málefni þau,
sem snerta trú og guðs-
dýrkun. Þar var því
heitið að guðfræðileg
menntun skyldi veitt
leikþredikurum þarna
eystra með milligöngu
guðfræðiskólanna í
Riga og Tallin við
Eystrasalt, og að
lúterska heims-
sambandið skyldi fá
leyfi til að senda kristi-
leg rit og þýzkar BibMur
söfnuðunum í Sovét-
rikjunum. En eins og
kunnugt er hafa menn
sætt ofsóknum fyrir að
smygla Biblíum inn í
Rússland.
í Leningrad og um-
hverfi hennar búa þus-
undir finnskra manna.
Fyrir skömmu gerði
finnski erkibiskupinn
Marti Simojoki það
kunnugt að rússnesku
stjórnvöldin hefðu gef-
ið leyfi til að stofnaður
verði finnsk-lúterskur
söfnuður i Leningrad.
Hvort sá söfnuður fær
að nota fallegu lútersku
kirkjuna við Nevski
Projekt i Leningrad,
var ekki sagt. Þegar við
hjónin komum i þá
kirkju fyrir fáum árum,
var þar æði ókirkjulegt
um að litast. I forkirkj-
unni blasti við geysistór
eldrauð mynd af Lenin,
og inni í þessu afhelg-
aða guðshúsi var allt á
þá bókina lært.
Leningrad er ákaf-
lega falleg borg, en
ákaflega ófalleg sýndist
mér meðferðin á guðs-
húsunum flestum.
Er afstaða stjórnvald-
anna i Kreml til kirkju
og kristni eitthvað að
breytast? Er eitthvað af
því þíðviðri minni
hörku og meira frjáls-
lyndis, sem nú sýnist
viða gera vart við sig
austan tjalds, einnig að
hafa áhrif á þá valdhafa
þar eystra; sem meir
hafa stundað ofsóknir á
kristna kirkju en skiln-
ing á mannlegri sál og
þörfum hennar, m.a.
trúarþörfinni, sem fylgt
hefur manninum svo
langt i aldir aftur, sem
við vitum um líf hans á
jörðu.
Hvern lærdóm er
hægt að draga af þvi
sem fyrir augu og eyru
aðalritara lúterska
heimssambandsins bar,
þegar honum var loks
leyft að fara frjáls ferða
sinna um nokkurn hluta
Sovétrikjasambands-
ins?
Falleg er myndin,
sem við honum blasti af
þeirri trúareinlægni og
trúfestu hinna dreifðu
og einangruðu safnaða,
sem jafnan er aðal
trúarlegri einlægni.
Athyglisverð er einnig
einfaldleikinn i trúar-
iðkun þessa fólks, sem
nále|a ekkert virtist
þurfa af þeim ytri
umbúðum guðsdýrk-
unarinnar, sem við telj-
um nauðsynlega en
minnti aðalritarann á
frumkristnina eins og
hún lifði sínu trúarlifi i
einfaldleika um allan
ytri búnað.
Og loks stöndum við
hér andspænis þeirri
staðreynd, að svo djúp-
um rótum stendur
trúarþörfin í mannssál-
unni að hún krefst svöl-
unar hvað sem liður
boðum og bönnum og
fjötrum, sem guðlaus
áróður vill á hana fella.
Um það geymir sagan
vafalausa vitnisburði,
sagan sem margsinnis
hefur gerzt í aldanna
rás.
MEGRUNARLEIKFIMI
Nýtt námskeið
Vigtun — Mæling — Gufa
Ljós — Kaffi — Nudd „
Innritun og upplýsingar í síma 83295 alla virka
daga kl. 1 3 — 22.
Skattaþjonustan sf.
Ármúla 42, simi 82023. Bergur Guðnason hdl.
\_____]..................
HÁRSKURÐARSTOFA
MÍN í HÁSKÓLA-
HVERFINU, VÍÐIMEL 35,
ER OPIN AFTUR
ENDURNÝJUÐ.
Allar nýjustu klippingarnar.
Snyrtivörur fyrir dömur og herra.
Tímapantanir ef óskað er.
0
Jón Geir Arnason,
hárskurðarmeistari, sími 15229.
Keramík-
verkstœöiö
Hulduhölum
Mosfellssveit,
er opiö
laugardaga,
sunnudaga,
mánudaga og
miðvikudaga,
frákl. 1-6.
Leirmunir til
sýnis og sölu.
Steinunn
Marteinsdóttir
Höfum kaupendur að eftirtöldum verðbréfum:
VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS:
Kaupgengi pr. kr. 100.-.
1966 i. flokkur 161728
1966 2 flokkur 1516 77
1967 1. flokkur 1426 89
1967 2. flokkur 141 7.50
1968 1 flokkur 1240 30
1968 2. flokkur 116718
1969 1. flokkur 872.43
1970 1 flokkur 802.93
1970 2. flokkur 591 62
1971 1. flokkur 560 47
1972 1 flokkur 489 10
1972 2 flokkur 423 60
1973 1 flokkur A 329.24
1973 2 flokkur 304 32
1974 1. flokkur 21 1 36
1975 1 flokkur 1 72 80
197-5 2. flokkur 131 86
1976 1 flokkur 124 75
HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS:
1972 A 1974 E VEÐSKULDABRÉF: Kaupgengi pr. kr. 100.-. 369 72 (10% afföll) 169.74 (10% afföll)
6 mánaða fasteignatryggð veðskuldabréf með hæstu vöxtum (10%
afföll)
1 — 5 ára fasteignatryggð veðskuldabréf með hæstu vöxtum
(20%—45% afföll)
8 ára fasteignatryggð veðskuldabréf með hæstu vöxtum Sölutilboð
óskast
HLUTABRÉF:
Flugleiðir HF Sölutilboð óskast
Slippfélagið HF Sölutilboð óskast
Höfum seljendurað eftirtöldum verðbréfum:
VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS:
Sölugengi pr. kr. 100.-.
1965 1 flokkur 2040 66
HLUTABRÉF:
Almennar Tryggingar HF Kauptilboð óskast
PIÁRPUTinCflnPÉIAG ÍAAflDf HP.
Verðbréfamarkaður
Lækjargötu 12, R (Iðnaðarbankahúsinu)
Sími20580
Opiðfrá kl. 13.00 til 16.00 alla virka daga.