Morgunblaðið - 01.02.1977, Blaðsíða 34

34
Leiðbeiningar i
ing tek juskatts
fleiri opinberra
Leiðbeiningar þessar um útreikning þeirra opinberu gjalda
sem birtast í skatt- og útsvarsskrá, svo og um ákvörðun ónýtts
persónuafsláttar og barnabóta, eru fyrst og fremst miðaðar við
launþega, þó svo að framteljendur með sjálfstæðan atvinnu-
rekstur geti haft þar nokkur not af.
Því aðeins koma þessar leiðbeiningar að notum að fram-
teljandi hafi fyllt út framtal sitt fyrir '«rið 1977 og lagt saman
alla liði þess.
Með leiðbeiningunum er eyðublað sem framteljandi getur
skrifað þær upphæðir á sem um er að ræða við útreikning hvers
gjalds. Til hagræðis fyrir framteljendur fylgir texti leið-
beininganna stafliðum eyðublaðsins.
Jafnframt fylgja tvö dæmi um útreikning á opinberum gjöld-
um á eyðublaðinu og eru tekin sem dæmi barnlaus hjón í
Reykjavík sem búa í eigin íbúð og einstætt foreldri með þrjú
börn, yngri en 16 ára, 31. des. 1976. Einstæða foreldrið á ekki
íbúð. __________ _______________
ím útreikn-
, útsvars og
gjalda 1977
A. Tekjuskattur eða
ónýttur persónuaf-
sláttur.
1. Hreinar tekjur til skatts eru
mismunur tekjukafla framtals-
ins, III, á bls. 2 og beggja
írádráttarkaflanna, IV og V, á
2. bls. framtalsins.
2. Ef framteljandi telur sig eiga
rétt til ívilnunar skv. 52. gr.
skattalaganna (sjá nánar í
Leiðbeiningum um útfyllingu
skattframtals 1977) skal hann
draga þá upphæð frá hreinum
tekjum. (Skattstjóri úrskurðar
fjárhæð ívilnunar.)
3. Skattgjaldstekjur eru annað-
hvort sama upphæð og hreinar
tekjur til skatts eða hreinar
tekjur til skatts að frádreginni
ívilnun skv. 52. gr. Skattgjalds-
tekjur eru því þær tekjur sem
skattúr er reiknaður af.
4. Þegar skattgjaldstekjur hafa
verið reiknaðar út skal reikna
skatt af þeim á eftirfarandi
hátt:
a) Hjá einstaklingum og
hjónum telji þau fram hvort í
sínu lagi:
Af fyrstu 975.000 kr. skatt-
gjaldstekjum reiknast 20%
skattur. Af því sem umfram er
reiknast 40% skattur.
b) Hjá hjónum sem samskött-
uð eru og hjá sambýlisfólki
sem átt hefur barn saman og
óskað hefur eftir að sameina
skattgjaldstekjur sínar og
skattgjaldseign:
Af fyrstu 1.381.300 kr. skatt-
gjaldstekjum reiknast 20%
skattur. Af því sem umfram er
reiknast 40% skattur.
Færið síðan reiknaðan skatt í
samtalsreit.
í'ærið inn viðeigandi persónu-
afslátt en persónuafsláttur er:
a) 157.625 kr. fyrir einstakling
og hjón sem telja fram hvort i
sínu lagi.
b) 235.625 kr. fyrir hjón sem
samsköttuð eru, einstætt for-
eldri með barn, yngra en 16
ára á heimili óg á framfæri 31.
des. 1976, og sambýlisfólk sem
átt hefur barn saman og óskar
eftir að sameina skattgjalds-
tekjur sinar og skattgjalds-
eign.
Heiknið út mismun reiknaðs
skatts og persónuafsláttar. Ef
persónuafsláttur er hærri en
reiknaður skattur myndast ónýtt-
ur persónuafsláttur (sjá síðar
hvernig má nota ónýttan persónu-
afslátt til greiðslu útsvars).
Ef reíknaður skattur er hærri
en persónuafsláttur kemur fram
sá tekjuskattur sem framteljanda
ber að greiða. Þó þarf að bæta þar
við 1% álagi til Byggingarsjóðs
ríkisins er greiðist með tekju-
skatti.
B. Eignarskattur.
Eignir alls í I. kafla framtalsins
á bls. 1, eins og framteljandi á að
ganga frá þvi, fela i sér gildandi
fasteignamat húss og lóðar sem
tók gildi 31. des. 1976. sbr. Leið-
beiningar um útfyllingu skatt-
framtals 1977.
Skv. gildandi lagaákvæðum,
þ.e. 26. gr. laga nr. 68/1971, sbr.
12. gr. laga nr. 7/1972, greiðist
enginn eignarskattur af 1.000.000
kr. skattgjaldseígn. Af næstu
1.000.000 kr. skattgjaldseígn
greiðist 0,6%, en af því sem þar
er umfram greiðist 1%.
Við útreiknaðan eignarskatt
skv. framansögðu bætist 1% álag
til Byggingarsjóðs ríkisins.
Athygli skal vakin á þvi að
ákvæði til bráðabirgða í lögum nr.
