Morgunblaðið - 14.09.1977, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. SEPTEMBER 1977
Fleiri orlofshús
reist á Dlugastöðum
A IlluKastöðum 1 Suour-
Þingeyjarsýslu hefir um árabil
verið rekið orlofsheimili á vegum
verkalýðsfélaga. Aiþýðusamband
Norðurlands á jörðina Illugastaði,
en orlofshúsin, sem nú eru 19 að
Dagný selur, ytra
á mánudaginn
SKUTTTOGARINN Dagný mun
selja afla sinn í Þýzkalandi á
mánudaginn fyrst íslenzkra veiði-
skipa á þessu hausti, samkvæmt
upplýsingum Jónasar Haraldsson-
ar skrifstofustjóra LÍU. Reyðar-
fjarðarbátarnir Gunnar og Snæ-
fugi eru að undirbúa söluferðir
og einnig togarinn Rán frá Ilafn-
arfirði.
tölu, eru í eigu ýmissa verkalýðs-
félaga.
Húsin hafa jafnan verið full-
nýtt yfir sumartímann og notkun
þeirra haust og vor hefur farið
vaxandi.
Alþýðusamband Norðurlands
hefur nú ákveðið að gangast fyrir
byggingu fleiri húsa, sem reist
verða í námunda við hin sem fyrir
eru. Utboð varðandi byggingu
þeirra hefir þegar farið frant og
muni framkvæmdir hefjast nú í
haust og stefnt er að því að nokk-
ur húsanna verði tilbúin til af-
hendingar sem fyrst á næsta
sumri. Nýju húsin eru smíðuð eft-
ir sömu teikningu og þau sem
fyrir eru, en reynslan af þeini er
mjög góð.
Hafa baðskápar —i
Vinsælu Hafa baðskáparnir eru komnir aftur:
Fáanlegir úr teak, aski og hvítiakkaðir.
Pantanir óskast sóttar.
UTSOLUSTAÐIR:
Málningarþjónustan
íbúðin h/f
Jón Fr Einarsson
Bústoð h/f
Brimnes
Akranesi
Akureyri
Bolungarvík
Keflavík
Vestmannaeyjum
Vald Poulsen h/f
SUÐURLANDSBRAUT 10 sími 38520—31 142
Hópurinn sem vinnur að kvikmyndinni á tslandi. Frá vinstri: Dr.
Klaus Peter Dencker, Elin Benediktsson, Per Olof Sundman, Sigmar
Hauksson, Armin Gehl, Norberl Holland og Bert Stoewesand.
Per Olof á Is-
landi sem „skáld
nordursins”
PER OLOF Sundman skáld frá
Svfþjióð er nú staddur hér á landi
vegna kvikmyndar sem þýzka
Saar-sjónvarpið er að gera um
hann, en hópur tæknimanna vinn-
ur að gerð myndarinnar. í samtali
við Per Olof Sundman í gær-
kveldi sagði hann, að þýzka sjón-
varpið væri að vinna þrjá þætti
um sarnsk skáld. Fyrsti þátturinn,
sem er tilbúinn til sýninga, fjall-
ar um Lars Gustavson og á að
fjalla um skáldið, andlit skálds-
ins. Annar þátturinn fjallar um
Per Olof Enquist og á að kynna
skáidið í sænsku þjóðfélagi og
þriðji þátturinn fjallar um Per
Olof Sundman sem skáldið í
norðrinu, skáldið sem er f bein-
um tengslum við hina stórbrotnu
og mögnuðu náttúru noröursins.
Per Olof sagði að þátturinn sem
hann tæki þátt í væri byggður
upp í kringum ferð til íslands.
