Morgunblaðið - 29.07.1977, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. JULÍ 1977 25
nefndinni hversu hörðu hann
beitti sjálfan sig og hvað vilja-
þrek hans var óbilandi. Þá flugu
mér oft i hug þessar hendingar úr
ljóði Matthiasar Jochumssonar,
sem flutt var þegar afhjúpaður
var minnisvarði, sem Austfirðing-
ar reistu Otto Wathne:
Hvert sinn er hraustum
hugur vill hugast.
biðji þinn svipur
sffellt sér hljóðs.
En Jón Árnason er horfinn
sjónum. Við sem eftir stöndum
minnumst í dag þess sem var og
ekki kemur aftur. Við þökkum
það að eiga góðar minningar um
kynni okkar og samfylgd við
hann, sem nú er kvaddur hinztu
kveðju. Sérstakar þakkir viljum
við, þingmenn Sjálfstæðisflokks-
ins sem unnum með Jóni Arna-
syni í fjárveitinganefnd síðustu
misserin, færa honum að leiðar-
lokum. Það samstarf var náið, svo
sem að líkum lætur, en það var
um leið heillt og traust og lær-
dómsrikt.
Kæra Ragnheiður. Við hjónin
vottum þér og þínum innilegustu
samúð og biðjum þann guð, sem
ræður lifi og dauða að styrkja
ykkur og styðja í hinni sáru raun.
Steinþór Gestsson.
í dag, föstudaginn 29. júlí, er
gerð frá Akraneskirkju útför
Jóns Árnasonar, alþingismanns.
Hann lézt á Sjúkrahúsi Akraness
aðfaranótt 23. júlí, eftir erfiða
sjúkdómslegu.
Jón Ágúst, en svo hét hann
fullu nafni, var fæddur á Akra-
nesi 15. janúar 1909. Foreldrar
hans voru hjónin Margrét Finns-
dóttir og Arni Arnason, bygging-
armeistari. Jón ólst upp í for-
eldrahúsum ásamt þremur bræðr-
um, þeim Finni, AðaTsteini og
Lárusi og fóstursystur, Gíslinu.
Hann naut þeirrar menntunar,
sem á hans uppvaxtarárum stóð
til boða, stuttur barnaskóli og
nokkurra mánuða unglingaskóli,
en hugur hans stóð til frekari
mennta og 18 ára gamall fór hann
til Reykjavikur og var þar við
bókhaldsnám.
Að námi sínu loknu hóf hann
stjörf hjá Guðjóni Jónssyni, kaup-
manni á Staðarfelli á Akranesi, og
var þar í 4 ár. Þá stofnsetti hann
sina eigin verzlun og rak hana til
ársins 1936, er hann gerðist verzl-
unarstjóri við verzlun Þórðar
Ásmundssonar og gegndi þvi
starfi um áraraðir. Árið 1943
gerðist hann jafnframt fram-
kvæmdastjóri við útgerðafélagið
Ásmund h.f. og Hraðfrystihúsið
Heimaskaga h.f., og gegndi þeim
störfum til ársloka 1970.
Hugur Jóns hneigðist snemma
til félagsmála og hann var alla tíð
mjög félagslyndur maður, og naut
sín vel í góðum félagsskap. Hann
var söngmaður góður, hafði mikla
og bjarta tenorrödd og var ávalt
til í að „taka lagið“, ef svo bar
undir. Hann hafði yndi af söng, og
starfaði með karlakórnum „Svan-
ir“ og Kirkjukór Akraness i ára-
raðir.
Á yngri árum gerðist hann
stofnandi Skátafélags Akraness
og Knattspyrnufélags Akraness
og var fyrsti formaður þess. Þeg-
ar tækifærin gáfust síðar á æfinni
til þess að styðja við hreyfingar
sem þessar, áttu þær góðan tals-
mann sem Jón var.
Eftir að Jón var orðinn þátttak-
andi i hinum mikla atvinnu-
rekstri þeirra fyrirtækja, sem áð-
ur eru nefnd, fór ekki hjá þvi að
slikur maður léti til sín taka á
félagsmálasviði sjávarútvegs og
fiskvinnslu. A Akranesi varð
hann fljótlega mjög virkur í þeim
félögum og fyrirtækjum, sem
voru í snertingu við þessar starfs-
greinar. Má þar nefna: Útvegs-
mannafélag Akraness, Vinnuveit-
endafélag Akraness, Vélbátafélag
Akraness og í stjórn Sildar- og
fiskimjölsverksmiðju Akraness
h.f. var hann kosinn 1944 og hef-
ur átt sæti þar siðan, lengst af
sem stjórnarformaður. 1 hinum
ýmsu heildarsamtökum sjávarút-
vegs og fiskvinnslu átti Jón sæti
sem stjórnarmaður, og yrði of
iangt mál að rekja það hér. Innan
þessara samtaka allra naut hann
míkils trausts og virðingar, sem
meðal annars má marka af þvi, að
honum var falin fundarstjórn á
aðalfundum samtaka þessara um
árabil.