97/1975 og bráðabirgðalögum frá
5. júlí 1976, giltu aðeins fyrir
álagningu gjaldárið 1976. Skv.
ákvæðum bráðabirgðalaga frá 5.
júlí 1976 var enginn eignar-
skattur greiddur af fyrstu
2.700.000 kr. skattgjaldseign, af
næstu 1.500.000 kr. skattgjalds-
eign var greiddur 0,6% eignar-
skattur og af þvi sem umfram var,
var greiddur 1% eignarskattur.
Við eignarskatt var bætt 1% álagi
til Byggingarsjóðs ríkisins.
C. tJtreikningur út-
svars.
Útsvarsskyldar tékjur eru
reiknaðar út á eftirfarandi hátt:
Dragið samtölu IV. kafla fram-
talsins á bls. 2, ,,Breytingar til
lækkunar á framtöldum tekjum
skv. III.", frá samtölu III. kafla
framtalsins á bls. 2, „Tekjur árið
1976“. Mismunur sá sem fram
kemur er nefndur „Vergar tekjur
til skatts". Útsvarsskyldar tekjur
og vergar tekjur til skatts eru
sama upphæðin hjá þeim sem eru
eingöngu launþegar og eiga ekki
eigin íbúð.
Frá „vergum tekjum til skatts"
skal draga reiknaða leigu af
íbúðarhúsnæði sem framteljandi
notar sjálfur og fram kemur í
a-lið 3. töluliðar III. kafla fram-
talsins á bls. 2. Framteljandi, sem
er eingöngu launþegi og býr í
eigin ibúð, hefur nú reiknað út
ÚtsvarsskyIdar tekjur sínar.
Þeir framteljendur sem hafa
tekjur af eignaleigu eða útleigu
íbúðarhúsnæðis, eiga að skila
rekstraryfirliti þar sem fram
koma leigutekjur og gjöld. Við
framtalsgerð á framteljandi að
færa hreinar tekjur skv. slíku
rekstraryfirliti í tekjulið 2 i III.
kafla framtalsins eða, ef tap
hefur orðið, að færa tap í
frádráttarlið 12 í V. kafla
framtalsins.
Vaxtagjöld og fyrningar á
gjaldahlið áður getins rekstrar-
yfirlits má ekki draga frá leigu-
tekjum þegar útsvarsskyldar
tekjur eru ákvarðaðar þó að leyfi-
legt sé að draga þessa gjaldaliði
frá við ákvörðun hreinna tekna til
tekjuskatts-álagningar. Þessa tvo
gjaldaliði þarf því að draga út úr
rekstraryfirlitinu við ákvörðun
útsvarsskyldra tekna. Sam-
svarandi leiðréttingu þurfa þeir
aðilar að gera sem láta öðrum í té
íbúðarhúsnæði án eðlilegs endur-
gjalds, sbr. b-lið 3. töluliðar III.
kafla framtalsins, og hafa fært
þessa gjaldaliði í 1. tölulið V.
kafla framtalsins.
Ekki þykir ástæða til þess að
lýsa hér heimildum sveitarfélaga
til hækkunar tekna til útsvars
enda gilda þær heimildir ein-
göngu gagnvart framteljendum
með sjálfstæðan atvinnurekstur
og auk þess notfæra mörg sveitar-
félög sér alls ekki þessa heimild.
Verður því sérhver, sem þessi
heimildarákvæði gætu tekið til,
að áætla sjálfur um þetta atriði en
getur við þá áætlun haft útsvars-
álagningu sína frá fyrri árum til
hliðsjónar.
Þegar framteljandi hefur reikn-
að út útsvarsskyldar tekjur skv.
framansögðu færir hann þá
upphæð í 1. tölulið C á eyðu-
blaðinu og reiknar út útsvarið
með þeirri prósenttölu sem hann
telur að verði notuð við álagningu
árið 1977. (Liklegt má telja að
flest sveitarfélög noti sömu
prósenttölu og á árinu 1976 þó að
ekki sé óhætt að fullyrða það. Ef
útsvör voru reiknuð í skýrsluvél-
um 1976 má finna prósenttöluna á
álagningarseðli 1976).
Þeir framteljendur sem telja
sig eiga möguleika á ívilnun skv.
27. gr. útsvarslaganna, verða að
ákvarða sjálfir þá upphæð sem til
greina gæti komið því að vonlaust
er að gefa nokkrar leiðbeiningar
um þetta atriði, aðrar en þær að
reikna skal 10% af þeirri upphæð
sem framteljandi ákvarðar og
lækka útsvarið um nefnd 10% í 2.
tölulið C á eyðublaðinu. (Ein-
hverja hiiðsjón gæti fólk haft af
ivilnun fyrri ára þó að um það
gildi engin föst regla.)
Að lokum skal lækka útsvarið
með hliðsjón af fjölskyldustærð á
eftirfarandi hátt og færa þá
lækkun í 3. tölulið C á
eyðublaðinu:
a) Um 17.065 kr.:
Hjá hjónum sem útsvarslögð eru
sameiginlega.
Hjá einstæðu foreldri sem heldur
heimili með barni sínu, yngra
en 16 ára 31. des. 1976.
Hjá karli og konu í óvígðri