Hann fer með Loftleiðavél til ís-
lands og á leiðinni er tekið viðtal
við hann um bakgrunn skáldsins í
heimahöfum og skotið er inn
myndum þar að lútandi bæði frá
Svíþjóð og Noregi. Þá er viðtal við
skáldið um bækur hans og síðan
eru teknar myndir á ferð Per
Olofs um landið, til Egilsstaða,
Aðalbóls, Möðrudals á Fjöllum,
Mývatns, Herðubreiðar, Öskju og
á jarðeldasvæðum við Kröflu og
Leirhnjúk. Reiknað er með að
þátturinn taki eina klukkustund í
sýningu, en þessir þættir verða
sýndir á öllum Norðurlöndum
auk Þýzkalands og mögulega við-
ar.
Fóstureyðingum fjölgar
og urðu 357 á sl. ári
Ófrjósemisaðgerðum fjölgar að sama skapi
FÓSTUREYÐINGAK nafa aukizt
mjög hér á landi síðustu árin og
urðu alls J57 á síðasta ári eða um
8% miöað við fæðingar það ár.
Illutfail þetta er þó engu að síöur
mjög lágt miðað við það sem ger-
ist í nágrannalöndum okkar.
Ofrjósemisaðgerðum hefur að
sama skapi fjölgað mjög.
Arin 1950 til 1968 var fjöldi
fóstureyðinga á bilinu frá 29 til 76
eða frá 0.6% til 1.7% ef miðað er
við fjölda fæðinga. Á árinu 1969
varð töluverð aukning og urðu
fóstureyðingar þá sem samsvarar
2.3% miðað við fæðingar það ár.
Kemur þetta fram í fréttabréfi
um heilbrigðismál, sem Krabba-
meinsfélag íslands gefur út, en
þar segir ennfremur, að síðan
hafi orðið jöfn aukning fóstureyð-
inga, þannig að árinu 1973 hafi
þær verið orðnar 194 eða 4.2% og
á árinu 1974 233 eða 5.2%.
A þessum árum var búið við
óbreytta löggjöf á þessu sviði, en
árið 1975 var löggjöfinni breytt og
voru þá framkvæmdar 308 fóstur-
eyðingar, þar af 110 samkvæmt
gömlu löggjöfinni.
Var hlutfall fóstureyðinga þetta
ár um 7% af fæðingum.
Árið 1976 eða i fyrra uröu
fóstureyðingar samtals 357 eða
jjm 8% miðað við fæðingar.
Sambærilégar tölur frá nágranna-
löndunum eru þó mun hærri og
má nefna að í Grænlandi er hiut-
fall fóstureyðinga ntiðað við fæð-
ingar 40.7%, i Danmörku 38.7%, í
Finnlandi 32.2%, í Svíþjóð 31.4%
og í Noregi 26.9%.
Aukningin hér á landi er þó
umtalsverð síðustu árin, og t.d. er
aukningin milli áranna 1974 og
1975 um 39% og aukningin milli
1975 og 1976 er um 15%. Hvað
varðar fyrstu sex mánuði yfir-
standandi árs hefur t.d. á kvenna-
deild Landspitalans orðið um
46% aukning fóstureyðinga mið-
að við sama tima i fyrra eða 186
fóstureyðingar í stað 127 á þessu
ári.
Með iögunum frá 1975 sem áður
er vitnað til voru einnig
ófrjósemisaðgerðir svo að segja
gefnar frjálsar fyrir fólk 25 ára og
eldra, en áður höfðu gilt mjög
strangar reglur um slíkar aðgerð-
ir.
Á árinu 1975 voru framkvæmd-
ar 192 ófrjósemisaðgerðir, þar af
82 samkvæmt gömlu lögunum frá
1938 en í þeim þurfti heimild
sérstakrar nefndar til þessara að-
gerða. A árinu 1976 voru hins
vegar framkvæmdar 416 slíkar
aðgerðir og er um meira en tvö-
földun að ræða. Nær eingöngu
konur fara fram á aðgerð af þessu
tagi, og á sl. ári var aðeins fram-
kvæmd ein slik aðgerð á karl-
manni. I 56 tilvikum fóru saman
fóstureyðing og ófrjósemisaðgerð.