Enn er ótalinn sá félagsmála-
þáttur, sem Jón helgaði krafta
sína og það nær eingöngu síðustu
æviárin, en það voru stjórnmálin.
Hann var ungur þegar hann
gekk i raðir sjálfstæðismanna og
starfaði mikið í Sjálfstæðisfélagi
Akraness, en Jón var einn af
frumkvöðlum að stofnun þess. Ár-
ið 1942 var hann kosinn af lista
Sjálfstæðisflokksins í Bæjar-
stjórn Akraness, en það var fyrsta
bæjarstjórnin, sem kosinn var á
Akranesi. Hann átti sæti i bæjar-
stjórn til kosninganna 1970, en þá
óskaði hann eftir að láta af bæjar-
fulltrúastörfum. 1 þau 28 ár, sem
Jón átti sæti í bæjarstjórn, sat
hann lengst af í bæjarráði eða í 20
ár og forseti bæjarstjórnar var
hann í 12 ár.
Engum dylst, að maður sem
gegnt hefur slíkum trúnaðarstörf-
um jafn lengi og Jón gerði i
Bæjarstjórn Akraness, hlýtur að
hafa notið mikils trausts og hafa
haft mikil áhrif á gang mála og
uppbyggingu bæjarfélagsins. Á
þessum árum var mótun Akra-
ness hvað mest. Staðurinn var að
breytast úr fátæku sjávarþorpi í
snyrtilegan athafnabæ. Ég ætla
ekki að fara að rekja störf Jóns að
bæjarmálum á Akranesi í einstök-
um atriðum, en fullyrða má að
hann vann málefnum Akraness
heilshugar, hvort heldur var i
bæjarstjórn eða á öðrum vett-
vangi. Hann var ávallt reiðubúinn
að vinna að öllu því, sem Akra-
nesimátti til heilla verða. Þetta
skal sérstaklega þakkað.
Þegar Pétur heitinn Ottesen lét
af þingmennsku fyrir Borgfirð-
inga 1959, eftir rúmlega 40 ára
þingsetu, var Jón Árnason valinn
sem frambjóðandi í héraðinu.
Hann var fyrst kosinn á þing sem
þingmaður Borgfirðinga i vor-
kosningunum 1959, svo í haust-
kosningunum sama ár sem þing-
maður Vesturlandskjördæmis.
Jón Árnason gerði sér vel ljóst,
þegar hann tók að sér þing-
mennskuna, að til mikils var af
honum ætlazt. Honum var mikill
vandi á höndum að taka við af
fyrirrennara sinum, Pétri
Ottesen, sem setið hafði öllum
öðrum lengur á Alþingi, og verið
þar manna atkvæðamestur. Það
var því ekki auðvelt fyrir nýliða
að koma i hans stað.
En Jón brást ekki. Hann komst
ntjög fljótt inn i störf Alþingis og
haslaði sér þar þann völl, að hann
mun tvimælalaust verða talinn i
hópi hinna hæfustu þingmanna.
Hann starfaði i mörgum þing-
nefndum og formennsku hafði
hann á hendi i áhrifamestu nefnd
þingsins, fjárveitinganefnd, í
mörg ár. Störf i fjárveitinganefnd
eru mjög mikil og mæðir þar mik-
ið á formanni, ekki eingöngu með-
an þing situr heldur einnig milli
þinga.
Jóni var einnig ljóst, að skyldur
þingmanna eru fleiri en að stija á
Alþingi. Hann var óþreytandi við
að ferðast um kjördæmið og kynn-
ast sem bezt mönnum og málefn-
um, sjá þannig með eigin augum
hvernig hann gæti orðið sem bezt
að liði í hagsmuna og framfara-
málum kjördæmisins. Þetta
kunnu íbúar Vesturlands vel að
meta og naut Jón mikils trausts i
kjördæminu.
í einkalífi sinu var Jón Arnason
mikill hamingjumaður. Þann 3.
ágúst 1933 kvæntist hann eftirlif-
andi konu sinni, Ragnheiði Þórð-
ardóttur frá Grund á Akranesi.
Foreldrar hennar voru hjónin
Þórður Ásmundsson, útgerðar-
maður, og Emilía Þorsteinsdóttir.
Ragnheiður bjó manni sínum
fagurt heimili og hefur gestrisni
og alúð á ávallt setið þar i fyrir-
rúmi. Á heimili svo starfssams
manns, sem Jón var hefur mikið
mætt, en þar og i öllum störfum
var Ragnheiður honum mikill
styrkur. Þeim hjónum varð fjög-
urra barna auðið, en þau eru:
Emilía, búsett á Akranesi, gift
Pétri Georgssyni framkvæmda-
stjóra, Þorsteinn, framkv.stj.
búsettur á Akranesi, kvæntur
Margréti Þórarinsdóttur,
Margrét, búsett í Reykjavík, gift
Guðjóni Margreissyni framkv.stj.
Petrea Ingibjörg, búsett í Reykja-
vík, gift Kristni Guðmundssyni
tæknifræðingi.
Nú þegar leiðir skilja, vil ég
færa Jóni Arnasyni þakkir fyrir
hans traustu vináttu við mig og
mína. Eftir lifir minningin um
góðan dreng.
Við hjónin sendum eftirlifandi
eiginkonu, börnum, tengdabörn-
um og öðrum venzlamönnum inni-
legar samúðarkveðjur.
' aldimar Indriðason
Nágrannar frá minum fyrstu
búsetuárum á Vesturgötu 50,
Akranesi, eru með stuttu millibili
að kveðja þennan heim og hverfa
fyrir stóra tjaldið inná svið eilífð-
arinnar. Við sem munum Skipa-
skaga frá þeim árum, munum að
sjálfsögðu eftir því fólki, sem
setti svip á bæinn sinn. Eg og
trúlega fleiri eigum geymda
mynd í hugskoti okkar af ýmsum
góðum Akurnesingum, sem komu
mjög við sögu síns samfélags,
bæði þá og síðar. Menn sem hlotið
höfðu traust samborgara sinna til
að fara með það vald sem til
þurfti, bæði til að vinna að félags-
málum bæjarins og eins til að
vera í forystusveit bæði i félags-
og atvinnumálum. Jón Árnason
sem nú er kvaddur vann mikinn
hluta ævinnar við fjölþætt störf
fyrir fjöldann. Það þarf enga lof-
gjörð að skrá nú um hann látinn
vegna þessarar fjölþættu þjón-
ustu fyrir samtíðarmenn og sveit-
unga, þar tala verkin miklu skírar
og bera betra vitni en fátækleg
orð' Menn sem hljóta traust svo
lengi sem Jón Árnason til mikilla
trúnaðar- og ábyrgðarstarfa eru
ekki til starfsins kjörnir æ ofan i
æ nema vegna þess að þeir eiga
traust fölksins. Ég tel eitt stærsta
vitni þess, hverjar vinsældir hann
vann sér með verkum sínum og
drengskap í hvívetna, að þegar
okkar dáði þingskörungur Pétur
Ottesen lét af löngu og farsælu
starfi sem þingmaðúr Borgfirð-
inga, skyldi hann velja Jón Arna-
son sinn eftirmann. Það veit ég að
margir veltu vöngum yfir því,
hver skyldi valinn eftirmaður
þessa þjóðþekkta þingskörungs,
sem Borgfirðingar voru stoltir af
að eiga sem sinn fulltrúa á æðsta
fundarstað þjóðarinnar og máttu
sannarlega vera það. Að sjálf-
sögðu hafa ekki allir verið á eitt
sáttir hver skyldi settur i þann
heiðurs-sess. En lausnin kom, fast
mótuð og ákveðin, eins og við
mátti búast frá þeim aldna höfð-
ingja, það var Jón Árnason sem
stólinn skyldi setjast i. Sumum,
sem ekki voru öllum málum
kunnugir, hefur þótt þetta ótrú-
leg ákvörðun og jafnvel að þarna
hafi þeim gamla yfirsézt. En hver
er svo reynslan? Hún er bezti
dómarinn. varð J.A. að taka
við mjög vandasömu • og erfiðu
hlutverki, af fyrirrennara sinum
t.d. sem formaður fjárveitinga-
nefndar alþingis. Þingmenn, og
það stjórnmálaandstæðingar Jóns
Arnasonar, hafa sagt í mín eyru,
Jón stóð sig með prýði og var alla
tið að vinna á, hvað traust og
vinsældir varðaði, reyndar vin-
sæll þingmaður meðal sinna sam-
. tiðarmanna. Þetta hlutverk sem
Jón varð þarna að sjá um var þó
stórt og vandasamt. En það sann-
aðist þar, sem ætíð að sá sem er
trúr, heill i starfi og vingjarnleg-
ur maður frá náttúrunnar hendi,
Framhald á bls. 29
SKIPULAGÐAR HOPFERÐI
EINSTAKLINGSFERÐIR
Öllalmenn
feröaþjónusta
Samvinnuferðir Pfen
Austurstræti 12 Rvk. simi 27077